Trong khu vực, người Thái nổi danh với King’s Cup, người Ma-lai-xi-a có Merdeka Cup hoặc ở tầm châu lục, người Nhật có Kirin Cúp. Đây đều là những cúp danh giá và có lịch sử lâu đời. Còn ở Việt Nam, một năm có vô số cúp nhưng chưa cúp nào có được uy tín lẫn tầm ảnh hưởng lớn trong khu vực.

          Năm 2006, bóng đá Việt Nam có 4 cúp, đầu năm có VTV Cup, hiện giờ là Capital SHBank Cup, sắp tới là Agribank Cup và BV Cup (diễn ra tại TP Hồ Chí Minh). Trong số 4 cúp trên, có hai cúp đã được Liên đoàn bóng đá châu Á (AFC) chứng nhận nằm trong hệ thống thi đấu thường niên của AFC.

Điều đáng nói ở đây những cúp trên đã bị thương mại hoá quá nhiều thay vì mục đích ban đầu là tạo điều kiện cho đội tuyển có được cơ hội thi đấu, cọ xát với những đối thủ tầm cỡ. Đội tuyển Ô-lim-píc+3 Việt Nam rõ ràng thu được rất ít kết quả tích cực khi phải thi đấu với những đối thủ dưới tầm như U.21 Thái Lan, U.21 Ma-lai-xi-a ở Capital Cup 2006. Sự thực đội tuyển Ô-lim-píc hay đội tuyển quốc gia rất cần những trận đấu quốc tế để nâng tầm chất lượng chuyên môn cũng như thương hiệu nhưng bên cạnh đó, đội tuyển quốc gia là đại diện cho một nền bóng đá có tiếng nói trong khu vực, vậy thì cần phải có những giải đấu và khách mời xứng tầm. Lâu nay, Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) hay các Sở TDTT khi tổ chức cúp thường chỉ lo việc tìm tài trợ, để rồi gần như nhất cử nhất động đều chịu sự chi phối của nhà tài trợ trong việc chọn lựa đối thủ tranh tài. Năm 2006, bóng đá Việt Nam có 4 cúp diễn ra nhưng điểm lại, VTV Cup và Capital Cup đã để lại nỗi thất vọng không nhỏ trong lòng người hâm mộ. Còn lại Agribank Cup và BV Cup cũng đang được giới chuyên môn và ban tổ chức đặt ra nhiều câu hỏi về chất lượng chuyên môn. Duy chỉ có đội tuyển Ô-lim-píc Thái Lan đến Agribank Cup với binh hùng tướng mạnh. Còn lại Ô-lim-píc Ba-ranh và đội tuyển Niu Di-lân đến giờ vẫn chưa rõ lực lượng sang Việt Nam dự giải chất lượng đến đâu trong khi ngày khai mạc giải đang đến gần (24-10).

Tuy nhiên, điều đang được dư luận chú ý là sau khi Cúp Độc Lập bị đổi tên thành Agribank Cup từ năm 2004, liệu Agribank Cup có bị “đổi chủ” vào năm 2008 không, khi hợp đồng tài trợ giữa Agribank và VFF sẽ hết hạn vào năm 2007. Cúp Độc Lập từng là niềm tự hào của bóng đá Việt Nam; nói không quá, Cúp Độc Lập có thể sánh ngang cùng King’s Cup hay Merdeka Cup. Chỉ tiếc, do khó khăn về tài chính, VFF đã nhanh chóng thay tên đổi họ Cúp Độc Lập thành Agribank Cup vào năm 2004. Người Thái hay người Mã cũng có những lúc gặp khó khăn khi tổ chức King’s Cup hay Merdeka Cup, có điều không bao giờ Liên đoàn bóng đá Thái Lan (FAT) hay Liên đoàn bóng đá Ma-lai-xi-a (FAM) chịu bán thương quyền hay thương hiệu hai chiếc cúp danh giá trên vì mục đích thương mại, tài chính hay vì bất kỳ lý do gì.

Với VFF, cứ có giải, có cúp để đội tuyển có cơ hội thi đấu với những CLB, đội bóng quốc tế là được. Còn việc đội tuyển quốc gia thi đấu ở cúp để phục vụ cho lợi ích thương mại (của công ty, tập đoàn…nào đó) thì gần như không được VFF tính đến. Thế mới có chuyện có năm Honda Cup đội tuyển cũng tham dự mà ngay cả Yamaha tổ chức đá một trận, cốt để quảng bá thương hiệu xe máy Yamaha, đội tuyển cũng chơi tuốt. Bóng đá Việt Nam có cúp của ngân hàng, của những hãng xe máy, tập đoàn điện tử nhưng tiếc rằng lại không có một cái cúp của riêng mình (như Cúp Độc Lập trước đây chẳng hạn) để nở mày nở mặt cùng bạn bè quốc tế. Chắc chắn nghe đến những cái tên VTV Cup, Agribank Cup, Capital SHBank Cup, BV Cup, không khó để người ngoài cuộc hay những khách mời tham dự giải đoán ra đây là những chiếc cúp mang nặng tính thương mại. Khi đã là cúp thương mại thì bản thân cầu thủ cũng bớt phần tự hào khi nâng cúp trên tay. Nhớ lại hồi còn có Cúp Độc Lập, cầu thủ, ban huấn luyện đội tuyển và người hâm mộ luôn “sống chết” vì chiếc cúp danh giá này. Nhưng kể từ khi Cúp Độc Lập thay tên đổi họ thành Agribank Cup, sự hưng phấn, niềm vui của cầu thủ, CĐV đã giảm đi ít nhiều.

Chừng nào cúp ở Việt Nam còn chạy theo giá trị thương mại, mang nặng tính quảng bá cho thương hiệu sản phẩm thì chừng đó VFF nói riêng và bóng đá Việt Nam chưa thể có cúp của riêng mình.

Đình Hùng