Tỏa sáng trên đấu trường quốc tế

Vừa trở về từ hai cuộc liên hoan xiếc quốc tế diễn ra tại Nga và Kazakhstan những ngày cuối tháng 7, các nghệ sĩ của Liên đoàn Xiếc Việt Nam lại hối hả tập luyện, dàn dựng chương trình biểu diễn phục vụ khán giả nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9. Đặc biệt, các nghệ sĩ xiếc cũng sẽ tham gia trong đoàn diễu hành nghệ thuật-một trong những nội dung được các nghệ sĩ, diễn viên thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang ngày đêm tập luyện để tham gia vào sáng ngày Quốc khánh 2-9, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử.

Chia sẻ niềm vui khi các nghệ sĩ, diễn viên vừa đoạt những giải thưởng cao ở hai cuộc liên hoan xiếc quốc tế lớn và có uy tín, Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Tống Toàn Thắng, Giám đốc Liên đoàn Xiếc Việt Nam cho biết: “Xiếc Việt Nam từng chỉ là khách mời danh dự, là đoàn đến học hỏi. Nhưng qua các kỳ liên hoan trong 3 năm trở lại đây, đặc biệt là thời gian này chúng tôi được mời biểu diễn tại những sân khấu danh giá bậc nhất. Tiết mục “Đu sen”, với hình ảnh quốc hoa Việt, không chỉ đoạt giải đặc biệt tại Liên hoan nghệ thuật xiếc thế giới IDOL 2025 mà còn được mời lưu diễn tại rạp xiếc trên đỉnh đồi Lenin-nơi hội tụ tinh hoa xiếc toàn cầu”.

Bốn nghệ sĩ nhận giải đặc biệt với tiết mục “Đu sen” tại Liên hoan nghệ thuật xiếc thế giới IDOL 2025 diễn ra tại Moscow (Nga). Ảnh: TOÀN THẮNG 

Cũng theo NSND Tống Toàn Thắng, điều quan trọng là nghệ sĩ Việt đã bước ra thế giới không còn với tâm thế lép vế. Kỹ thuật, sự sáng tạo, sức bền và cảm xúc, chúng ta không thua kém bất kỳ quốc gia nào, từ Nga, Trung Quốc đến Hungary hay Argentina...

Trong Liên hoan nghệ thuật xiếc thế giới IDOL 2025 diễn ra tại Moscow (Nga), Việt Nam góp mặt với tiết mục “Đu sen” do 4 nữ nghệ sĩ: Phạm Hướng, Lưu Hường, Hồng Thúy và Ngọc Thúy trình diễn. Tiết mục lấy hình ảnh biểu tượng hoa sen, dàn dựng bằng ngôn ngữ xiếc kết hợp âm nhạc và trang phục truyền thống. Khán giả không khỏi khâm phục trước sự uyển chuyển, quả cảm của những “đóa sen sống”-những cô gái nhỏ bé mang hồn Việt. Ngay sau đó, Liên đoàn Xiếc Việt Nam tiếp tục góp mặt tại Liên hoan xiếc quốc tế lần thứ III tại Almaty, Kazakhstan. Liên hoan quy tụ gần 160 nghệ sĩ đến từ 15 quốc gia. Đại diện Việt Nam là tiết mục đu dây đôi “Duo Love” do nghệ sĩ Thanh Tuấn và Thu Hương biểu diễn. Bằng kỹ thuật xuất sắc và sự thăng hoa cảm xúc, tiết mục đã giành giải Vàng, vượt qua rất nhiều tiết mục của các nước có trình độ cao như Nga, Trung Quốc...

