Tốt nghiệp Khoa Ngữ văn (Trường Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên), cô gái người Tày Hoàng Thị Yến (tên thật của nhà thơ Muồng Hoàng Yến) đã hoàn thành giấc mơ trở thành cô giáo dạy văn mà cô ấp ủ từ tấm bé. Gần 10 năm dạy học, chị công tác ở những điểm trường tại Hà Giang và Bắc Kạn. Khó khăn, vất vả của cô giáo vùng cao không làm cô giáo Yến nản chí, ngày ngày vẫn truyền dạy con chữ, dẫn dắt các em vào thế giới văn chương đa dạng, nhiều màu sắc.

Trang bìa tập thơ “Núi mặc áo bông”.

Nếu chỉ dạy các em thông qua các tác phẩm trong sách giáo khoa là chưa đủ, các em sẽ chỉ học thuộc lòng nhưng không hiểu hết vẻ đẹp ngôn từ trong tác phẩm, không khơi gợi khả năng quan sát cuộc sống xung quanh, khó có thể hình thành nền tảng thẩm mỹ. Vì thế, cô Yến đã tự mình làm những bài thơ thiếu nhi để đọc cho các em nghe như là một cách để dạy văn hiệu quả hơn. Những bài thơ lan truyền được các đồng nghiệp và bạn đọc nhỏ tuổi khắp nơi yêu thích, động viên cô giáo Yến xuất bản tập thơ đầu tay “Núi mặc áo bông” (NXB Văn hóa dân tộc, 2018).

48 bài thơ mô tả thế giới xung quanh các em là những con vật, cái cây đáng yêu; là những hiện tượng, sự vật thân thuộc. Ở số ít bài thơ như Cái bào, Bụng của sách, nhà thơ Muồng Hoàng Yến thể hiện khá trừu tượng dưới góc nhìn của một người lớn nên chưa thực sự hấp dẫn. Viết cho đối tượng là thiếu nhi, điều quan trọng đầu tiên là tứ thơ, phải làm sao diễn giải để trẻ em hiểu được, thấy thú vị, buộc nhà thơ người lớn phải “đóng vai” như là người bạn tâm tình của các em, chứ không phải là bề trên để chỉ dạy. Đa số những bài thơ thật gần gũi, nói đúng suy nghĩ, tâm tình của các em, như khi tả về mùa đông lạnh giá là những vần thơ dí dỏm, được cấu tứ hợp lý: Chị nắng tươi hồng/ Cũng lo bị rét/ Mèo con lông khét/ Chui vào bếp tro/ Cún nằm co ro/ Khoanh tròn không nói/ Anh núi canh mỏi/ Vội mặc áo bông” (Núi mặc áo bông).

Nhà thơ huy động nhiều thủ pháp nghệ thuật, sử dụng nhiều từ ngữ gợi hình, gợi âm thanh, đặc biệt là nhân cách hóa sự vật để các em cảm thấy những quả na không phải là vật vô tri: Ngủ trên núi/ Suốt mùa hè/ Đợi tiếng ve/ Trốn vào tổ/ Na lấp ló/ Mắt nhìn quanh/ Trời trong lành/ Thu rồi đó/ Các bạn nhỏ/ Mở mắt mau/ Cùng thi nhau/ Thơm xuống chợ” (Quả na núi). Hình thức đồng dao thật "đắc địa" cho hầu hết các bài thơ, để các em dễ đọc dễ thuộc, tạo sức lan tỏa trong nhiều hoạt động của các em.

Tập thơ vừa ra mắt, nhà thơ đã tặng các trường học trong tỉnh Bắc Kạn với mục đích để các em học sinh có thêm một cuốn sách thiếu nhi phù hợp với lứa tuổi của mình, vốn không nhiều trong văn học Việt Nam đương đại. Nhà thơ Muồng Hoàng Yến cho biết sẽ tập trung nhiều vào những sáng tác thiếu nhi gắn với bản sắc của dân tộc Tày, đưa nét đẹp văn hóa miền núi phía Bắc vào các tác phẩm mới.

HÀM ĐAN