Một ngày cuối tháng Mười, chúng tôi có dịp cùng các cựu chiến binh (CCB) Trung đoàn 16 miền Đông Nam Bộ (nay là Trung đoàn Đồng Nai, Bộ CHQS tỉnh Đồng Nai) trở lại thăm chiến trường xưa tại Thanh An (Dầu Tiếng, Bình Dương)-mảnh đất từng chở che, đùm bọc cán bộ, chiến sĩ đơn vị, góp phần vào thắng lợi chung của sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Các CCB Trung đoàn 16 tìm tên đồng đội tại Nhà tưởng niệm các liệt sĩ ở xã Thanh An.
Trong khu nhà tưởng niệm các liệt sĩ tại xã Thanh An được khánh thành tháng 7-2016, những bức tường ốp đá khắc tên gần 4.000 liệt sĩ của Trung đoàn 16 hy sinh trên chiến trường miền Đông Nam Bộ, cho thấy sự đóng góp, hy sinh rất lớn của cán bộ, chiến sĩ đơn vị. Để có được danh sách gồm tên, ngày sinh, ngày mất, quê quán… của từng liệt sĩ, Trung tá, CCB Lê Trường Giang, Trưởng ban liên lạc Truyền thống khu vực phía Nam của Trung đoàn 16 đã không ngại khó khăn, gian khổ đi tìm thông tin về đồng đội từ năm 2007 đến nay.
Lần dò từng dòng chữ thông tin liệt sĩ trên tấm bia, CCB Nguyễn Xuân Quý không giấu được xúc động: "Lần đầu tiên sau hơn 40 năm giải phóng, tôi mới được trở lại nơi đây, tìm thấy tên của những đồng đội mình từng kề vai sát cánh trong chiến hào, vào sinh ra tử ở những trận đánh ác liệt. Lại càng thấy quý hơn khi bản thân được sống trong hòa bình, ấm no. Chúng tôi cũng nguyện làm hết sức mình để tìm lại mộ chí đồng đội và giúp đỡ những đồng đội và thân nhân hoàn cảnh khó khăn...".
Ngoài làm tốt phần việc nêu trên, thời gian qua, Ban liên lạc Truyền thống của trung đoàn đã vận động đồng đội và thân nhân liệt sĩ ủng hộ hơn 200 triệu đồng, đúc chuông đồng và trống trong đền thờ. Ban liên lạc cũng ghi chép sổ sách danh tính liệt sĩ thông báo về cho các địa phương để thân nhân liệt sĩ biết. Trung tá Lê Trường Giang tâm sự: "Phiên hiệu Trung đoàn 16 đã không còn. Một thế hệ đã đi hết Điện Biên, Cửu Long Giang, đi qua những năm kháng chiến chống Mỹ, Đường 9-Nam Lào, chiến trường Cam-pu-chia. Nhiều đồng chí, đồng đội gửi lại tuổi thanh xuân nơi rừng già, hang đá. Hiện nay, số lượng CCB trực tiếp tham gia chiến đấu không còn nhiều. Chúng tôi vui vì có địa chỉ để anh em về đây họp mặt, tri ân đồng đội. Tuy vậy, điều tôi và đồng đội vẫn đau đáu, là trong danh sách liệt sĩ này, vẫn còn gần 3.000 liệt sĩ chưa tìm được mộ chí. Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện trong thời gian tới".
Bài và ảnh: HỒNG GIA