leftcenterrightdel
Đội khèn xã Sính Phình, huyện Tủa Chùa biểu diễn một trích đoạn trong Lễ hội trừ tà của đồng bào dân tộc Mông.

Hơn một tuần nay, trong khuôn viên gia đình nghệ nhân Sùng A Tâu, xã Sính Phình, huyện Tủa Chùa (tỉnh Điện Biên) đông vui, nhộn nhịp. Các nghệ nhân và diễn viên trên địa bàn xã cùng nhau tụ họp tập luyện cho tiết mục trình diễn tại Liên hoan Nghệ thuật khèn Mông sẽ diễn ra trong chương trình khai mạc Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên và Lễ hội hoa Ban năm 2024. Quá trình tập luyện, các nghệ nhân đều thể hiện sự nỗ lực, quyết tâm của mình khi biểu diễn điêu luyện những điệu khèn. Tiếng trống cùng các điệu múa nhịp nhàng, uyển chuyển theo tiếng khèn.

Đội khèn của xã Sính Phình tham dự liên hoan lần này gồm 5 thành viên. Hầu hết các thành viên đều là những người đã gắn bó rất lâu với cây khèn. Trong đó, nghệ nhân Sùng A Tâu là người sở hữu kho kiến thức phong phú về những điệu múa khèn đã được các thành viên tin tưởng lựa chọn làm đội trưởng.

Chia sẻ về màn trình diễn sắp tới, ông Tâu cho biết, Đội khèn của xã Sính Phình sẽ tham gia trình diễn một tiết mục tập thể, với nội dung trích đoạn trong “Lễ hội trừ tà” của đồng bào dân tộc Mông. Để chuẩn bị cho tiết mục, các thành viên đều rất chủ động về thời gian và tích cực tập luyện.  

leftcenterrightdel
 Các nghệ nhân huyện Tủa Chùa hăng say luyện tập múa khèn.

Nói về công việc của mình và đội khèn, ông Tâu bộc bạch: “Anh em vừa tập, vừa trao đổi và rút kinh nghiệm. Các thành viên ai cũng phấn khởi, tự hào khi được đại diện cho huyện mang văn hóa dân tộc Mông đến gần hơn với nhiều người dân và du khách...”.

Cùng với đội khèn xã Sính Phình, huyện Tủa Chùa còn thành lập thêm đội khèn tại xã Xá Nhè và xã Tủa Thàng. Với tổng số 12 nghệ nhân tham gia trình diễn 4 tiết mục gồm các thể loại múa khèn Mông đơn, múa đôi và múa tập thể.

Theo ông Dương Thanh Sơn, Phó giám đốc Trung tâm Văn hóa - Truyền thanh - Truyền hình huyện Tủa Chùa, cây khèn Mông là loại nhạc cụ giữ vai trò trọng yếu trong đời sống sinh hoạt văn hóa, thể hiện rõ nét về tâm linh, tín ngưỡng và là linh hồn của dân tộc Mông. Vì vậy, khi tham gia liên hoan lần này, trong mỗi tiết mục, các nghệ nhân đều rất chú ý đến âm thanh, nhịp độ, hồn gió và kỹ thuật đá chân. Cùng với đó, các tiết mục phải đáp ứng đúng, đủ những tiêu chí đã đặt ra.

leftcenterrightdel
 Các nghệ nhân, diễn viên Đoàn Nghệ thuật quần chúng của huyện Điện Biên Đông luyện tập múa khèn đôi.


leftcenterrightdel
 Thành viên Đoàn Nghệ thuật quần chúng của huyện Điện Biên Đông luyện tập múa khèn đơn.

Còn tại huyện Điện Biên Đông, đội nghệ nhân, diễn viên tham gia Liên hoan Nghệ thuật khèn Mông cũng đang tích cực luyện tập. Để công tác liên hoan đạt kết quả tốt, Trung tâm Văn hóa - Truyền thanh - Truyền hình huyện đã xây dựng kế hoạch, chương trình tập luyện, lựa chọn những tiết mục đặc sắc, mang đậm nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Mông. Các tiết mục được dàn dựng, tập luyện công phu, khai thác những kỹ năng độc đáo trong nghệ thuật múa và thổi khèn; đổi mới cách trình diễn với sự đầu tư lớn về đạo cụ sân khấu và múa phụ họa.

Ông Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Truyền thanh - Truyền hình huyện Điện Biên Đông chia sẻ: “Với sự chủ động làm tốt công tác chuẩn bị, đoàn sẽ mang đến liên hoan những tiết mục đặc sắc. Đây là những sản phẩm văn hóa cần được lan tỏa, quảng bá đến đông đảo người dân và du khách, tạo đà cho du lịch địa phương phát triển”.

Đoàn Nghệ thuật quần chúng của huyện Điện Biên Đông tham gia Liên hoan Nghệ thuật khèn Mông gồm 9 nghệ nhân, diễn viên. Các nghệ nhân, diễn viên bắt đầu luyện tập từ ngày 4-3 theo hình thức tập trung. Đặc biệt, trong số các thành viên, có sự tham gia của một thanh niên mới 15 tuổi. Theo ông Lâm, việc bố trí thành viên trẻ tuổi tham gia chương trình giúp tạo điều kiện cho người trẻ tiếp xúc, học hỏi nhằm lưu truyền, giữ gìn, bảo tồn và quảng bá giá trị văn hóa của đồng bào dân tộc Mông trên địa bàn.

Liên hoan Nghệ thuật khèn Mông là một trong những hoạt động chính trong khuôn khổ Năm Du lịch quốc gia - Điện Biên và Lễ hội hoa Ban năm 2024. Đây không đơn thuần là hoạt động văn hóa, du lịch, mà còn tăng cường tình đoàn kết, tạo sân chơi bổ ích cho các nghệ nhân, diễn viên giao lưu học hỏi, nhằm khơi dậy và phát huy giá trị của loại hình nghệ thuật khèn Mông đồng thời giới thiệu bản sắc văn hóa dân tộc Mông đến với người dân và du khách trong và ngoài tỉnh.

Hiện Ban tổ chức đã chốt danh sách các đoàn tham gia Liên hoan Nghệ thuật khèn Mông. Theo đó, có 7 đoàn nghệ thuật quần chúng đến từ các huyện: Điện Biên Đông, Mường Nhé, Mường Chà, Tủa Chùa, Tuần Giáo, Nậm Pồ và thành phố Điện Biên Phủ. Hơn 50 nghệ nhân, diễn viên sẽ tham gia trình diễn khoảng 30 tiết mục múa khèn. Các tiết mục thể hiện chủ đề về sinh hoạt, nghi thức văn hóa dân gian và trò chơi từ các lễ hội của dân tộc Mông.

Ông Phạm Mạnh Cường, Giám đốc Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh Điện Biên khẳng định: “Việc tổ chức Liên hoan Nghệ thuật khèn Mông nhằm tôn vinh, bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc Mông, vinh danh di sản để loại hình này trở thành sản phẩm du lịch của địa phương. Thông qua hoạt động này, góp phần bảo tồn các loại hình văn hóa dân gian; sưu tầm, phục hồi các làn điệu dân ca, dân vũ của đồng bào dân tộc Mông; nhân rộng mô hình truyền dạy nghề chế tác và sử dụng nhạc cụ truyền thống”.

Bài, ảnh: MINH THẢO-THÙY BIÊN

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.