Chiến tranh đã đi qua hơn 40 năm, nhưng hậu quả để lại còn rất nặng nề. Trong đó, nỗi đau thương, mất mát lớn nhất vẫn là các gia đình liệt sĩ. Theo các nguồn thông tin, trên dải đất hình chữ S hiện vẫn còn gần 200.000 liệt sĩ chưa tìm thấy mộ và khoảng 300.000 liệt sĩ tuy đã được quy tập vào các nghĩa trang liệt sĩ nhưng chưa xác định được danh tính. Đây là nỗi đau không chỉ của riêng các gia đình liệt sĩ mà còn là nỗi đau, trách nhiệm của Đảng, Nhà nước và của toàn xã hội. Với truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, những năm qua, Đảng và Nhà nước đã có nhiều chủ trương, chính sách ưu đãi đối với người có công với nước. Nhiều hoạt động thiết thực đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân ta tổ chức để động viên, chăm sóc, hỗ trợ, giúp đỡ các đối tượng chính sách giảm bớt khó khăn, ổn định và từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần. Đặc biệt Đảng, Nhà nước ta đã thể hiện trách nhiệm và quyết tâm tập trung giải quyết những nhiệm vụ trọng yếu của công tác liệt sĩ bằng các quyết sách chiến lược như: Chỉ thị 24-CT/TW của Bộ Chính trị ngày 15-5-2013 về “Tiếp tục đẩy mạnh công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ từ nay đến năm 2020 và những năm tiếp theo”; Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 150/QĐ-TTg phê duyệt đề án xác định hài cốt liệt sĩ (HCLS) còn thiếu thông tin, tiếp đó ngày 27-7-2013, Thủ tướng Chính phủ có Quyết định số 1237/QĐ-TTg phê duyệt đề án tìm kiếm, quy tập HCLS đến năm 2020 và những năm tiếp theo. Với quyết tâm và nỗ lực của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân, nhiều HCLS đã được tìm thấy và đưa về yên nghỉ tại quê hương. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề liên quan đến liệt sĩ, thân nhân liệt sĩ đang cần được quan tâm giải quyết. 

Hội Hỗ trợ gia đình liệt sĩ Việt Nam phối hợp với địa phương và các gia đình lấy mẫu giám định ADN tại tỉnh Thừa Thiên-Huế, tháng 6-2016. 

Gần 6 năm qua, kể từ ngày thành lập, với tôn chỉ, mục đích là tôn vinh và tri ân các anh hùng liệt sĩ, gia đình liệt sĩ; được sự quan tâm của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ban, ngành, chính quyền, các đoàn thể chính trị, xã hội ở Trung ương và địa phương, Hội HTGĐLS Việt Nam đã tập trung mọi nỗ lực trong việc thu thập, hỗ trợ thông tin tìm kiếm HCLS, cung cấp và tư vấn hàng chục nghìn thông tin liệt sĩ. Nhờ đó, hơn 100 gia đình đã xác định chính xác được HCLS qua các thông tin và hiện vật của liệt sĩ. Cùng với các Viện Giám định gien và sự tài trợ của các đơn vị, doanh nghiệp, hội đã hỗ trợ kinh phí giám định ADN cho hơn 500 trường hợp, đạt kết quả chính xác 76%; tổ chức 28 đợt trao kết quả giám định ADN, xác định đúng danh tính với tình cảm, trách nhiệm với đồng chí, đồng đội, trong niềm xúc động của gia đình liệt sĩ. Hội HTGĐLS Việt Nam cũng đã tổ chức lấy hơn 1.000 mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ tại Mặt trận 31; đồng thời tổ chức nhiều đợt đi lấy mẫu HCLS, mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ để xác định danh tính và quy tậpHCLS theo nhóm mộ tại một số nghĩa trang liệt sĩ ở các tỉnh: Thừa Thiên-Huế, Quảng Trị, Quảng Bình... Cùng với đó, hội đã huy động mọi nguồn lực xã hội để hỗ trợ các gia đình liệt sĩ, Bà mẹ Việt Nam anh hùng có hoàn cảnh khó khăn với hơn 100 nhà tình nghĩa, hơn 1.000 sổ tiết kiệm, 152 suất học bổng và hàng nghìn suất quà với số tiền trị giá hơn 25 tỷ đồng.

Cứ đến tháng 7 hằng năm, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta lại hướng tới ngày 27-7 để ghi nhớ và tỏ lòng biết ơn đối với các thương binh, liệt sĩ. Với việc phối hợp tổ chức phát động chương trình nhắn tin “Trả lại tên cho anh”, hy vọng đông đảo đồng bào, chiến sĩ cả nước sẽ tham gia ủng hộ để các gia đình liệt sĩ sớm vơi bớt nỗi đau.

Bài và ảnh: PHAN THAO - QUÝ HOÀNG