Tình yêu Măng Đen...

Những người “nằm vùng”

Đưa cho chúng tôi những chiếc mũ bảo hiểm, cậu thanh niên tên Hải hồ hởi nói: "Chúng ta khám phá chốn "bồng lai" của các vị thần ở Măng Đen nhé!". Vào vai hướng dẫn viên chuyên nghiệp, vừa đi, Hải vừa kể về truyền thuyết của người Mơ Nâm, rằng Măng Đen là tên gọi chệch của địa danh T’Măng Deeng (theo cách gọi của tộc người thiểu số Mơ Nâm, vùng đông bắc Tây Nguyên, thuộc huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum). T’Măng có nghĩa là nơi ở hoặc vùng, Deeng là thần linh. T’Măng Deeng dịch ra tiếng Kinh là nơi trú ngụ của các thần linh. Từ xa xưa lắm, ở đây phong cảnh đẹp, cỏ hoa chen nhau đua nở, từng đàn ong bướm dập dìu bay lượn. Cạnh đó là con sông lớn, nước trong vắt uốn lượn theo những cánh rừng già, qua những đoạn dốc ghềnh, thác nước đổ xuống va vào vách đá tạo nên những âm thanh trầm hùng; thú ở trong rừng nhiều vô kể, hươu, nai, voi, hổ…. Từ trên cao, Plinh huynh nhìn xuống (Plinh huynh là vị thần cao nhất, có quyền lực nhất ở trên trời mà ta thường gọi là Ngọc Hoàng) thấy đây là mảnh đất trù phú bèn quyết định cho 7 con trai trong số rất nhiều người con của mình xuống vùng này lập làng sinh sống…

Trên chiếc xe honda (phương tiện thuê để di chuyển phổ biến tại Măng Đen), chúng tôi đến Làng Văn hóa du lịch cộng đồng Kon Bring (xã Đăk Long). Đây là một trong bốn làng văn hóa du lịch cộng đồng của huyện Kon Plông. Làng Kon Bring được bao quanh bởi những rặng thông già, vùng đất bằng phẳng với những thửa ruộng lúa lên xanh non hòa vào khung cảnh yên bình cùng các ngôi nhà sàn gỗ ấm áp của đồng bào Mơ Nâm. Đứng bên ngôi nhà rông cao vút lắp tấm biển "Nhà văn hóa Kon Bring", Hải xởi lởi chào hỏi người dân đang xem mấy cậu trai làng chơi bóng chuyền trong sân, một cụ bà đi qua đập vào vai Hải, nói vui: "Thanh niên lấy vợ đi, ở bản còn nhiều cô gái lắm!". Hải thì bẽn lẽn cười, nói với chúng tôi: "Cô nào không thích Măng Đen là em không yêu đâu".

Đang trong câu chuyện kể về những cái được và thiếu của phát triển du lịch cộng đồng làng Kon Bring, Hải nhận được cuộc điện thoại và mời chúng tôi cùng theo khám phá. Dọc các con đường trải nhựa nối từ làng Kon Bring qua Tượng đài chiến thắng Măng Đen, chùa Khánh Lâm, hồ Đăk Ke, thác Pa Sỹ… chừng 10km, chúng tôi đến khu nông trại A Ban Farm. Chủ trang trại là chị Đoàn Thị Phượng, người gốc Quảng Ngãi. Câu chuyện giữa chị Phượng với Hải rất chân tình. Chị Phượng nhờ Hải đăng quảng bá mô hình phát triển du lịch sinh thái A Ban Farm trên trang mangdendiscovery, mà Hải cùng hai người bạn-một đang ở Singapore và một ở TP Hồ Chí Minh-điều hành. Hải phụ trách mảng thông tin, cậu nhận mình là người “nằm vùng”. Chị Phượng cho biết, điều khó khăn nhất của các nhà đầu tư tới Măng Đen là nguồn nhân lực. Rất may gần một năm trở lại đây, Măng Đen có những nhóm bạn trẻ như Hải năng nổ, nhiệt huyết kêu gọi các bạn trẻ từ khắp các tỉnh, thành phố trong cả nước về Măng Đen khởi nghiệp, lập nên các hội, câu lạc bộ. Ở hàng chục trang trại khác của Hàn Quốc, Pháp, Nhật Bản… là sự hiện diện của các bạn trẻ vừa làm nhân công trồng dâu, rau sạch, nuôi dê, lợn, bò… vừa là hướng dẫn viên du lịch trải nghiệm, tìm đầu ra cho nông sản kiêm quảng bá trên các trang web, được các nhà đầu tư tin tưởng.

