Đó là cơ sở cho việc xây dựng chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045 với khát vọng vươn lên mạnh mẽ, tận dụng tốt các cơ hội, thu hẹp khoảng cách phát triển với các nước trong khu vực và trên thế giới. Điều này được các đại biểu quan tâm, tập trung trao đổi và thảo luận sôi nổi.
Chủ trương thuận lòng dân, tạo thành quả lớn
Trao đổi với chúng tôi, nhiều đại biểu nhận định, ngay từ khi mới ban hành, Chiến lược đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân bởi quan điểm đúng đắn của Đảng ta: Phát triển nhanh gắn liền với phát triển bền vững, phát triển bền vững là yêu cầu xuyên suốt trong Chiến lược; đổi mới đồng bộ, phù hợp về kinh tế và chính trị vì mục tiêu xây dựng nước Việt Nam XHCN dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; mở rộng dân chủ, phát huy tối đa nhân tố con người; coi con người là chủ thể, nguồn lực chủ yếu và là mục tiêu của sự phát triển. Cùng với đó, phát triển mạnh mẽ lực lượng sản xuất với trình độ khoa học, công nghệ (KHCN) ngày càng cao; đồng thời hoàn thiện quan hệ sản xuất trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ ngày càng cao trong điều kiện hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng. Từ quan điểm thuận lòng dân đó, trong 10 năm thực hiện Chiến lược, mặc dù còn những hạn chế, bất cập và gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng nhờ sự nỗ lực lớn và quyết tâm cao của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, nước ta đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, tô đậm thành tựu của 35 năm đổi mới với những bước tiến vượt bậc trên nhiều lĩnh vực.
    |
 |
Các đại biểu tham quan bộ tem đặc biệt trưng bày tại đại hội. Ảnh: TRỌNG HẢI |
Theo đại biểu Nguyễn Thanh Ngọc, Phó bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh: Qua đánh giá 10 năm thực hiện Chiến lược cho thấy, Việt Nam đã đạt được những thành quả quan trọng trên các lĩnh vực. Đây là nền tảng vững chắc để Đảng tiếp tục lãnh đạo thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển KT-XH trong giai đoạn tiếp theo. Đại biểu Trần Hồng Quảng, Phó bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Ninh Bình lấy địa phương mình làm ví dụ minh chứng về những đổi thay toàn diện: "Trước đây, Ninh Bình chủ yếu sản xuất nông nghiệp, nhưng đến nay, tỷ lệ dân số lao động trong lĩnh vực nông nghiệp chỉ còn 30%, trong khi 70% là ở các lĩnh vực công nghiệp, dịch vụ, thương mại. Đây là một sự chuyển biến lớn về mặt lao động, thể hiện sức sống của nền kinh tế tỉnh Ninh Bình. Về tỷ lệ hộ nghèo, đến nay, tỉnh chỉ còn 1,87%. Hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ từ trung tâm tỉnh tới các huyện miền núi, huyện ven biển. Đến nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XXII, thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn tỉnh đạt 68 triệu đồng/người/năm".
Chia sẻ về kết quả đạt được, mỗi đại biểu đề cập đến những khía cạnh khác nhau, nhưng cùng thống nhất cho rằng: Nhìn lại 10 năm thực hiện Chiến lược, tình hình thế giới, khu vực có nhiều biến động, diễn biến phức tạp hơn so với dự báo trước Đại hội XI. Trong bối cảnh đó và trước những hạn chế, khó khăn ở trong nước, Đảng và Nhà nước ta đã bám sát tình hình và yêu cầu thực tiễn, chủ động lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành đồng bộ, kịp thời, hiệu quả trên các lĩnh vực với tinh thần quyết tâm cao, phấn đấu đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.
Nhận định của các đại biểu xuất phát trên cơ sở đánh giá sâu sắc, toàn diện của Trung ương: Kinh tế vĩ mô ổn định vững chắc hơn, lạm phát được kiểm soát ở mức thấp, tăng trưởng kinh tế đạt khá gắn với chất lượng tăng trưởng và các cân đối lớn của nền kinh tế được cải thiện. Tăng trưởng GDP đạt 5,9%/năm, thuộc nhóm các nước tăng trưởng cao trong khu vực và trên thế giới. Những thành tựu trên thể hiện nỗ lực rất lớn của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và sự chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị.
