Đáng ghi nhận việc triển khai Chương trình đào tạo cao đẳng 9+ không chỉ giúp rút ngắn thời gian học tập mà còn mang lại cơ hội lập nghiệp sớm cho các bạn trẻ, từ đó góp phần nâng cao năng suất lao động, hạn chế thực trạng “thừa thầy, thiếu thợ” như hiện nay.

Trước thực trạng “thừa thầy, thiếu thợ”, trong khi nguồn nhân lực có kỹ năng thiếu trầm trọng, từ năm 2018, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) đã có Công văn số 2817/LĐTBXH-TCGDNN về việc khuyến khích đào tạo chương trình cao đẳng cho học sinh tốt nghiệp THCS. Theo đó, công văn hướng dẫn cụ thể các trường trung cấp, cao đẳng nghiên cứu, xây dựng nội dung, tổ chức đào tạo chương trình cao đẳng liên thông từ trung cấp dành cho học sinh tốt nghiệp THCS (gọi tắt là chương trình đào tạo cao đẳng 9+). Với Chương trình đào tạo cao đẳng 9+, thay vì học 3 năm THPT, từ 2 đến 3 năm học ở trình độ cao đẳng (tổng 5-6 năm) chỉ có bằng tốt nghiệp THPT và bằng cao đẳng, nếu học sinh học theo mô hình 9+, chỉ mất hai năm để vừa học văn hóa, vừa lấy bằng trung cấp, sau đó gia nhập thị trường lao động hoặc nếu muốn học liên thông lên cao đẳng, chỉ mất thêm 2-3 năm (tổng 5 năm, có bằng tốt nghiệp trung cấp và cao đẳng). Như vậy, học sinh tốt nghiệp THCS học mô hình 9+ sẽ tiết kiệm được thời gian học tập hơn học sinh học hệ đào tạo THPT. Ngay khi có chủ trương của Bộ LĐ-TB&XH, nhiều trường nghề đã tiến hành đào tạo theo Chương trình đào tạo cao đẳng 9+. Kết quả là chỉ sau thời gian ngắn, Chương trình đào tạo cao đẳng 9+ đã nhận được sự quan tâm lớn từ xã hội. Với tỷ lệ 80% học sinh, sinh viên ra trường có việc làm đúng ngành nghề và thu nhập ổn định.

Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội từ lâu đã trở thành địa chỉ quen thuộc về đào tạo nghề được học sinh và các doanh nghiệp tìm đến. Hiện, nhà trường đào tạo 24 ngành nghề ở cả 3 hệ: Cao đẳng, trung cấp và sơ cấp theo chuẩn khu vực ASEAN. Ngoài ra, có hai nghề được nhà trường lựa chọn đào tạo theo chuẩn quốc tế là kỹ thuật máy lạnh điều hòa không khí và cơ điện tử. Ngay khi Bộ LĐ-TB&XH có chủ trương khuyến khích các trường mở hệ đào tạo theo Chương trình đào tạo cao đẳng 9+, Trường Cao đẳng nghề Công nghiệp Hà Nội đã bắt tay vào thực hiện thí điểm. Tính riêng năm học 2019-2020, công tác tuyển sinh vượt 120% so với năm học trước, với hơn 1.300 học sinh, sinh viên đăng ký theo học. Trong đó, hệ cao đẳng liên thông là hơn 900 em, hơn 150 em học hệ 9+ và hơn 50 em học hệ trung cấp.

Ông Trần Ngọc Lương, Giám đốc Công ty TNHH U-Shine Việt Nam cho biết: “Chúng tôi thích tuyển dụng các em tốt nghiệp trường nghề hơn trường đại học. Bởi, các em ra trường là làm việc được luôn và không ngại khó, ngại khổ. Ngược lại, đối với các em tốt nghiệp đại học, chúng tôi đều phải đào tạo lại từ đầu; mặt khác tâm lý các bạn này thường cho rằng mình học đại học nên không muốn làm những công việc chân tay. Rất nhiều người thành công chỉ xuất phát điểm từ đầu bếp, phụ bếp nhưng họ có thái độ làm việc tốt, luôn chăm chỉ học hỏi nâng cao tay nghề. Nếu các bạn trẻ học nghề chịu khó nâng cao chuyên môn thì chỉ cần từ 3 đến 5 năm có thể lên chức quản lý. Trên cương vị nhà tuyển dụng, tôi thấy học nghề là vấn đề quan trọng”.

Là công chức nhà nước nhưng ông Trần Lê Tuấn ở phường Khương Trung (Thanh Xuân, Hà Nội) lại lựa chọn cho con theo học mô hình 9+ với định hướng nghề là quản trị du lịch tại Trường Trung cấp Công nghệ Thăng Long. Ông Tuấn chia sẻ: "Trước khi lựa chọn tôi cũng cân nhắc, suy nghĩ lắm vì chỉ sợ con học nghề vất vả. Nhưng sau khi con theo học, tôi thấy quyết định của mình hoàn toàn đúng đắn. Bởi sau 3 năm học, con tôi được cấp bằng tốt nghiệp THPT và bằng nghề chính quy. Các trường đào tạo nghề hiện nay không như trước đây, giờ học nghề khá chuyên nghiệp theo mô hình tiên tiến thế giới, giảng viên đều là chuyên gia từ Nhật Bản, Đức. Đặc biệt, học nghề nhưng các cháu vẫn được học ngoại ngữ, kỹ năng làm việc nhóm, giao tiếp… Theo đó, với nền tảng kiến thức và khả năng sử dụng ngoại ngữ thông thạo là điều kiện rất thuận lợi để con phát triển sau này". 

Đánh giá về việc triển khai Chương trình đào tạo cao đẳng 9+ ông Đỗ Văn Giang, Phó vụ trưởng Vụ Đào tạo chính quy, Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, Bộ LĐ-TB&XH khẳng định: “Đào tạo cao đẳng 9+ là cách thức tiết kiệm thời gian nhất để có một công việc phù hợp. Sau 3 năm học chương trình trung cấp, các em đã có thể gia nhập thị trường lao động, có lương để trang trải cuộc sống, tiết kiệm một nửa thời gian so với học lên THPT để học lên các trình độ cao hơn”.

LAN HƯƠNG