Được thành lập từ những ngày đầu Cách mạng Tháng Tám mới thành công tại Thành phố Huế và được mang biệt danh “Trung đoàn Cao Vân”, ngay sau khi ra đời, Trung đoàn 101 đã nhanh chóng trở thành đơn vị chủ lực mạnh ở Bình Trị Thiên và tham gia nhiều trận đánh lớn, lập nhiều chiến công vang dội; làm cho quân địch khiếp sợ mỗi khi nghe đến tên trung đoàn, tiêu biểu là trận đánh “Thanh Hương – Mỹ Xuyên” tiêu diệt gọn Binh đoàn Bút Tin của quân Pháp. Trong trận đánh “Thanh Lâm Bồ” hình tượng người chiến sĩ của trung đoàn ôm bom ba càng lao vào đánh xe tăng địch làm cho chúng kinh hoàng, run sợ. Ngày 11-3-1951, trung đoàn được biên chế trong đội hình của Sư đoàn 325, liên tiếp tham gia và lập nhiều chiến công ở Trung Hạ Lào và Đông Bắc Campuchia trong Chiến dịch Điện Biên Phủ.
Đồng chí Đinh Thế Huynh phát biểu ôn lại những kỷ niệm tại buổi gặp mặt
Trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước, trước yêu cầu của nhiệm vụ, Trung đoàn 101 được tổ chức thành 5 trung đoàn gồm: 101a, 101b, 101c, 101d, 101e và tham gia vào nhiều chiến dịch lớn nhỏ từ chiến trường Tây Nguyên cho đến sau này tham gia Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng Sài Gòn thống nhất đất nước. Nhiều trận đánh của trung đoàn đã đi vào sử sách. Sau này, trung đoàn còn tham gia nhiều chiến dịch, trận đánh lớn khi giúp bạn làm nhiệm vụ quốc tế cao cả và tham gia chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc.
Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh trao tặng quà cho các thương binh, cựu chiến binh bị nhiễm chất độc da cam.
71 năm qua, nhiều thế hệ cán bộ, chiến sĩ của trung đoàn từ chiến sĩ quyết tử quân ngày đầu đánh Pháp đến những đồng chí gắn bó trọn vẹn tuổi thanh xuân của mình với trung đoàn qua các thời kỳ gian khổ, ác liệt, cho đến sau này, nhiều cán bộ của trung đoàn trở thành cán bộ cao cấp của Đảng và Nhà nước, tướng lĩnh, sĩ quan cao cấp trong quân đội, cán bộ chủ chốt của các ngành, địa phương, ngoài ra còn không ít chiến sĩ đã để lại một phần xương máu nơi chiến trường, có người mãi mãi không trở về.
Tại buổi gặp mặt, là một người lính của Trung đoàn 101, đồng chí Đinh Thế Huynh xúc động ôn lại những kỷ niệm khi được sát cánh cùng cán bộ, chiến sĩ trung đoàn chiến đấu trên nhiều mặt trận. Đồng thời bày tỏ lòng biết ơn đến các thế hệ lãnh đạo, chỉ huy của Trung đoàn 101 nói riêng và Quân đội nhân dân Việt Nam nói chung đã tôi luyện những người lính trung đoàn luôn mưu trí, dũng cảm, kiên cường, anh dũng, sáng tạo trong chiến đấu cũng như xây dựng, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; mong muốn lớp cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn 101 kế tiếp hiện nay sẽ giữ vững và phát huy tốt hơn nữa truyền thống anh hùng của đơn vị, xây dựng đảng bộ trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, xứng đáng với những đóng góp, hy sinh của các thế hệ đi trước.
Tin, ảnh: VŨ QUANG THÁI