Ngày 4-11-1963, Bộ tư lệnh Quân khu 8 quyết định chính thức thành lập Mặt trận Đường 4, do đồng chí Trần Hữu Danh, Tỉnh đội phó Tỉnh đội Mỹ Tho làm Chỉ huy trưởng.

Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, nhiệm vụ cắt đứt Đường 4 vô cùng gian nan và ác liệt. Địch dồn lực lượng, hỏa lực cố sống cố chết giằng co với ta từng giờ, từng ngày trên con đường huyết mạch này. Đường 4 trở thành con đường sinh tử. Địch cố giữ để chờ viện binh từ miền Tây kéo lên cứu nguy hoặc từ Sài Gòn rút về miền Tây cố thủ. Ta kiên quyết chặt đứt, cắt đứt để đập tan âm mưu của kẻ thù, quyết tâm giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Thiếu tướng Nguyễn Văn Lưỡng, nguyên Phó tư lệnh Quân khu 9-người trực tiếp cầm quân đối đầu với quân địch tại Lộ 4 năm 1975 làm nên sứ mệnh lịch sử của quân dân Tây Nam Bộ.

Là một trong những người trực tiếp chỉ huy bộ đội đánh định ở mẳ trận đường 4 năm 1975, Thiếu tướng Nguyễn Văn Lưỡng, nguyên Phó tư lệnh Quân khu 9, khi ấy là Tỉnh đội phó, Tham mưu trưởng Tỉnh đội Mỹ Tho cho biết, để đảm bảo cho thành công của chiến dịch, đêm 26-4, Ban Chỉ huy Mặt trận Đường 4 đóng tại Điềm Hy ra lệnh cho các lực lượng trên toàn tuyến nổ súng đánh chiếm Đường 4. Ngay trong đêm 26, lực lượng công binh tỉnh dùng mìn đánh bức gần 30m lộ tại cống Bờ làng 24. Sáng hôm sau, du kích đánh đơn vị của Trung đoàn Bộ binh 14 (Sư đoàn 9 ngụy), buộc địch phải tháo chạy. Rạng sáng 27-4, Trung đoàn Bộ binh 320 - Sư đoàn Bộ binh 8 sử dụng một tiểu đoàn bộ binh bố trí ba chốt khống chế đoạn lộ cầu Bến Chùa, hai tiểu đoàn bố trí hai bên đông - tây lộ liên tục đánh Sư đoàn 7 bộ binh ngụy và bảo an đến giải tỏa. Địch cố sống, cố chết chiếm lại lộ. Ta giữ vững trận địa, tổ chức triển khai bố trí hỏa lực tiêu diệt địch, khống chế giao thông đoạn này, hơn 3.000 quần chúng lên đắp mô, bang phá, đặt chướng ngại vật cắt đứt giao thông của địch. Cuộc chiến đấu ác liệt kéo dài từ đêm 26, rạng sáng 27-4 trên đoạn Tân Hiệp - Ngã ba Trung Lương, Long Định, địch vẫn không đẩy được ta ra khỏi chốt.

“Mặc dù địch với quân số đông và hỏa lực vượt trội nhưng từ yếu tố bất ngờ, linh hoạt cùng với thế trận lòng dân, quân ta đã khiến ngụy quân lâm vào thế bị động và tổn thất nặng nề. Kết quả, ta đã tiêu diệt và làm tê liệt Đường 4, phá vỡ kế hoạch tiếp tế và cơ động chiến lược của quân ngụy tại Đồng bằng sông Cửu Long”, Thiếu tướng Nguyễn Văn Lưỡng, nguyên Phó tư lệnh Quân khu 9 nhấn mạnh.

Dọc Quốc lộ 1 và kênh Chợ Gạo ngày nay, mỗi tấc đất đều in dấu chân của những chiến sĩ giải phóng quân miền Tây sông nước, những người con kiên trung, đã không tiếc máu xương để giành lấy hòa bình, độc lập, thống nhất cho dân tộc. 50 năm trôi qua, nhưng chiến thắng tại Mặt trận Đường 4 Mỹ Tho vẫn còn nguyên giá trị, trở thành minh chứng cho sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng vũ trang và nhân dân, giữa đấu tranh vũ trang và chính trị, binh vận, tạo bước phát triển quan trọng trong công cuộc giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước của quân và dân Tây Nam Bộ.

Bài và ảnh: THÚY AN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc phòng an ninh xem các tin, bài liên quan.