Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 78 (Binh đoàn 15): “Khoan thư sức dân” ở vùng biên giới Quảng Ngãi

Trên địa bàn có 17 dân tộc cùng sinh sống với gần 2.500 hộ dân (9.416 nhân khẩu), trong đó dân tộc thiểu số (DTTS) chiếm trên 70%, chủ yếu là dân tộc Gia Rai và Rơ Măm. Hạ tầng kinh tế-xã hội và đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn, nhất là thời tiết khắc nghiệt, giao thông không thuận lợi, một bộ phận người dân vẫn giữ phong tục, tập quán lạc hậu, tình trạng xâm canh, xâm cư vẫn xảy ra, tình hình an ninh chính trị, an ninh biên giới, an ninh nông thôn còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp.

Đại tá Nguyễn Trường Vinh, Đoàn trưởng Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 78.

Trước thực trạng này, trong những năm qua, mặc dù đơn vị còn nhiều khó khăn nhưng được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thường xuyên của Ban Thường vụ Đảng ủy, Bộ tư lệnh Binh đoàn 15 và với quyết tâm cao, bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần chủ động, sáng tạo, Đảng ủy, Ban chỉ huy Đoàn KT-QP 78 đã triển khai toàn diện, hiệu quả nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội gắn với quốc phòng, an ninh. Đặc biệt, đơn vị đã chú trọng công tác tuyên truyền, vận động, hỗ trợ đồng bào DTTS từ bỏ những phong tục, tập quán lạc hậu, đa dạng sinh kế, thu nhập, xây dựng gia đình no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc. Qua đó, “khoan thư sức dân”, củng cố cội nguồn sức mạnh để xây dựng các tiềm lực, thế trận quốc phòng, an ninh, nhất là “thế trận lòng dân” trên địa bàn vững chắc, đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch.

Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ quan trọng này, Đảng ủy, Ban chỉ huy Đoàn KT-QP 78 đúc rút những kết quả, bài học kinh nghiệm, đồng thời là những giải pháp tiếp tục triển khai, phát huy trong thời gian tới.

Một là, huy động nhiều nguồn lực, phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương xây dựng các cụm, điểm dân cư và hạ tầng lưỡng dụng, vừa phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, dân sinh, vừa thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, tạo thế trận liên hoàn vững chắc trên vùng biên giới. Hằng năm, Đoàn KT-QP 78 đã huy động kinh phí hàng chục tỷ đồng để làm đường giao thông, cầu, cống, nhà trẻ, trường học, nhà ở công nhân, công trình chiếu sáng… Đến nay, trên tuyến biên giới đơn vị đóng quân và thực hiện nhiệm vụ có cơ sở hạ tầng tương đối hoàn thiện, hệ thống camera an ninh, kẻng báo động phủ sóng rộng khắp. Công nhân, người dân lao động của đơn vị, trong đó chủ yếu là đồng bào DTTS được huấn luyện, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, biện pháp bảo vệ đường biên, cột mốc, chủ quyền, an ninh quốc gia, trở thành những “cột mốc sống” trên vùng biên.

Hai là, tham gia có hiệu quả vào củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở và xây dựng địa bàn an toàn. Bên cạnh đó, chỉ đạo, tổ chức cho 10 đội sản xuất kết nghĩa với 7 thôn, làng; 497 hộ công nhân gắn kết với 497 hộ đồng bào DTTS; 153 cặp hộ công nhân mới gắn kết với 153 hộ công nhân cũ, Đảng ủy, Ban chỉ huy Đoàn KT-QP 78 còn cử 5 đồng chí tham gia hội đồng nhân dân xã và 34 cán bộ, công nhân, viên chức quốc phòng, người lao động làm trưởng thôn và các tổ chức chính trị-xã hội ở thôn, làng. Đây là một nét đặc sắc và kinh nghiệm thành công của Đoàn KT-QP 78 trong công tác dân vận. Các cặp “Gắn kết hộ” là những “tế bào”, hạt nhân ở các thôn, làng. Và những “trưởng thôn mang quân hàm” được đồng bào, người lao động tôn kính như những già làng; được cấp ủy, chính quyền địa phương tín nhiệm đã góp phần quan trọng vào công tác tuyên truyền, vận động đồng bào, giúp đơn vị triển khai và hoàn thành tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội, tăng cường, củng cố quốc phòng, an ninh.

