Điều này gây khó khăn cho công tác sắp xếp và quản lý giáo dục vốn mang tính chuyên sâu đặc thù của các trường nghệ thuật. Những khúc mắc liên quan tới vấn đề này một lần nữa khiến đại diện 500 phụ huynh học sinh Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội phải làm đơn kiến nghị vì lo lắng những thay đổi trong quy định này ảnh hưởng đến quyền lợi của học viên.

 Bên tình, bên lý

 Sự việc phụ huynh của học viên Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội làm đơn kiến nghị xuất phát từ quy định của Luật Giáo dục rằng chỉ có trung tâm GDTX, trung tâm GDNN mới có nhiệm vụ thực hiện chương trình GDTX cấp THCS và cấp THPT. Theo luật, các trường nghệ thuật không có chức năng thực hiện giảng dạy chương trình GDTX. Từ năm học 2021-2022, các trường nghệ thuật, trong đó có Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội không được chủ trì thực hiện việc giảng dạy chương trình GDTX cấp THCS và cấp THPT; phải phối hợp với trung tâm GDNN-GDTX trên địa bàn tổ chức giảng dạy văn hóa cho học viên.

Theo đơn kiến nghị của phụ huynh Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, quy định này được áp dụng sẽ thay đổi bằng tốt nghiệp THPT của con em họ. Trước đây, bằng tốt nghiệp ghi là học tại Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội và được trường này ký, đóng dấu học bạ. Song, theo quy định mới, bằng tốt nghiệp của các học sinh này sẽ ghi là học tại Trung tâm GDNN-GDTX dù trên thực tế các em vẫn là học sinh của Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội và các trung tâm kia chỉ đóng vai trò là đơn vị liên kết để giảng dạy văn hóa chương trình GDTX cấp THCS, THPT.

Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội học theo hình thức một thầy kèm một trò. 

Thực tế cho thấy, nếu chỉ học văn hóa thì có thể học ở nhiều trường, nhưng các trường nghệ thuật nói chung còn đào tạo những bộ môn chuyên sâu đặc thù về nghệ thuật. Vì thế, muốn được học tại trường, bắt buộc học sinh phải trải qua kỳ thi năng khiếu chứ không chỉ nộp hồ sơ là được vào học như các trung tâm GDNN-GDTX. Vì điều này, Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội cùng với các trường nghệ thuật khác trên địa bàn Hà Nội đã gửi tờ trình lên Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội để xin tiếp tục được dạy chương trình GDTX cấp THCS, THPT như những năm học trước đây. Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội cũng đã có Công văn số 2606/SGDĐT-GDTX-CN ngày 19-7-2021 để trình lên Bộ Giáo dục và Đào tạo đề nghị cho phép nhà trường tiếp tục giảng dạy chương trình này. Tuy nhiên, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có Công văn số 3216/BGDĐT-GDTX-CN chỉ đạo Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội yêu cầu các trường nghệ thuật thực hiện đúng Luật Giáo dục.

Thấu đáo để bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho học viên

Tìm hiểu được biết, không chỉ Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội mà các trường nghệ thuật khác đều cho rằng các nội dung yêu cầu này đúng với quy định của pháp luật nhưng chưa thực sự phù hợp với thực tiễn hiện nay của các trường nghệ thuật đào tạo lĩnh vực chuyên sâu đặc thù. Cần có cơ chế đặc thù và thời gian cho các trường để giải quyết đối tượng học sinh đã tuyển vào từ năm học 2021-2022 trở về trước, bảo đảm quyền lợi cho người học. Độ tuổi tuyển sinh ở các trường rất khác nhau, có trường phải thực hiện cả chế độ bảo mẫu đối với học sinh, không thể theo công thức chung giống như đào tạo ở các ngành nghề khác.

Trao đổi với chúng tôi, bà Dương Minh Ánh, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội, cho biết: “Do đặc thù đào tạo năng khiếu nghệ thuật nên việc tuyển sinh vào trường không thể tiến hành ồ ạt mà phải có sự lựa chọn kỹ càng theo yêu cầu của từng chuyên ngành. Việc tổ chức đào tạo các ngành, nghề này cũng khác. Đa số các ngành đào tạo nghệ thuật giảng dạy theo hình thức một thầy-một trò nên việc tổ chức, xếp lớp cũng rất khác so với những trường nghề khác. Việc bố trí học văn hóa cùng với mười mấy môn chuyên ngành cho một năm học để phù hợp với tất cả học viên trong trường không hề đơn giản. Theo quy định hiện nay, trường phải phối hợp với trung tâm GDNN-GDTX để dạy học văn hóa cho học viên khiến việc sắp xếp lịch học thêm phần khó khăn vì phụ thuộc vào trung tâm, thêm thủ tục hành chính, sử dụng đội ngũ giáo viên...”.

Trong khi đó, Tiến sĩ, Nghệ sĩ Ưu tú Trần Văn Hải, quyền Giám đốc Học viện Múa Việt Nam, cho hay: “Hiện nay học sinh đào tạo nghệ thuật đang thuộc diện hưởng trợ cấp của Nhà nước theo đề án đào tạo các chuyên ngành khó tuyển sinh. Nếu phải thực hiện đào tạo văn hóa tại các trung tâm GDTX thì học sinh sẽ phải chịu mức học phí văn hóa theo quy định của trung tâm GDTX. Điều này sẽ gây khó khăn về kinh phí cho nhiều gia đình”.

Bên cạnh đó, thực tế những năm qua, chất lượng đào tạo văn hóa của các trường nghệ thuật được đánh giá khá tốt. Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Tạ Quang Đông nhận định: “Các cơ sở đào tạo nghệ thuật đã thực hiện nghiêm túc việc tổ chức giảng dạy chương trình giáo dục phổ thông theo đúng các quy định hiện hành về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, giáo trình, giáo án, quản lý học bạ, các quy định về xét và công nhận tốt nghiệp... Chất lượng đào tạo được bảo đảm với tỷ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp hằng năm rất cao”.

Các trường vẫn đang tiếp tục có ý kiến đề nghị các cơ quan chức năng giải quyết thấu đáo, hài hòa để bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho học viên. Chúng tôi được biết, các cơ quan, ban, ngành chức năng cũng đang tích cực vào cuộc. Tại những cuộc làm việc giữa các bộ, ngành, nhiều ý kiến cho rằng cần có những quy định riêng cho các cơ sở đào tạo đặc thù nghệ thuật đã được nêu ra. Tuy nhiên, cho đến nay, những bất cập, vướng mắc bởi các quy định trong đào tạo nghệ thuật vẫn chưa được tháo gỡ. Nếu các cơ quan chức năng không sớm giải quyết để bảo đảm quyền lợi cho học viên các trường nghệ thuật sẽ làm cho giáo viên, phụ huynh và học sinh khó có thể yên tâm học tập và công tác.

Bài và ảnh: THANH PHƯỢNG