Vững vàng tiến bước
Dù đã đạt được những thành tựu rất quan trọng sau 35 năm đổi mới cũng như 10 năm thực hiện chiến lược, nhưng đất nước ta vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức và hạn chế, như Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng đã nêu: Tăng trưởng kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng. Tính tự chủ và khả năng chống chịu của nền kinh tế chưa cao. Kinh tế tập thể, hợp tác xã phần lớn có quy mô còn nhỏ, năng lực nội tại còn yếu. Hiệu quả hoạt động của nhiều doanh nghiệp nhà nước còn thấp. Kinh tế tư nhân trong nước, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài phát triển nhanh nhưng chưa thật bền vững...
Trong bối cảnh đó, nhiều đại biểu cho rằng, cần có tinh thần, ý chí quyết tâm cao, niềm tin và khát vọng vươn lên mạnh mẽ, xác định rõ mục tiêu chiến lược phát triển; có chủ trương, định hướng đúng và các giải pháp đột phá để tận dụng tốt thời cơ, vượt qua khó khăn, thách thức, đưa đất nước vững bước tiến lên, thu hẹp khoảng cách phát triển với khu vực, thế giới.
Đại biểu Nguyễn Xuân Cường, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, đúc rút: “Bài học kinh nghiệm lớn, sâu sắc cho toàn ngành nông nghiệp để có được những thành tựu, đó là sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo rất cụ thể của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, sự giúp đỡ, hỗ trợ của cả hệ thống chính trị; lựa chọn những giải pháp đột phá để chỉ đạo quyết liệt”. Tâm huyết với nội dung phát triển kinh tế tri thức, đại biểu Nguyễn Thành Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đề xuất: “Đẩy mạnh đầu tư cho nghiên cứu KHCN và biến KHCN trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp, nhằm tạo nền tảng công nghệ phục vụ phát triển đất nước theo hướng hiện đại và tạo ra các yếu tố nền tảng của kinh tế tri thức. Đổi mới cơ chế quản lý nhà nước về KHCN, hướng vào việc thúc đẩy KHCN thực sự gắn kết với sản xuất, kinh doanh. Khoa học xâm nhập vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh làm ra của cải và tri thức mới phục vụ trực tiếp công cuộc phát triển KT-XH. Cùng với đầu tư cho nghiên cứu, việc đẩy mạnh ứng dụng thành tựu KHCN tiên tiến, hiện đại vào các khâu, các lĩnh vực then chốt của nền kinh tế tạo ra khả năng lan tỏa trong nền kinh tế theo hướng hiện đại”.
Ở mỗi ngành, mỗi lĩnh vực, các đại biểu đưa ra những giải pháp cụ thể để góp phần phát triển mạnh mẽ KT-XH trong những năm tiếp theo, và tựu trung ở quan điểm: Cần tiếp tục thực hiện hiệu quả các đột phá chiến lược với những nội hàm mới, sâu sắc và cụ thể hơn, phù hợp với tình hình và yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới. Tiếp tục hoàn thiện và nâng cao chất lượng thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN, bảo đảm tính đồng bộ, hiện đại, hội nhập. Đổi mới quản trị quốc gia; xây dựng bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực và hiệu quả; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền bảo đảm quản lý thống nhất, phát huy tính chủ động, sáng tạo và trách nhiệm của các cấp, các ngành. Cùng với đó, xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội, thúc đẩy ứng dụng, chuyển giao công nghệ; nâng cao năng lực nghiên cứu, làm chủ một số công nghệ mới, hình thành năng lực sản xuất mới có tính tự chủ và khả năng thích ứng, chống chịu hiệu quả trước những biến động mạnh từ bên ngoài. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng KT-XH đồng bộ, hiện đại; ưu tiên phát triển hạ tầng trọng yếu về giao thông, năng lượng, công nghệ thông tin, đô thị lớn, hạ tầng ứng phó với biến đổi khí hậu; phát triển mạnh hạ tầng số, xây dựng và phát triển, kết nối đồng bộ hạ tầng dữ liệu quốc gia, vùng, địa phương...
Các đại biểu bày tỏ tin tưởng, từ thực tiễn sinh động, phong phú và thành tựu quan trọng, những bài học kinh nghiệm sâu sắc qua 10 năm thực hiện Chiến lược, nhất là 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng, tinh thần đoàn kết và sự thống nhất của toàn hệ thống chính trị, sự đồng lòng chung sức của nhân dân là cơ sở vững chắc để Đảng đưa ra những thông điệp mạnh mẽ, quyết sách đúng đắn, tiếp tục đẩy mạnh phát triển KT-XH một cách toàn diện, đồng bộ, nhanh và bền vững.
HỒNG THẠNH