Ông Nguyễn Tuấn Anh kể lại: Sáng sớm 27-1-1973, trên đường đơn vị hành quân từ Phước Sơn sang huyện Hiệp Đức (Quảng Nam), có 3 chiến sĩ công binh làm nhiệm vụ mở đường, dò gỡ mìn đề nghị Thiếu úy Hoàng Em, Đại đội trưởng Đại đội 17 cho đi cùng. Thiếu úy Hoàng Em đồng ý và bố trí 3 người ngồi trong chiếc xe tăng dẫn đầu đội hình, do Binh nhất Nguyễn Văn Hoàn ở xã Tân Tiến, huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội) lái. 5 giờ sáng, tại ngã ba Đồng Trang xảy ra trận đụng độ ác liệt giữa ta và địch. Chiếc xe đi đầu bị trúng đạn, đồng chí lái xe và một chiến sĩ công binh hy sinh tại chỗ, hai đồng chí còn lại bị thương nặng.
    |
 |
| CCB Nguyễn Tuấn Anh (thứ hai, từ trái sang) cùng đồng đội tại Lữ đoàn Tăng thiết giáp 574. |
“Lúc này, tôi ở xe sau và trực tiếp lên băng bó, cấp cứu cho hai chiến sĩ công binh bị thương. Trên đường đưa về tuyến sau, do vết thương quá nặng, một chiến sĩ công binh nữa hy sinh, đồng chí còn lại được cáng đi phẫu thuật. Chiều cùng ngày, tôi và đồng đội đưa thi thể 3 liệt sĩ về an táng tại địa bàn huyện Hiệp Đức (Quảng Nam). Do không biết chính xác tên tuổi, quê quán, đơn vị của các chiến sĩ công binh nên khi an táng, chúng tôi chỉ khắc được tên đồng chí lái xe Nguyễn Văn Hoàn”, ông Nguyễn Tuấn Anh cho biết.
Sau ngày giải phóng, 3 ngôi mộ trên được địa phương quy tập về Nghĩa trang Liệt sĩ xã Quế Thọ, huyện Hiệp Đức. Hiện liệt sĩ Nguyễn Văn Hoàn đã được gia đình đưa về yên nghỉ tại quê nhà, hai liệt sĩ công binh vẫn nằm lại ở đây với những tấm bia chưa được khắc tên. Nhiều năm qua, ông Tuấn Anh đã liên hệ với các đơn vị từng tham gia chiến đấu trên chiến trường Quảng Nam đầu năm 1973 và nhiều cơ quan để tìm lại tên cho hai chiến sĩ công binh hy sinh nhưng chưa được.
Ông Nguyễn Tuấn Anh trăn trở: “Tôi chứng kiến nhiều đồng đội hy sinh ngay trước mắt mình, trên tay mình. Đau xót lắm! Trong số ấy, còn biết bao người chưa xác định được danh tính để gia đình, người thân mong ngóng, khắc khoải như hai chiến sĩ công binh trên. Vì thế, nếu ai biết được thông tin của các liệt sĩ trên, xin liên lạc ngay với tôi theo số điện thoại: 0905.135.757”.
Qua những lần gặp mặt truyền thống CCB Lữ đoàn Tăng tăng giáp 574, ông Nguyễn Tuấn Anh tình cờ biết được câu chuyện về Trung sĩ Trần Văn Hay (Đại đội 2, Tiểu đoàn 177) hy sinh tháng 8-1972, được an táng tại một vạt rừng thuộc huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Ngày ấy, vì đang trên đường truy kích địch nên đơn vị chưa kịp khắc bia cho liệt sĩ. Những người trực tiếp an táng liệt sĩ chỉ nhớ ngôi mộ nằm cách trục đường khoảng 50m, gần căn hầm có hai phiến đá xếp hình chữ A. Sau nhiều lần tìm kiếm khắp các nghĩa trang liệt sĩ trên địa bàn tỉnh Quảng Nam mà không thấy, lần theo nguồn tin trên, năm 2006, ông Nguyễn Tuấn Anh về xã Quế Long, huyện Quế Sơn tìm được khu đất an táng liệt sĩ. Ông chụp ảnh rồi gửi cho những đồng đội năm xưa để xác minh tính chính xác. Sau đó, ông báo tin cho gia đình liệt sĩ Trần Văn Hay và năm 2011 phối hợp cùng Lữ đoàn Tăng thiết giáp 574 cất bốc, đưa hài cốt về an táng tại nghĩa trang quê nhà (xã Kim Xá, huyện Vĩnh Tường, tỉnh Vĩnh Phúc).
Chia sẻ về việc làm của mình, CCB Nguyễn Tuấn Anh cho biết: “Việc tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt vô cùng vất vả, nhưng để trả lại tên tuổi, danh tính cho các liệt sĩ sẽ còn là hành trình dài đầy khó khăn. Tôi nghĩ, đây không phải là trách nhiệm của riêng cơ quan, cá nhân nào mà cần sự chung tay của toàn xã hội, đặc biệt là các CCB-những người đã từng tham gia chiến đấu ở các chiến trường”.
Bài và ảnh: ĐỖ THỊ NGỌC DIỆP