Tạo được nhiều việc làm cho người lao động

Theo Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) Doãn Mậu Diệp, đến thời điểm hiện tại, nguồn vốn cho vay từ Quỹ Quốc gia về việc làm đạt hơn 4.497 tỷ đồng, giai đoạn năm 2016 đến tháng 6-2018, doanh số cho vay hằng năm khoảng 2.500-3.000 tỷ đồng, hỗ trợ tạo việc làm cho khoảng 303.614 lao động. Riêng 6 tháng đầu năm 2018, hoạt động cho vay vốn từ Quỹ Quốc gia về việc làm có sự phát triển vượt bậc, với doanh số cho vay khoảng 2.500 tỷ đồng, góp phần hỗ trợ tạo việc làm cho 84.428 lao động, trong đó có 61.423 lao động nữ, 1.107 lao động là người khuyết tật và 4.502 lao động là người dân tộc thiểu số. Nếu tính cả nguồn vốn ủy thác từ địa phương, nguồn huy động của Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH), tính đến ngày 30-9-2018, tổng nguồn vốn cho vay hỗ trợ tạo việc làm, duy trì, mở rộng việc làm và cho vay ưu đãi đối với người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng là 14.599 tỷ đồng, doanh số cho vay giai đoạn 2016-2018 đạt 15.447 tỷ đồng, với hơn 487.000 lượt khách hàng được vay vốn, góp phần hỗ trợ tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm cho 546.000 lao động; hỗ trợ 11.133 lao động vay vốn đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.

Gia đình ông Sùng A Khua ở xã Lao Chải (Mù Căng Chải, Yên Bái) chăm sóc đàn gia cầm được mua từ nguồn vốn vay của Ngân hàng Chính sách xã hội. Ảnh: MẠNH DŨNG

Nhận xét về hiệu quả của quỹ, ông Tào Bằng Huy, Phó cục trưởng Cục Việc làm (Bộ LĐ-TB&XH) cho rằng, mặc dù nguồn vốn không nhiều, nhưng hoạt động cho vay của quỹ rất hiệu quả, góp phần quan trọng hỗ trợ giải quyết việc làm cho người lao động, nguồn vốn được bảo toàn, chất lượng tín dụng và hiệu quả sử dụng quỹ tại NHCSXH không ngừng được mở rộng. Đặc biệt, thông qua Quỹ Quốc gia về việc làm đã hỗ trợ rất nhiều đối tượng lao động yếu thế, như: Người khuyết tật, dân tộc thiểu số, lao động ở khu vực nông thôn có cơ hội tiếp cận các nguồn tín dụng ưu đãi để mở rộng, phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần tạo và tự tạo việc làm cho bản thân, gia đình và cộng đồng.

Cần tăng hỗ trợ từ ngân sách, đa dạng hóa nguồn lực cho quỹ

Theo Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp: Hiện, nguồn vốn cho vay từ Quỹ Quốc gia về việc làm còn hạn chế. Hằng năm, nguồn ngân sách bổ sung vốn cho quỹ rất ít. Trong 3 năm qua, ngân sách Nhà nước không cấp bổ sung vốn cho quỹ. Vì vậy, nguồn vốn của quỹ chủ yếu được bổ sung một phần từ tiền lãi cho vay thu được, nên mới đáp ứng 30-35% nhu cầu. Do đó, chưa đáp ứng được nhu cầu vốn tạo việc làm, duy trì và mở rộng việc làm. Một hạn chế nữa là, đối tượng vay vốn từ quỹ không phải là đối tượng quá khó khăn so với hộ nghèo nên việc ưu tiên cho đối tượng này được vay với lãi suất bằng lãi suất vay vốn đối với hộ nghèo là chưa hợp lý, dẫn tới tâm lý ỷ lại không muốn trả nợ đúng hạn của các đối tượng vay vốn và tạo sự không công bằng giữa các đối tượng thụ hưởng tín dụng, chính sách ưu đãi của Chính phủ.

Hiện, Bộ LĐ-TB&XH đang nghiên cứu trình Chính phủ xem xét, điều chỉnh lãi suất vay vốn từ Quỹ Quốc gia về việc làm bằng lãi suất vay vốn đối với hộ cận nghèo theo từng thời kỳ do Thủ tướng Chính phủ quy định. Đồng thời, bộ cũng trình Chính phủ xem xét, quy định doanh nghiệp tuyển dụng người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng phải mở tài khoản tại NHCSXH để người lao động nộp tiền tuyển dụng trả cho doanh nghiệp vào tài khoản mở tại NHCSXH; có những biện pháp mạnh để xử lý đối với doanh nghiệp không thực hiện đúng hợp đồng đã ký với người lao động đi làm việc ở nước ngoài.

Ông Nguyễn Văn Lý, Phó tổng giám đốc NHCSXH cũng cho rằng, khó khăn lớn nhất là có thêm nguồn vốn để thực hiện cho chương trình này. Tuy Nghị định 61 ra đời được 3 năm, nguồn vốn đã tăng nhưng so với nhu cầu còn rất ít. Mặc dù, NHCSXH luôn ưu tiên bố trí vốn, ví dụ năm 2016, ngân hàng đã bố trí được 600 tỷ đồng, năm 2017 được 1.200 tỷ đồng và năm 2018 được hơn 2.000 tỷ đồng. Nhưng vấn đề đặt ra vẫn là cần phải tăng nguồn vốn. Nói cách khác, muốn tạo được nguồn vốn hùng hậu thì phải đa dạng nguồn vốn. Để hoạt động cho vay vốn từ Quỹ Quốc gia về việc làm trong thời gian tới đạt hiệu quả cao hơn, NHCSXH đã đề nghị Chính phủ hằng năm tăng cấp bổ sung ngân sách Nhà nước, bổ sung nhiều nguồn lực của xã hội (trong nước và ngoài nước) cho Quỹ Quốc gia về việc làm. NHCSXH đang tham mưu cho chính quyền địa phương kêu gọi những tổ chức xã hội, những cá nhân có sự đầu tư hợp lý, hỗ trợ nguồn vốn cho Quỹ Quốc gia về việc làm. Bên cạnh đó, NHCSXH cũng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố cần tiếp tục quan tâm bố trí nguồn lực từ ngân sách địa phương và các nguồn vốn hợp pháp khác ủy thác sang NHCSXH để cho vay giải quyết việc làm, chỉ đạo thu hồi nợ để tạo nguồn vốn cho vay quay vòng. Tăng cường chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp chặt chẽ hơn nữa với NHCSXH trong việc nâng cao chất lượng hoạt động cho vay; lồng ghép có hiệu quả các chương trình khuyến nông, khuyến công, khuyến ngư... với hoạt động cho vay từ Quỹ Quốc gia về việc làm.

 CÙ THU HƯƠNG