Trên đường Trung Mỹ Tây 13, phường Trung Mỹ Tây, quận 12, khoảng 17 giờ thường có khá nhiều xe đẩy bán hàng tràn xuống lòng đường, cản trở các phương tiện giao thông trong giờ cao điểm, khiến tình trạng ách tắc thường xuyên xảy ra.

leftcenterrightdel
Điểm kinh doanh tự phát tại đường Tô Ký, phường Tân Chánh Hiệp, quận 12, TP Hồ Chí Minh. 

Ông Nguyễn Bùi Thanh, ngụ phường Trung Mỹ Tây, quận 12, cho biết: “Đi làm về mệt nên tôi mua hàng ở đây cho tiện, không phải vào chợ mất thời gian và công sức”. Tâm lý “tiện thể” này là nguyên nhân khiến điểm kinh doanh tự phát gia tăng trên các tuyến đường. Quan sát kỹ chúng tôi nhận thấy, phần lớn hàng bày bán tại đây đều không rõ nguồn gốc và không được bảo quản, che chắn, không bảo đảm vệ sinh, an toàn thực thẩm. Đã thế, nhiều người không cần quầy, sạp mà đặt ngay hàng xuống lòng đường rồi rao bán. Thậm chí nhiều tiểu thương còn mổ vịt, làm cá sống, bóc vỏ trái cây ngay tại vỉa hè, đổ nước bẩn, vứt rác tại chỗ, khiến con đường luôn ẩm ướt, bẩn, bốc mùi hôi thối rất khó chịu.

Còn tại đường Tô Ký, phường Tân Chánh Hiệp, quận 12, mỗi lần chúng tôi đi ngang qua luôn thấy hàng chục xe đẩy xếp hàng dài trên lòng đường với những tiếng rao bán hàng inh ỏi, nhức óc. Tương tự, các chợ, điểm kinh doanh tự phát tại các tuyến đường Dương Quảng Hàm, Phan Văn Trị, Phạm Văn Chiêu, Lê Văn Thọ (quận Gò Vấp), Bùi Hữu Nghĩa (quận Bình Thạnh)... cũng mọc lên như nấm. Các chợ, điểm kinh doanh tự phát thường hình thành gần những khu công nghiệp, khu dân cư đông đúc, trường học, bệnh viện, chợ truyền thống, chợ đầu mối... Có nhiều nguyên nhân, song nguyên nhân chính của tình trạng trên là do nhu cầu mua, bán tăng cao trong các dịp lễ, tết, giờ nghỉ và việc quản lý, kiểm tra chưa chặt chẽ, thường xuyên của ngành chức năng. Bên cạnh đó, vì lợi nhuận, một số tiểu thương không muốn vào chợ truyền thống, chợ đầu mối để kinh doanh vì phải mất tiền thuê mặt bằng cùng những chi phí khác. Thực tế tại không ít chợ truyền thống, số quầy bán tại chợ, điểm kinh doanh tự phát gần bằng số quầy bán trong chợ, gây thất thu thuế cho Nhà nước và mất an ninh-trật tự. Hiện tượng này cũng khiến nhu cầu mua sắm tại chợ truyền thống, siêu thị giảm sút. Theo thống kê của ngành chức năng TP Hồ Chí Minh, toàn thành phố có khoảng 200 chợ, điểm kinh doanh tự phát trên các tuyến đường, trong đó có nhiều điểm tồn tại cả chục năm nay.

Mới đây, UBND TP Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều biện pháp cụ thể để dẹp các chợ, điểm kinh doanh tự phát. Trước hết, cấp ủy, chính quyền, ban ngành các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao ý thức bảo vệ trật tự, mỹ quan đô thị, an toàn vệ sinh thực phẩm, quyền lợi người tiêu dùng. Thành phố cũng lập các đoàn thanh, kiểm tra thực hiện các biện pháp xử lý dứt điểm những chợ, điểm kinh doanh tự phát, trả lại sự thông thoáng cho đường phố, tạo điều kiện cho người dân đi lại thuận tiện, giảm tai nạn giao thông, giữ gìn mỹ quan đô thị, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, chống hàng giả, hàng nhái.

Theo bà Võ Thị Chính, Phó chủ tịch UBND quận 12: Địa phương luôn chủ động tạo việc làm cho người lao động, buôn bán tự do và bố trí khu vực cụ thể. UBND quận cũng chỉ đạo các ngành chức năng có thể lắp đặt hệ thống camera quan sát kết hợp loa tuyên truyền kịp thời phổ biến, nhắc nhở, xây dựng ý thức cho mọi người, từ đó từng bước giải quyết dứt điểm chợ, điểm kinh doanh tự phát trên địa bàn.

Bài và ảnh: PHÚC NGUYỄN