Đoàn Tuấn sinh năm 1960 tại Hà Nội, ông tốt nghiệp Ngữ văn Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội, sau đó được cử đi học tại Trường Đại học Sân khấu-Điện ảnh Liên Xô. Thời tuổi trẻ, Đoàn Tuấn từng tham gia nghĩa vụ quốc tế tại chiến trường Campuchia từ năm 1978 đến 1983.

Đối với một nhà văn, những trải nghiệm chiến tranh vô tình lại trở thành thứ công cụ quý giá để họ đào sâu vào vấn đề lịch sử dân tộc, không chỉ ở diện mạo bên ngoài mà còn đi vào từng thân phận, len lỏi vào từng góc sâu tâm hồn để nhận ra những ẩn ức, thương tổn mà chiến tranh hằn in.

Nhà văn, nhà biên kịch Đoàn Tuấn (thứ hai, từ phải sang) trong lễ ra mắt tác phẩm “Lời nguyện cầu cho những linh hồn phiêu dạt”. Ảnh: VŨ YẾN

Trong các tác phẩm: “Mùa chinh chiến ấy” (2017), “Mùa linh cảm” (2019), “Một trăm ngày trước tuổi hai mươi” (2019), “Lời nguyện cầu cho những linh hồn phiêu dạt” (2022)... Đoàn Tuấn đã “tự thuật” những trải nghiệm chiến tranh của mình và đồng đội trong cuộc chiến đấu chống chế độ diệt chủng Pol Pot-Ieng Sary.

Độ lùi thời gian là cơ hội để Đoàn Tuấn nhìn cuộc chiến từ cái nhìn đa chiều. Nhà văn đã vượt qua những khó khăn để mỗi trang viết của ông trở nên sống động hơn, dựng lại bức tranh toàn cảnh của lịch sử từ góc nhìn của một cựu chiến binh từng sẵn sàng hiến dâng bầu máu nóng cho quê hương Việt Nam và làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả.

Năm 2019, hòa cùng không khí hồi cố về những năm tháng đỏ lửa diễn ra ở biên giới Tây Nam và chiến trường K, Đoàn Tuấn tái bản hồi ức “Mùa chinh chiến ấy”. Ngay sau đó, một loạt tác phẩm nối tiếp về cuộc chiến đấu chống chế độ diệt chủng Pol Pot-Ieng Sary ra đời. “Một trăm ngày trước tuổi hai mươi” là ký ức của Đoàn Tuấn về những ngày đầu bước chân vào cuộc đời quân ngũ còn nhiều bỡ ngỡ, còn mang trong mình phẩm chất hào hoa của người trai xứ Bắc. Đến “Mùa linh cảm”, những trang viết của Đoàn Tuấn có phần xót xa và ám ảnh hơn. Nhà văn đã tái hiện chân thực những vết thương của đồng đội-những người kề vai sát cánh với ông trong cuộc chiến, có người bị mất đi một phần cơ thể, cũng có người vĩnh viễn nằm lại...

Ngoái lại và phản ánh, mặc dù trang viết của Đoàn Tuấn dày đặc những vết thương chiến tranh, song mục đích của nhà văn không phải khơi lên chỉ để đau xót, mà là nhắc nhớ về những năm tháng đầy thử thách cùng tinh thần trân trọng nền hòa bình hôm nay.

Năm 2022, Đoàn Tuấn tiếp tục tạo dấu ấn khi ra mắt bút ký “Lời nguyện cầu cho những linh hồn phiêu dạt”. Độc giả bất ngờ không phải vì đề tài hay là cách viết, mà vì chất liệu và nguồn cảm hứng về đề tài lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng của Đoàn Tuấn chưa bao giờ cạn. Đúng như tên tác phẩm, nhà văn đã thắp “nén hương chữ” để cầu nguyện cho những đồng đội đã hy sinh. 

Một điều dễ thấy ở các sáng tác của Đoàn Tuấn, hầu như ở tác phẩm nào của ông, đều cảm nhận được âm vọng của kinh cầu. Đó là kết tinh từ tấm lòng nhân hậu, bao dung, sự nhân văn của một người lính may mắn trở về với hình hài nguyên vẹn. Thời gian không xóa được những vết thương trên thân thể, cũng không thể làm sống lại những người đã khuất. Nguyện cầu cho đồng đội là điều mà Đoàn Tuấn có thể làm để tưởng nhớ, tri ân những người đã khuất trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc và làm tròn nghĩa vụ quốc tế cao cả.

PHẠM KHÁNH DUY

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.