Tọa lạc tại xã Lý Học, huyện Vĩnh Bảo, TP Hải Phòng, Khu di tích quốc gia đặc biệt Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm là điểm đến văn hóa, tâm linh quan trọng, gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của danh nhân Nguyễn Bỉnh Khiêm. Hằng năm, nơi đây thu hút hàng chục nghìn lượt khách tham quan, đặc biệt vào dịp đầu xuân và các ngày lễ hội truyền thống. Tuy nhiên, cùng với lượng khách lớn đổ về, tình trạng vi phạm nội quy cũng ngày một gia tăng, khiến không gian linh thiêng của khu di tích bị ảnh hưởng.

Dù ban quản lý đã đặt nhiều biển cảnh báo ngay tại các lối vào vườn tượng, yêu cầu du khách không xâm phạm khu vực này, song dường như những tấm biển chỉ mang tính hình thức. Trong khi nhiều người có ý thức tôn trọng không gian chung, không ít du khách lại bất chấp, sẵn sàng vi phạm để có những bức ảnh “độc” đăng tải lên mạng xã hội. Họ không ngần ngại leo lên tượng trâu, đứng sát các bức tượng mô phỏng cảnh sinh hoạt của người xưa để tạo dáng chụp ảnh. Thậm chí, một số phụ huynh còn tự tay bế con nhỏ lên lưng tượng trâu, để các em ngồi chơi và chụp hình như đang ở khu vui chơi giải trí.

Du khách vô tư để trẻ em cưỡi tượng trâu tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Trạng Trình dù có biển cấm. 

Những hành vi xâm phạm này không chỉ ảnh hưởng đến mỹ quan chung của khu di tích mà còn tiềm ẩn nguy cơ làm hư hỏng các bức tượng. Dù được chế tác bằng chất liệu bền chắc, nhưng việc liên tục bị trèo lên, chạm vào sẽ khiến tượng nhanh xuống cấp, làm mất giá trị nguyên bản của các hiện vật trưng bày. Bên cạnh đó, những hành động này cũng có thể gây nguy hiểm cho chính du khách, đặc biệt là trẻ nhỏ, nếu không may bị ngã khi leo trèo lên tượng. 

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này đến từ nhiều yếu tố. Trước hết, ý thức của một bộ phận du khách vẫn còn hạn chế, chưa thực sự coi trọng việc bảo vệ di sản văn hóa. Bên cạnh đó, việc quản lý tại nhiều khu di tích vẫn còn lỏng lẻo, thiếu nhân lực giám sát và chưa có chế tài xử lý đủ mạnh để răn đe.

Hình ảnh đẹp về một khu di tích không chỉ nằm ở kiến trúc, cảnh quan mà còn thể hiện qua cách ứng xử của du khách. Một hành động nhỏ của mỗi người có thể góp phần gìn giữ hoặc làm mai một giá trị của di sản. Chỉ khi tất cả đều nâng cao ý thức, những khu di tích mới có thể thực sự trường tồn với thời gian.

Bài, ảnh: NAM HỒNG

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.