Tối 13-12, tại Cung văn hóa Lao động Hữu nghị Hà Nội, báo Quân đội nhân dân, đài Truyền hình Việt Nam và Công ty Cổ phần Tổ chức biểu diễn Thủ đô đã tổ chức chương trình giao lưu, biểu diễn nghệ thuật đặc biệt “Tổ quốc-khúc tráng ca bất tử”. Phó chủ tịch nước Trương Mỹ Hoa, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Phạm Thế Duyệt, Phó Trưởng ban Tư tưởng Văn hóa Trung ương Đào Duy Quát, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Ngô Thị Thanh Hằng cùng đông đảo đại diện của nhiều cơ quan, ban, ngành trung ương, quân đội, các cựu chiến binh, các tầng lớp nhân dân đã đến dự. Qua sóng VTV1 đài Truyền hình Việt Nam, đồng bào và chiến sĩ cả nước cũng đã được thưởng thức chương trình giao lưu, biểu diễn nghệ thuật giàu cảm xúc.

Cả hội trường đã dành những tràng vỗ tay nhiệt liệt khi Thiếu tướng Nguyễn Quang Thống, Tổng biên tập báo Quân đội nhân dân, Trưởng Ban tổ chức chương trình giao lưu, biểu diễn nghệ thuật “Tổ quốc-khúc tráng ca bất tử” nhân kỷ niệm 60 năm Ngày Toàn quốc kháng chiến kết thúc bài phát biểu. Những khán giả đặc biệt-những người còn lại sau 60 ngày đêm Hà Nội khói lửa rực trời, giờ mái đầu đã bạc trắng; những thế hệ tiếp sau đã trải qua những năm tháng chiến tranh ác liệt và những công dân sinh ra, lớn lên trong hoà bình đã không khỏi xúc động khi đồng chí Tổng biên tập báo Quân đội nhân dân trong phát biểu của mình, nhấn mạnh: “Tổ quốc đau thương và anh hùng của chúng ta đã quyết sinh, đã nở hoa chiến thắng từ trong máu lửa chiến tranh để hôm nay quyết vượt lên chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu trong công cuộc đổi mới và phát triển, để sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của chúng ta ngày một vững chắc hơn, tươi đẹp hơn”.

Những ca khúc một thời đã thổi bùng ngọn lửa yêu nước trong lớp người Hà Nội mới ngoài đôi mươi ngày ấy vâng theo lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh Toàn quốc kháng chiến, đã tràn ngập trong khán phòng của Cung văn hóa Lao động Hữu nghị Hà Nội tối qua: Tiếng gọi thanh niên (Lưu Hữu Phước- Hoàng Mai Lưu); Du kích ca (Đỗ Nhuận); Quê hương anh bộ đội (Xuân Oanh); Mơ đời chiến sĩ (Lương Ngọc Trác); Sông Lô (Văn Cao); Người Hà Nội (Nguyễn Đình Thi)… Trên hàng ghế danh dự dành cho khách mời, chúng tôi gặp ông Vũ Văn Thuận 81 tuổi-người đã trụ lại tròn 60 ngày đêm tại bệnh xá tiểu đoàn 101 đóng tại số 1 Hàng Đậu, Hà Nội, cứu chữa nhiều thương binh, bệnh binh chiến đấu trên các đường phố Hà Nội, và đặc biệt là 2 ca đỡ đẻ... mà một trong hai đứa trẻ sinh ra trong khói lửa ấy sau trở thành một cán bộ lãnh đạo Hà Nội-ông tiết lộ. Không giấu nổi xúc động, ông Vũ Văn Thuận bộc bạch: “Xúc động lắm! Đã 60 năm trôi qua mà những kỷ niệm ngày ấy với tôi còn tươi mới, nóng hổi như mới xảy ra hôm qua”. Đúng, nhạc sĩ Đỗ Nhuận đã nói hộ nỗi lòng chúng tôi khi ấy trong Du kích ca: “Anh em trong đoàn quân du kích/ Cùng vác súng lên nào/ Đi lên!/ Đi lên!/Xuyên qua rừng qua núi/ Trong mây mù đêm tối/ Vượt suối băng ngàn…”. Không riêng gì tôi, lớp thanh niên chúng tôi khi ấy quyết nghe theo lời Bác Hồ: Thà hy sinh tất cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ!

