Dù là ai, xuất phát điểm thế nào thì tinh thần Tây Nguyên vẫn ngấm vào họ vừa theo cách chung, cũng vừa mang bản sắc riêng. “Một tiếng chim kêu một đêm mưa quất/ Nửa đời người chìm nổi với Tây Nguyên” - một câu thơ vang lên như lời tự bạch của nhà thơ Nguyễn Đăng Độ đã như cánh cửa mở ra cho người đọc được khám phá, cảm nhận thế giới nội tâm và trải nghiệm của anh với Tây Nguyên - miền đất lưu giữ nhiều dấu ấn. Âm vọng đại ngàn hòa quyện trong thơ anh khi tươi mới, căng tràn, cuộn xiết như suối, khi lại thầm lặng, lắng sâu trong bầu kỷ niệm ăm ắp nghĩa tình của đất, của người.
Thơ tình anh viết
Bài thơ tình anh viết tặng em
Bên con thác vặn mình rung rừng biếc
Mỗi nét chữ gói nỗi niềm da diết
Mỗi đợi chờ giấu một ban mai.
Những lời thơ tha thiết không phai
Giữa rừng núi Tây nguyên sương trời đan trắng
Nơi thức dậy mắt vương đầy gió nắng
Ánh sao rơi qua kẽ lá dặt dìu.
Đêm gió lạnh trang thơ đời se thắt
Cánh buồm đâu nơi biển cả biếc xanh?
Rừng vẫn thẳm mà chân trời xa lạnh
Để mình anh đêm trắng đơn côi.
Bài thơ tình anh viết mới tinh khôi
Bên cánh võng tiếng suối ru róc rách
Ai đang thức với vầng trăng xa cách
Những ân tình lưu giữ mãi trong nhau.
Bài thơ tình anh gửi tặng em
Giữa đêm vắng tiếng gà rừng gọi sáng
Giọt sương rơi xuống vai gầy năm tháng
Mảnh trăng nghiêng chếnh choáng xa vời...
Gửi cho em
Anh viết tặng em những vần thơ Tây Nguyên
Chút nắng mùa khô của miền đất đỏ
Cánh chim vút cao trên nóc nhà thành phố
Những âm vang ào ạt gió đại ngàn
Gửi tặng em chút chiều lạnh mưa chan
Vùng đất ba zan lô cà phê ngút ngát
Gùi nếp thơm mẹ hái về trên rẫy
Ống cơm lam thơm nức bếp than hồng
Gửi tặng em xanh biếc nước dòng sông
Cô gái Gia Rai múa điệu xoang bên suối
Chóe rượu cần vít cong chiều thương nhớ
Phía ấy con đường ai da diết ngóng trông
Gửi tặng em làn sương sớm mong manh
Tiếng dế gọi nhau về hang khi chiều xuống
Mảnh đất gắn đời người bao mùa yêu dấu
Sắc trời thu khoe nắng óng lưng nương
Ngôi nhà sàn che lợp tấm tranh săng
Bóng ai phía hoàng hôn địu con về bản
Đêm bập bùng bếp lửa than cơm nướng
Khúc khích tiếng cười nghi ngút khói lồ ô
Gửi tặng em bông lan rừng chớm nở
Áo chàm thơm tinh khiết một góc trời
Kon Tum đó nơi núi non hùng vĩ
Những người con của vùng đất kiên trung
Rừng Tây Nguyên che bộ đội hành quân
Núi Tây Nguyên làm quân thù khiếp sợ
Đất Tây Nguyên ôi hồn thiêng dân tộc!
Ánh mắt già làng nhìn cờ Đảng rưng rưng
Vùng đất kiên cường nơi khởi nghiệp đời anh
Nơi nâng đỡ chở che từng bữa ăn giấc ngủ
Cơm áo chắt chiu thấm đầy nước mắt
Nắng gió đại ngàn nghĩa nặng ơn sâu
Xin tạm biệt con đường từ nơi ấy ra đi
Và xin hẹn ngày trở về nơi ấy
Tây Nguyên ơi phần đời tôi ở đấy
Hương rượu cần thấm đượm nỗi nhớ thương.