Một trong những động tác gây ấn tượng mạnh đối với khán giả là cảnh nghệ sĩ Thu Hương và nghệ sĩ Thanh Tuấn treo mình bằng răng, tạo dáng như một nụ hôn trên không gần 10m mà không có bất kỳ dây bảo hộ nào. Phần kết còn khiến cả hội đồng giám khảo sửng sốt khi nghệ sĩ Thu Hương treo một chân trên dây và dùng tóc đỡ nghệ sĩ Thanh Tuấn xoay tròn trong tư thế treo răng. Đây là kỹ thuật hiếm nghệ sĩ trên thế giới thực hiện được. Đáng chú ý, tại liên hoan này, NSND Tống Toàn Thắng đã vinh dự được Ban tổ chức liên hoan mời tham gia vào Ban giám khảo gồm 11 thành viên.

Cũng theo NSND Tống Toàn Thắng, sau khi đoạt giải, tiết mục đu dây đôi của cặp đôi nghệ sĩ Việt Nam được mời ở lại tham gia biểu diễn phục vụ lễ kỷ niệm tại Kazakhstan. Nhưng do lịch trình dày đặc chuẩn bị cho chương trình đặc biệt nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9, các nghệ sĩ đã xin phép không tham gia và trở về nước để phục vụ khán giả Việt Nam. “Tháng 9-2025, Liên đoàn Xiếc Việt Nam sẽ tiếp tục đưa tiết mục đu dây đôi “Duo Love” của hai nghệ sĩ Thu Hương và Thanh Tuấn tham gia Liên hoan xiếc quốc tế không biên giới lần thứ IV tại St. Petersburg (Nga), hy vọng sẽ tiếp tục gặt hái thêm những thành tích cho ngành xiếc Việt Nam”, NSND Tống Toàn Thắng cho hay.

Quảng bá văn hóa, nghệ thuật ra thế giới

Trong 3 năm (2022-2025), Liên đoàn Xiếc Việt Nam đã đoạt 9 huy chương quốc tế. Những thành tích này minh chứng cho bước tiến hội nhập mạnh mẽ của xiếc Việt Nam. Theo đánh giá của giới chuyên môn, hầu hết các tiết mục xiếc đoạt giải quốc tế, gây tiếng vang đều mang yếu tố văn hóa truyền thống. NSND Tống Toàn Thắng cho rằng, xiếc không chỉ là biểu diễn kỹ thuật mà là nghệ thuật kể chuyện không lời. Đó là lý do trong quá trình dàn dựng, sáng tạo nên các tiết mục, chương trình biểu diễn, các nghệ sĩ của Liên đoàn Xiếc Việt Nam không chọn “nhái” lại tiết mục nước ngoài, mà tạo ra những chương trình đậm chất Việt.

Chẳng hạn với tiết mục “Đu sen” dùng dây lụa để tái hiện vẻ đẹp thanh cao của hoa sen; đu dây đôi “Duo Love” không chỉ là một màn treo mình bằng răng đầy mạo hiểm mà còn là thông điệp về tình yêu, lòng quả cảm và sự dâng hiến. Hai tiết mục dùng ngôn ngữ hình thể để kể chuyện Việt Nam, vừa đủ mềm mại, vừa đủ hiện đại, nhưng không đánh mất cốt lõi văn hóa.

Để làm được những tiết mục, chương trình này cũng cần kể đến lớp nghệ sĩ trẻ không chỉ giỏi nghề mà còn gan dạ, bền bỉ và nghiêm túc với nghệ thuật, họ luôn tin vào khả năng và bản lĩnh của mình khi ra đấu trường quốc tế. Không chỉ biểu diễn, các nghệ sĩ như: Thu Hương, Thanh Tuấn, Phạm Hướng, Hồng Thúy đã bắt đầu đảm nhận vai trò đạo diễn, biên đạo tiết mục. Đó là bước tiến rất quan trọng để xây dựng một thế hệ không chỉ biết biểu diễn mà còn biết tạo dựng ngôn ngữ nghệ thuật riêng của xiếc Việt, góp phần đưa văn hóa Việt tỏa sáng.

CHÂU XUYÊN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.