Lễ hội Lồng Tồng của dân tộc Tày

Lễ hội thường được tổ chức sau dịp Tết, vào khoảng thời gian (từ mồng 4 Tết đến ngày 25 tháng Giêng), tùy theo phong tục của từng địa phương mà tổ chức khác ngày nhau và thời gian thường kéo dài trong 3 ngày. Qua tìm hiểu, nghiên cứu, lễ hội Lồng Tồng, có thể thấy được hệ thống các giá trị văn hóa, vai trò, vị trí và mối quan hệ của nó trong đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội của người Tày, Nùng ở các tỉnh phía Bắc. Lễ hội Lồng Tồng rất phong phú cả về phần lễ và phần hội, có thể xem như một “Bảo tàng sống”, nói lên hoạt động phong phú, sinh động đời sống tâm linh của tộc người.

Do vậy, lễ hội Lồng Tồng là lễ hội xuống đồng. Đây là lễ hội mang tính chất nghi lễ nông nghiệp cổ xưa, mở đầu cho một mùa sản xuất mới; trong lễ hội còn có lễ tạ Thành Hoàng, Thần Nông, cầu cho mùa màng bội thu, gia súc phát triển, con người khỏe mạnh, bản làng yên vui, mọi người, mọi nhà ấm no, hạnh phúc… Lễ hội Lồng Tồng là một sinh hoạt văn hóa tín ngưỡng dân gian mang bản sắc văn hóa tộc người Tày, Nùng ở các bản làng địa phương rất độc đáo. Sau một năm lao động vất vả, lễ hội mở ra mang lại những giờ phút nghỉ ngơi, thanh thản, mọi người có điều kiện gặp gỡ thăm hỏi, chúc tụng nhau; đồng thời cũng là dịp giao lưu tình cảm giữa các cô  gái, chàng trai bằng những lời hát then sli, lượn…

Các nghi thức của lễ hội gồm: Xin Thần Thành hoàng cho mở lễ hội: Sau khi đặt các đồ cúng gồm thịt lợn, gà, rượu, nước, sla cao, thóc théc, khẩu sli, tiền vàng... lên bàn thờ, chủ lễ làm lễ xin Thần linh phù hộ cho dân làng làm ăn mùa vàng bội thu, cây cối xanh tươi phát triển, nhà nhà ấm no, dồi dào sức khỏe và xin thần cho dân bản được phép tổ chức.

Chủ lễ làm lễ cúng tại nhà: Sau khi đặt các đồ cúng lên bàn thờ, ông chủ lễ báo cáo với tổ tiên, ông, bà, thưa Ngọc Hoàng thượng đế xin cho phép con cháu mở Lễ hội Lồng Tồng và phù hộ độ trì cho họ mạnh khỏe, mùa màng tươi tốt, lúa nhiều hạt, vật nuôi chóng lớn, dân làng an khang thịnh vượng.

Sau khi chủ lễ làm lễ xin Thành hoàng, Thần nông cho dân làng được mở lễ hội xong, dân làng mới được đưa các mâm tồng cúng dâng lên Thành hoàng và Thần nông. Chủ lễ báo cáo với Thần linh kết quả một năm, dân làng làm ăn vất vả khó nhọc, có một vụ mùa tốt đẹp, mọi người trong bản luôn vui, khỏe; cảm ơn Trời, Đất, các Thần linh đã phù hộ,độ trì cho dân làng ăn nên làm ra... cây cối luôn xanh tốt; báo cáo toàn bộ con cháu trong dân bản Tế tửu tại đây cho vui Lễ hội Lồng Tồng.

Các trò diễn trong Lễ hội Lồng tồng gồm: Múa Sư tử, múa gậy, múa côn, múa quạt, ném còn, kéo co, đấu gậy, bắn nỏ, cầu quay, đi cà kheo...

Dưới đây là một số hình ảnh Lễ hội Lồng Tồng do đồng bào dân tộc Tày đến từ tỉnh Thái Nguyên tổ chức tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam, Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội :

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tham dự lễ hội Lồng Tồng cùng đồng bào dân tộc Tày.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tham gia ném còn cùng đồng bào dân tộc Tày. 

Đồng bào dân tộc Tày xuống đồng đầu Xuân.