Cao nguyên và nỗi nhớ
Anh cất giấu cao nguyên vào nỗi nhớ
Một khoảng trời lộng gió đất ba zan
Mùa mới rộn tiếng cồng chiêng gọi bạn
Tây Nguyên ơi da diết một nỗi niềm
Nơi dốc núi soi mình trong hồ biếc
Đàn ong đi kiếm mật ngọt ngào
Bản làng rộn trong tiết xuân vừa chớm
Em gái trăng rằm e ấp khát khao
Nơi con suối con khe em đi đào măng mới
Nắng vàng vương qua vai áo thẹn thùng
Nghe xào xạc bên rừng bước chân nai tìm lộc
Hoa rừng thơm ngan ngát phía xa thung
Tây Nguyên của gió sương rừng núi trập trùng
Của mùa xuân đỏ một thời hoa gạo
Em đứng đó nắng in vàng khuy áo
Như nghìn năm dáng núi đợi chờ ai…
(Tháng 1-2023)
Hẹn với Kon Tum
Kon Tum ơi anh gặp bên trời
Dòng Đắk Bla biếc xanh giữa lòng thành phố
Em gái Gia Rai bông hoa rừng thắm đỏ
Chum rượu cần quấn quýt điệu hát xoang
Cơn gió chiều bay trên tóc em thơm
Dòng nước uốn cong vỗ ru bờ cát trắng
Thành phố nhỏ êm đềm giữa trời mây xanh thẳm
Hoa cà phê hòa điệu với hoa nhài
Nhạc xoang chiều nay đằm thắm mê say
Em gái hát mắt bừng gương mặt sáng
Tiếng cồng chiêng ngả nghiêng phóng khoáng
Sương mơ giăng trắng lối bản làng
Ơi Kon Tum trùng điệp những đại ngàn
Có phải anh say rượu ghè men lá
Có phải trong mơ tiếng nai chiều thương nhớ
Hay điệu cồng chiêng làm con suối bâng khuâng
Kon Tum của lúa ngô và trái ngọt
Hoa rừng thơm da diết mãi khôn nguôi
Của nỗi nhớ đại ngàn thân thương che chở
Để suốt đời anh giăng mắc với Kon Tum…
Gửi về em
Bài thơ ấy nơi đại ngàn anh viết
Giữa khoảng trống mênh mông cây lá đã thay màu
Thời gian chở những ngày dài nung nấu
Một tình yêu đá núi mồ côi
Chẳng đến được bên em phía đó quá xa xôi
Muốn mang cả rừng xanh gửi vào nỗi nhớ
Đêm ngẩng mặt nhìn sao trời vô cớ
Trăng sáng chi vằng vặc giữa hoang rừng
Ngọn bấc tràn về tiếng vọng rưng rưng
Đêm khuya khoắt câu thơ tình se thắt
Thăm thẳm chốn rừng già heo hắt
Tiếng chim kêu vượn hót nhói lòng
Bài thơ tình anh gói những đợi mong
Ở nơi ấy nắng có về bịn rịn
Anh vẫn khắc trong tim chùm hoa lan tím
Nở âm thầm tinh khiết mỗi vần thơ.
(Tháng 4-2023)
Về cùng anh
Về đây thăm đỉnh Sạc ly
Thăm núi Ngọc Linh bềnh bồng mây trắng
Nghe tiếng suối trong veo Ya Book
Bản nhạc linh hồn rừng núi cao nguyên
Về cùng anh em nhé sáng nay
Mây như tuyết mơ màng trên Núi Nhọn
Nâng chén rượu làng Le xem Giàng đẻ trứng
Ấm lòng người nơi rừng thẳm biên cương
Về cùng anh thăm lại Kon Tum
Thăm chiến trường xưa một thời đạn lửa
Một thời bom rơi một thời máu chảy
Nay đã thành phố núi thân thương
Về cùng anh giữa nước biếc non xanh
Những đỉnh dốc, suối khe in vào lịch sử
Em có thấy cao nguyên trắng trời mây phủ
Gió ngàn thung cuộn thổi ngang trời…
NGUYỄN ĐĂNG ĐỘ
*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.