Âm nhạc, nhân chứng lịch sử, những kỷ niệm như còn nóng hổi, những tâm sự chân thành, cảm động… tất cả đã làm cho đêm giao lưu-ca nhạc trở nên gần gũi, đưa người nghe trở về những ngày tháng cả nước hừng hực khí thế kháng chiến đánh đuổi thực dân Pháp. Ông Nguyễn Giang, người trong tổ “phá hoại” còn nhớ như in lúc được giao nhiệm vụ nổ mìn phá máy, làm mất điện toàn thành phố Hà Nội-hiệu lệnh cho quân và dân Thủ đô nổ súng tiến công địch vào đêm 19-12-1946: “Tôi nhận lệnh đúng 20 giờ ngày 19-12 cho nổ 2 tổ máy phát điện. Lệnh của đồng chí Trần Cư là thế nhưng khi thực hiện, cũng có một chút thay đổi. Tổ “phá hoại” của tôi có 3 người, tôi là tổ trưởng chịu trách nhiệm châm ngòi dây cháy chậm của 2 quả mìn gắn vào 2 tổ máy phát điện chính. Đồng chí Dung nhận nhiệm vụ đổ 2 chai a-xít đậm đặc vào 2 tổ máy dự phòng, đồng chí Thăng làm nhiệm vụ căn giờ. Đúng 20 giờ, khi nghe hiệu lệnh của đồng chí Thăng, tôi đánh lửa, châm vào dây cháy chậm của 2 quả mìn, mỗi quả đã được gắn tới 3 kíp nổ và chạy về vị trí ẩn nấp. Tôi nhớ khi đó, dây cháy chậm cháy rất lâu, do vậy phải tới 20 giờ hơn một hai phút gì đó, quả mìn mới nổ. Như vậy là thời khắc Toàn quốc kháng chiến nổ ra hơi chậm hơn so với dự kiến… Ngay sau tiếng nổ, đèn điện toàn thành phố vụt tắt và pháo của ta từ pháo đài Láng, Xuân Canh, Xuân Tảo bắt đầu lên tiếng. Bầu trời Hà Nội khi đó như chao đảo, chớp giật bởi những đường đạn của cả ta và địch… Đúng như nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi đã viết trong bài hát “Người Hà Nội”: Hà Nội cháy/ Khói lửa ngập trời/ Hà Nội hồng ầm ầm rung, sông Hồng reo/Thét lên xung phong căm hờn sôi gầm súng/ Bùng cháy khắp phố ta ơi/ Vùng lên! Chiến sĩ ta ơi/ Trời Hà Nội đỏ máu… Trên đường rút khỏi nhà máy, cả ba chúng tôi vui vì đã hoàn thành nhiệm vụ nhưng đều hiểu rằng, thời khắc ấy mới chỉ là khởi đầu cho những ngày Toàn quốc kháng chiến gian khổ của quân và dân cả nước…

Chiếm một thời lượng quan trọng của đêm giao lưu ca nhạc là những bài hát ôn lại không khí cả nước hừng hực khí thế trong những ngày Toàn quốc kháng chiến. Mảnh đất Nam bộ-thành đồng Tổ quốc “đi trước về sau”, với Nam Bộ kháng chiến (Tạ Thanh Sơn), Lên ngàn (Hoàng Việt), Lời người ra đi (Trần Hoàn) và khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung với Bình Trị Thiên khói lửa (Nguyễn Văn Thương) của không khí chiến đấu anh dũng của Hải Phòng, Hải Dương. Những câu chuyện của các nhân chứng như ông Huỳnh Văn Tiểng, bà Bích Thủy, Trung tướng Đặng Kinh đã để lại trong lòng người xem những ấn tượng khó phai về quyết tâm của cả một dân tộc quyết không chịu làm nô lệ, vững tin ở một ngày mai chiến thắng. Những bài hát tiếp tục đưa người nghe về với những năm tháng cả nước ra trận chống Mỹ cứu nước, về với những ngày xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước, về với Sài Gòn-thành phố Hồ Chí Minh. Ngày toàn thắng đã đến, ngày cả nước ca Bài ca thống nhất (Võ Văn Di) và vỡ òa niềm vui bằng hợp xướng Tổ quốc tôi chưa đẹp thế bao giờ (Nguyễn Văn Thương-Tố Hữu)…

Khép lại một chương trình giao lưu-biểu diễn nghệ thuật “Tổ quốc-khúc tráng ca bất tử” nhiều ý nghĩa diễn ra vào dịp kỷ niệm 60 năm Toàn quốc kháng chiến mở ra cho chúng ta thêm nhiều cảm nghĩ về ý chí, sức mạnh và niềm tin của mỗi con người Việt Nam hôm nay trên con đường đưa đất nước tiến lên công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Tinh thần ấy, những câu chuyện, những bài ca, điệu múa một thời khói lửa, một thời đạn bom sôi sục còn ấm nóng lòng yêu nước ấy của các “quyết tử quân”, của bộ đội Cụ Hồ năm xưa chắc chắn sẽ được thế hệ trẻ hôm nay tiếp thu và nhân lên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN…

Trong đêm giao lưu-biểu diễn nghệ thuật “Tổ quốc-khúc tráng ca bất tử”, từ nguồn tài trợ, Đại tá Lê Phúc Nguyên, Phó tổng biên tập báo Quân đội nhân dân thay mặt Ban tổ chức đã trao tặng 30 triệu đồng cho đồng chí Phạm Thế Duyệt, Chủ tịch UBTƯ MTTQ Việt Nam để chuyển tới Quỹ ủng hộ đồng bào vùng lũ lụt.

ĐỨC NGHĨA