Lãnh đạo Đoàn Kinh tế-Quốc phòng 78 trao bảng tượng trưng hỗ trợ xây nhà và tặng quà gia đình A Sách ở làng Kđin, xã Mô Rai, tỉnh Quảng Ngãi (ngày 14-4-2025).

Ba là, tích cực tham gia chuyển dịch cơ cấu sản xuất, cơ cấu lao động, chuyển giao kỹ thuật, áp dụng tiến bộ kỹ thuật mới, góp phần nâng cao thu nhập cho đồng bào. Đoàn KT-QP 78 xác định sâu sắc quan điểm “dân là gốc” và “lo cho dân như lo cho mình”, từ đó có nhiều chủ trương, giải pháp, mô hình, cách làm sáng tạo, hiệu quả. Đơn vị đã hướng dẫn, hỗ trợ đồng bào các dân tộc triển khai mô hình trồng lúa nước, các mô hình chăn nuôi bò giống, heo bản địa; thu hút, tuyển dụng và đào tạo nghề, hướng dẫn kỹ thuật trồng cây cao su cho đồng bào, giúp hàng trăm hộ gia đình đồng bào DTTS thoát nghèo bền vững. Chỉ tính trong 5 năm qua, Đoàn KT-QP 78 đã tuyển dụng 1.353 người lao động, trong đó có 1.110 người là đồng bào DTTS và đào tạo nghề cho 1.292 lượt người, tạo việc làm phụ cho hàng nghìn lượt người. Đơn vị không chỉ tạo sinh kế, tăng thu nhập cho người dân mà còn làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm, phá bỏ những “điểm nghẽn” trong tư duy, nhận thức, tập tục, trình độ canh tác lạc hậu của đồng bào hướng đến sản xuất, chăn nuôi thâm canh bền vững, ứng dụng khoa học kỹ thuật để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm. 

Bốn là, chăm lo công tác giáo dục, an cư, an sinh cho đồng bào các DTTS, tạo niềm tin, động lực cho bà con vươn lên thoát nghèo bền vững, yên tâm gắn bó, xây dựng vùng biên vững mạnh. Đây là một trong những chính sách, chương trình an sinh xã hội nổi bật của Đoàn KT-QP 78, mang lại niềm vui, niềm hạnh phúc cho hàng nghìn hộ gia đình. Hiện nay, Trường Mầm non 25-3 của đơn vị được đầu tư xây dựng khang trang với 1 điểm trường trung tâm và 8 điểm trường lẻ trải rộng trên địa bàn xã Mô Rai; năm học 2024-2025 nuôi dạy 518 trẻ ở các nhóm tuổi mẫu giáo và nhà trẻ, trong đó hơn 86% em người DTTS. 100% trẻ được theo dõi biểu đồ, khám sức khỏe và cân nặng bình thường theo độ tuổi đạt tỷ lệ 99%. Ngoài ra, thông qua Dự án “Cán bộ, chiến sĩ Quân đội nâng bước em tới trường”, Đoàn KT-QP 78 đã hỗ trợ nhiều em học sinh người DTTS trên địa bàn xã Mô Rai, xã Ia Tơi được đến trường học tập, nuôi dưỡng ước mơ, xây dựng tương lai. Cùng với đó là hỗ trợ hàng nghìn suất quà nhân các dịp lễ, Tết; hỗ trợ giáp hạt, khó khăn, tặng mũ bảo hiểm, chăn ấm, áo quần, đồ gia dụng… cho hàng nghìn lượt công nhân, người lao động và đồng bào DTTS trên địa bàn.

Để chăm lo an cư cho đồng bào, năm 2025, Đoàn KT-QP 78 đã hỗ trợ xây dựng 23 căn “Nhà đồng đội”, 5 căn “Nhà đại đoàn kết”, 4 căn “Nhà tình nghĩa” và sửa chữa 10 căn nhà cho đồng bào với tổng kinh phí 1,83 tỷ đồng. Những căn nhà mới kiên cố, khang trang do Đoàn KT-QP 78 hỗ trợ xây dựng không chỉ là nơi che mưa, che nắng mà còn xây dựng niềm tin, động lực cho người lao động và các hộ dân nghèo trên địa bàn. Từ căn nhà mới, nhiều gia đình đã vươn lên phát triển kinh tế, chăm lo cho con cái học hành và góp phần vào sự ổn định, phát triển của địa phương.