Nơi đây gắn liền với những trang sử oanh liệt của Nam Bộ kháng chiến, là “địa chỉ đỏ” in dấu chân của những chiến sĩ cách mạng kiên trung, như: Nguyễn Văn Cừ, Võ Văn Tần, Nguyễn Thị Minh Khai... Những anh hùng hiên ngang bước ra pháp trường, để lại bản hùng ca bất diệt trong lịch sử đấu tranh của dân tộc. Bước vào di tích, du khách có thể cảm nhận âm vang quá khứ qua tượng đài, nhà bia, khu tưởng niệm, hình ảnh lịch sử và những hiện vật trưng bày.  

Nhiều năm qua, công tác bảo tồn di tích được TP Hồ Chí Minh chú trọng. Hệ thống tượng đài, bia tưởng niệm và khuôn viên cây xanh thường xuyên được tu bổ, nâng cấp chiếu sáng, phòng cháy, chữa cháy; chế độ trực bảo vệ 24/24 giờ được duy trì; các dịp lễ lớn đều có hoạt động dâng hương, hội trại, sinh hoạt “về nguồn”. Đặc biệt, di tích được đưa vào hoạt động ngoại khóa của trường học, kết nối tour tham quan cùng doanh nghiệp du lịch và tuyên truyền rộng rãi trên phương tiện truyền thông. Nhờ đó, Ngã ba Giồng ngày càng gần gũi với đời sống cộng đồng.

 Khách tham quan nghe thuyết minh tại Nhà trưng bày Khu di tích Ngã ba Giồng.

Năm 2023, Khu tưởng niệm liệt sĩ Ngã ba Giồng được công nhận là điểm du lịch, đánh dấu bước ngoặt khi di tích trở thành điểm đến chính thức trong bản đồ du lịch của thành phố. Hằng năm, khu tưởng niệm đón tiếp đông đảo khách trong và ngoài thành phố đến tham quan, tìm hiểu về những sự kiện lịch sử trong hai cuộc kháng chiến chống ngoại xâm của Đảng bộ và nhân dân Sài Gòn-Gia Định, trong đó, sự quan tâm và tham gia của học sinh, sinh viên chiếm tỷ lệ lớn.

UBND TP Hồ Chí Minh đang triển khai tour “Hóc Môn-Vùng đất lịch sử”, bên cạnh đó, đưa Ngã ba Giồng vào Chương trình liên kết du lịch “Gò Môn” với tour “Hành trình kết nối lịch sử, văn hóa-Hành trình về với cội nguồn”. Đây là hướng đi quan trọng để phát huy truyền thống hào hùng của các địa phương, đồng thời tạo sản phẩm du lịch đặc thù cho thành phố.

Theo ThS Cao Sơn Liện (Trường Đại học Nguyễn Tất Thành), muốn di tích sống trong lòng cộng đồng, phải biến nó thành không gian giao tiếp văn hóa. Khi học sinh, sinh viên coi đây là nơi trải nghiệm thường xuyên, khi người dân tự hào và gắn bó, giá trị Ngã ba Giồng mới thật sự lan tỏa. Đồng thời, việc kết nối Ngã ba Giồng với Địa đạo Củ Chi, làng nghề truyền thống, vườn sinh thái vùng ven đô sẽ tạo nên chuỗi du lịch văn hóa, sinh thái, tâm linh đặc trưng Đông Nam Bộ.

Nhiều du khách trẻ khi đến tham quan Ngã ba Giồng đã bày tỏ xúc động. Bạn Trần Thị Ninh Trang (học viên cao học quản lý giáo dục, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia TP Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Được tận mắt nhìn thấy nơi các bậc tiền bối đã chiến đấu, hy sinh, tôi hiểu rõ hơn về lịch sử và có trách nhiệm hơn với đất nước. Tuy nhiên, bản thân mong muốn có thêm những hình thức trải nghiệm mới, như: Sân khấu hóa câu chuyện lịch sử, tour “Một ngày làm chiến sĩ khởi nghĩa”, hay ứng dụng công nghệ VR, AR để các câu chuyện lịch sử sống động hơn. Đây là cách vừa tôn vinh sự thiêng liêng, vừa tạo sức hấp dẫn lâu dài”.

Hơn cả một chứng tích lịch sử, Ngã ba Giồng hôm nay đã trở thành biểu tượng của lòng yêu nước, tinh thần kiên cường của nhân dân Nam Bộ. Công tác bảo tồn và phát huy giá trị di tích là cách giữ gìn ký ức, là “trường học lớn” về lòng yêu nước cho thế hệ trẻ hôm nay, góp phần quan trọng vào chiến lược phát triển văn hóa, du lịch của TP Hồ Chí Minh. Trong tương lai, khi được đầu tư đồng bộ, Ngã ba Giồng hứa hẹn sẽ là điểm sáng kết nối quá khứ với hiện tại, văn hóa với phát triển đô thị hiện đại.

Bài và ảnh: KIỀU OANH

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Văn hóa xem các tin, bài liên quan.