Điểm a và Điểm b Khoản 1, Điều 60, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 quy định: “Người đủ 16 tuổi trở lên được lái xe gắn máy có dung tích xi-lanh dưới 50cm3; người đủ 18 tuổi trở lên được lái xe mô tô hai bánh, xe mô tô ba bánh có dung tích xi-lanh từ 50cm3 trở lên (sau đây gọi là xe máy) và các loại xe có kết cấu tương tự...”. Như vậy, học sinh THPT chưa đủ 18 tuổi điều khiển xe máy từ 50cm3 trở lên là vi phạm pháp luật.

Quy định là thế nhưng tình trạng học sinh sử dụng xe máy trái phép vẫn diễn ra khá phổ biến. Ghi nhận thực tế tại Trường THPT Phan Đình Phùng, quận Ba Đình (Hà Nội) chúng tôi thấy, giờ tan trường, nhiều học sinh ùa ra lấy xe máy gửi tại các điểm trông xe cạnh cổng trường trên phố Cửa Bắc, trong đó có không ít xe máy trên 50cm3 với đủ loại như: Wave, Vision, Dream, SH, Exciter... Nhiều em không đội mũ bảo hiểm, chở quá số người quy định, vừa ngồi lên xe đã rồ ga lao vút đi giữa đường phố đông đúc.

leftcenterrightdel
Học sinh vi phạm quy định bảo đảm an toàn giao thông khi sử dụng xe máy trên 50cm3 và không đội mũ bảo hiểm. 

Theo thông tin từ Ủy ban An toàn giao thông (UBATGT) quốc gia, năm 2019 và 2020, nhiều vụ TNGT nghiêm trọng do học sinh điều khiển xe máy đã xảy ra, làm nhiều người chết và bị thương. Mới đây, khoảng 22 giờ 30 phút ngày 12-3, trên đường Bùi Viện, đoạn qua địa phận phường Thành Tô, quận Hải An, TP Hải Phòng xảy ra vụ TNGT nghiêm trọng. Cơ quan điều tra xác định, L.H.T (16 tuổi, trú tại quận Hải An) và N.K.M (16 tuổi, hộ khẩu tại xã Kênh Giang, huyện Thủy Nguyên, trú tại quận Hải An) điều khiển xe máy đi vào làn đường dành cho ô tô, do không làm chủ được tốc độ nên xảy ra tai nạn và tử vong. Trước đó, khoảng 15 giờ 30 phút ngày 11-3, tại đường 36, đoạn qua thị trấn Gia Khánh (Bình Xuyên, Vĩnh Phúc), N.V.S (17 tuổi, ở xã Ngọc Thanh, TP Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc) điều khiển xe máy chở theo N.V.D (17 tuổi, ở xã Bá Hiến, huyện Bình Xuyên) không đội mũ bảo hiểm, không tuân theo hiệu lệnh của cảnh sát giao thông mà lạng lách bỏ chạy và đâm thẳng vào một cán bộ Công an huyện Bình Xuyên... Sau những vụ việc này, UBATGT quốc gia yêu cầu chủ tịch UBND kiêm trưởng ban ATGT các tỉnh, thành phố chỉ đạo lực lượng chức năng địa phương chú trọng vào đối tượng là thanh, thiếu niên với các hành vi vi phạm như điều khiển phương tiện khi chưa đủ tuổi, không có giấy phép lái xe phù hợp với loại xe, không đội mũ bảo hiểm và các vi phạm tương tự khác. Tập trung xử lý trách nhiệm của cá nhân giao xe máy cho người chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe phù hợp điều khiển; tăng cường cung cấp thông tin về học sinh vi phạm quy định pháp luật về bảo đảm trật tự ATGT cho các cơ sở giáo dục để phối hợp giáo dục và xử lý...

Thầy Nguyễn Quý Xuân, Hiệu trưởng Trường THPT Phúc Lợi, quận Long Biên (Hà Nội), chia sẻ: “Nhà trường luôn phối hợp với lực lượng công an, hội cha mẹ học sinh để tuyên truyền, giáo dục, nhắc nhở các em chấp hành tốt quy định bảo đảm ATGT, trong đó có việc không sử dụng xe máy trái phép. Thế nhưng vẫn có trường hợp học sinh vi phạm. Nguyên nhân là do một số phụ huynh còn nuông chiều, vẫn cho con đi xe trên 50cm3 khi chưa đủ 18 tuổi”. Đồng tình với ý kiến trên, ông Lê Như Tiến, nguyên Phó chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho biết thêm: “Luật Giao thông đường bộ năm 2008 đã quy định rõ về độ tuổi được điều khiển xe máy. Hơn nữa, các em cũng chưa đủ năng lực hành vi nên điều khiển xe máy từ 50cm3 trở lên sẽ rất đáng lo. Việc học sinh đi xe máy khi chưa đủ tuổi là vi phạm pháp luật và cần ngăn chặn. Ngoài nguyên nhân nêu trên thì còn do nhà trường, lực lượng chức năng xử lý chưa kiên quyết để tạo tính răn đe. Nhằm hạn chế tình trạng này, cần tăng cường hơn nữa sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và lực lượng chức năng trong tuyên truyền, giáo dục, xử lý vi phạm; tiếp tục phổ biến, giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức bảo đảm ATGT cho học sinh”.

Bài và ảnh: LINH AN