QĐND - Nhìn HLV Phan Thanh Hùng ngồi thất thần trên băng ghế chỉ đạo trong suốt cả trận đấu với Phi-líp-pin rồi những “lời ong, tiếng ve” xung quanh đội hình ra sân của đội tuyển Việt Nam ở AFF Cup 2012 thì nỗi nhớ HLV Ca-li-xtô trong tôi cũng như trong tâm khảm của nhiều người hâm mộ bóng đá ở dải đất hình chữ S lại ùa về.

Đó là một HLV nóng như lửa và hình ảnh ông nhảy vào đá đít HLV Xtê-phen (Ấn Độ) trên sân Thống Nhất, TP Hồ Chí Minh, trong khuôn khổ LG Cup cách đây 10 năm đã phản ánh phần nào tâm tính của người Bồ Đào Nha này. Tất nhiên, đó là việc làm không đẹp và sau này, gặp lại HLV người Ấn Độ, HLV Ca-li-xtô đã xin lỗi. Việc chúng tôi nhắc lại hình ảnh đó để muốn nói lên một điều - cá tính của một HLV trong nghiệp cầm quân.

Ai cũng biết, HLV Phan Thanh Hùng là người có chuyên môn khá tốt, tính tình chân thật, hiền lành và khi ở môi trường thuận lợi như CLB Hà Nội T&T thì ông phát huy được hầu hết sức mạnh vốn có nên gặt hái được nhiều thành công. Ngoài tiềm lực tài chính khá dồi dào; đội hình đồng đều ở cả ba tuyến, ở Hà Nội T&T còn có bầu Hiển - một thủ lĩnh thực thụ luôn hỗ trợ tối đa để HLV họ Phan có bệ phóng thỏa mãn ước vọng bay cao, vươn xa. Khi lên tuyển, thoạt nhìn, HLV Phan Thanh Hùng cũng vẫn nhận được sự ủng hộ lớn. Từ quan chức VFF, Hội đồng HLV Quốc gia, người hâm mộ và ngay cả bầu Hiển đều tạo điều kiện thuận lợi nhất có thể để HLV đội tuyển quốc gia chuẩn bị tốt cho AFF Cup. Nhưng sự ủng hộ đó chỉ có từ xa, còn khi dẫn dắt đội tuyển Việt Nam, HLV Phan Thanh Hùng phải đối mặt với vô vàn sức ép. Đó là gọi ai vào đội dự tuyển. Loại ai trước ngày lên đường. Bố trí cầu thủ nào đá chính, cầu thủ nào chạy ra đường pit khởi động để sẵn sàng thay thế... Trong bối cảnh đó, có ý kiến cho rằng HLV Phan Thanh Hùng bị chi phối bởi người này, người nọ; cầu thủ thiếu động lực, có dấu hiệu không thuần phục… đúng hay chưa đúng cần có thời gian soi xét, nhưng rõ ràng ở AFF Cup lần này, HLV đội tuyển quốc gia chưa thể hiện rõ vai trò của người cầm lái và bằng chứng là khi con thuyền chao nghiêng trên đất Thái, trong trận gặp Phi-líp-pin thì HLV Phan Thanh Hùng chỉ ngồi bất động. Chưa hết, kết thúc trận đấu với kết quả bất lợi, thay vì an ủi, động viên quân sĩ, ông lại như người mất hồn, lạc bước…
Người hâm mộ bóng đá Việt Nam hẳn chưa quên hình ảnh HLV Ca-li-xtô lao như tên bắn từ trong băng ghế chỉ đạo ra sát đường băng hò hét, truyền lửa cho các học trò hết trận này đến trận khác. Ở AFF Cup 2008, ông còn phản ứng quyết liệt khi trọng tài công nhận bàn thắng ở tư thế việt vị của cầu thủ Ma-lai-xi-a. Với hành động đó, HLV người Bồ Đào Nha đã bị truất quyền chỉ đạo, nhưng khi tiếng còi mãn cuộc vang lên, đội tuyển Việt Nam đã có trọn vẹn 3 điểm trong hành trang. Cũng cần nói thêm, ở giải đấu năm đó, trận đầu đội tuyển Việt Nam thua ngay Thái Lan với tỷ số: 0-2, nhưng ở những trận đấu với các đối thủ tiếp theo và cả hai trận chung kết (lượt đi và lượt về) với Thái Lan, đội tuyển Việt Nam chỉ có thắng và hòa để rồi lần đầu tiên đoạt chức vô địch bóng đá Đông Nam Á. 

Rõ ràng HLV Ca-li-xtô là người chịu được nhiều áp lực. Hơn 10 trận đấu chuẩn bị cho AFF Cup 2008 của đội tuyển Việt Nam toàn hòa và thua, nhưng ông vẫn tự tin, đứng vững trước búa rìu dư luận. Hay mùa giải 2011-2012, ông lai dắt thành công con tàu Pacos Ferreira đang có dấu hiệu chìm đắm ở giải vô địch Bồ Đào Nha, dù những ngày đầu nhập cuộc, CLB do HLV Ca-li-xtô dẫn dắt đã thua 4 trận liên tiếp trong các giải đấu.

Tất cả những so sánh trên không phải để hạ bệ HLV Phan Thanh Hùng càng chưa phải lúc mời HLV Ca-li-xtô về dẫn dắt đội tuyển Việt Nam (dù hiện nay HLV người Bồ chưa có việc làm), nhưng qua dẫn chứng trên để thấy, khi làm trợ lý cho HLV Ca-li-xtô HLV Phan Thanh Hùng học được nhiều điều về chuyên môn, song lại chưa tiếp cận được bản lĩnh của “Thầy phù thủy” trước sức ép từ một giải đấu lớn; chưa khơi dậy được sự tự tin không sợ bất cứ đối thủ nào trong từng cầu thủ và đặc biệt không thổi được hồn vào đội tuyển - thứ vũ khí từng góp phần không nhỏ vào chiến thắng của bóng đá Việt Nam trên đấu trường khu vực trong suốt chặng đường hơn một thập niên vừa qua .

NAM THẮNG