Làng Văn hóa du lịch cộng đồng Kon Bring, điểm dừng chân trải nghiệm văn hóa bản địa, luôn được các bạn trẻ như Hải và Loan giới thiệu đầu tiên tới du khách.

Viết tiếp giấc mơ Măng Đen

Nguyễn Văn Hải sinh ra ở Kon Tum, nhưng sống cùng gia đình và học tập tại TP Hồ Chí Minh từ bé. Hải kể, tốt nghiệp Trường Đại học Công nghiệp TP Hồ Chí Minh, bố mẹ đã hướng cho Hải đi du học nước ngoài. Trước khi đi, Hải xin gia đình lên Đà Lạt sống trải nghiệm trong nông trại. Quá trình sống ở đây, Hải gặp những chủ nông trại từ Măng Đen sang học hỏi và mua cây giống. Hơn một năm trước, Măng Đen còn hoang sơ lắm, vậy mà Hải bảo chẳng biết đã quyến luyến với vùng đất này từ bao giờ. Ban đầu Hải làm trong nông trại, mỗi ngày được chủ trả từ 150.000 đến 200.000 đồng, cơm nuôi ăn 3 bữa… Dần dần, Hải được giao quản lý Khu sinh thái ẩm thực hồ Đăk Ke. Giấc mơ của Nguyễn Văn Hải là mua được một mảnh đất riêng cho mình để làm du lịch sinh thái, trải nghiệm Măng Đen.

Cùng giấc mơ khởi nghiệp ở Măng Đen với Nguyễn Văn Hải là cô gái đến từ Nam Định-Bùi Thị Loan. Loan tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, mê Măng Đen sau một chuyến trải nghiệm nơi đây. Loan cũng từng làm thuê ở nông trại trồng dâu, sau một năm thì được một nhà đầu tư ở TP Hồ Chí Minh mời làm quản lý khách sạn ngay trung tâm thị trấn Măng Đen. Giao tiếp ngoại ngữ tốt cộng với tính tình hoạt bát, tự tin, Loan được các tổ chức, cơ quan “đặt hàng” tổ chức sự kiện diễn ra tại Măng Đen. Bên cạnh đó, cô gái gốc thành Nam còn hăng hái tham gia giảng dạy các lớp học tiếng Anh ở CLB tiếng Anh Măng Đen. Sau những ngày cuối tuần đón lượng du khách đông đảo, Loan cùng các bạn trẻ của CLB Thanh xuân Măng Đen đến từng con đường, bãi đất, khu rừng, làng bản để thu dọn rác, làm sạch môi trường…

Măng Đen được ví như Đà Lạt thứ hai của vùng cao nguyên với độ cao 1.200m so với mực nước biển. Từ năm 2013, Măng Đen được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt quy hoạch xây dựng vùng du lịch sinh thái. Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Lân, Chủ tịch UBND huyện Kon Plông cho biết: "Với sự quan tâm đầu tư của Trung ương và tỉnh Kon Tum, những khó khăn về giao thông, hạ tầng của huyện đã được khắc phục, lượng du khách đến Măng Đen ngày càng đông, nhất là dịp cuối tuần và các ngày lễ, Tết. Tuy nhiên, điều khó khăn của Măng Đen hiện nay là nguồn nhân lực. Việc các bạn trẻ chọn Măng Đen để khởi nghiệp cũng như địa phương mở rộng cửa đón chào sẽ góp phần thổi luồng gió mới cho Măng Đen phát triển về mọi mặt.

Bài và ảnh: VƯƠNG HÀ