Những "virus" này phá hoại sự đoàn kết giữa các quốc gia, sự gắn kết giữa các cộng đồng trong một quốc gia, dân tộc. Thế nhưng, ở Việt Nam, chính tinh thần đoàn kết dân tộc, sự nhân văn của Nhà nước và xã hội giúp chúng ta vượt qua giai đoạn đầy khó khăn, thử thách.

Tin tưởng, đồng lòng tuân thủ các quy định

Đoàn kết là truyền thống quý báu, nguồn sức mạnh, động lực quan trọng, nhân tố quyết định mọi thắng lợi trong sự nghiệp đấu tranh dựng nước và giữ nước của dân tộc ta. Trong công tác phòng, chống dịch (PCD) Covid-19, tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam một lần nữa thể hiện sức mạnh, hiệu quả to lớn.

Tinh thần đoàn kết của người Việt Nam trong PCD Covid-19 trước hết thể hiện ở sự đồng lòng tuân thủ quy định-yêu cầu tối quan trọng để chống một loại dịch có tốc độ lây lan khủng khiếp như Covid-19. Tại Việt Nam thời gian qua, chúng ta thấy rõ việc gắn kết giữa “ý Đảng, lòng dân”. Đảng, Nhà nước hành động vì dân và dân tin Đảng, Nhà nước, tạo ra sự nhất tâm thực hiện biện pháp PCD. Đúng là “Dễ trăm lần không dân cũng chịu/ Khó vạn lần dân liệu cũng xong”. Dù biện pháp PCD có đúng đắn thế nào, nhưng nếu xã hội không đồng lòng thực hiện thì cũng không mang lại hiệu quả.

Xưởng may của người khuyết tật thuộc thương hiệu thời trang TokyoLife không sa thải công nhân, dù gặp nhiều khó khăn vì dịch Covid-19. Ảnh: MINH HÀ

Qua hai đợt chống dịch Covid-19 vừa qua, người dân Việt Nam thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối vào các chủ trương, chính sách, biện pháp chống dịch của Đảng, Nhà nước. Khi Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng ra Lời kêu gọi đồng bào, đồng chí, chiến sĩ cả nước và đồng bào ta ở nước ngoài đoàn kết một lòng, thống nhất ý chí và hành động để chiến thắng đại dịch Covid-19, ngay lập tức, lời kêu gọi của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước được toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và đồng bào ta ở nước ngoài đồng lòng thực hiện. Các cuộc họp của Thường trực Chính phủ, của Ban chỉ đạo quốc gia PCD Covid-19 đều được nhân dân quan tâm theo dõi. Bất cứ một quyết sách nào được đưa ra sau các cuộc họp này đều được toàn xã hội tuân thủ. Hiệu quả rất cao trong công tác PCD tại Việt Nam lại càng cổ vũ người dân nhiệt tình tuân thủ các quy định.              

Vì vậy, khi Thủ tướng Chính phủ ra chỉ thị cách ly toàn xã hội trên phạm vi toàn quốc để PCD Covid-19 thì cả nước đã nghiêm túc thực hiện. Toàn xã hội, trong đó có giới trẻ đồng lòng kêu gọi nhau ở trong nhà, không ra ngoài đường, một phong cách sống, phong cách làm việc mới-làm việc trực tuyến-hình thành trong thời dịch bệnh. Tất cả những biểu hiện vi phạm đều bị cả xã hội lên án gay gắt. Nhờ tinh thần đoàn kết một lòng đó, đà lây lan của dịch được kiềm chế, ngăn chặn.

Kết quả chống dịch của Việt Nam được nhiều nước và Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá cao. Họ muốn biết bí quyết nào khiến Việt Nam có thể thành công như vậy? Lý giải nguyên nhân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng: “Trước hết, đó là do dân tộc ta đã có sẵn chất đề kháng của tinh thần đoàn kết, tiếp đó là tính kỷ luật và tuân thủ của người dân. Điều này cho thấy một chân lý, đó là nếu mỗi người chấp nhận hy sinh một phần lợi ích nhỏ của mình thì tất cả đều được lợi, mặt khác Đảng, Nhà nước chúng ta đã có quyết sách đúng, quyết liệt, kịp thời và đồng bộ”.

Phát huy truyền thống “tương thân, tương ái”

Theo truyền thuyết con Rồng cháu Tiên, dân tộc Việt Nam được sinh ra từ một cái bọc trăm trứng, nghĩa là tất cả đều là anh em một nhà. Sự đoàn kết, tình cảm của dân tộc Việt Nam là của anh em một nhà. Vì thế, chỉ có người Việt Nam mới gọi nhau là đồng bào và người Việt Nam thể hiện rõ tinh thần bao bọc nhau khi hoạn nạn.

Sự bao bọc, tương trợ thể hiện rõ ở gói cứu trợ của Chính phủ đối với người dân và doanh nghiệp (DN) khó khăn do Covid-19. Chính phủ kịp thời kích hoạt các gói hỗ trợ đặc biệt hỗ trợ DN, như: Gói hỗ trợ về tiền tệ trị giá khoảng 300.000 tỷ đồng, gói hỗ trợ về tài khóa miễn, giãn thời gian nộp thuế, tiền thuê đất là 180.000 tỷ đồng. Đặc biệt, có gói hỗ trợ trực tiếp là 62.000 tỷ đồng dành cho người dân gặp khó khăn do Covid-19. Chính phủ cũng chỉ đạo các bộ ngành, địa phương quyết tâm giải ngân hết khoảng 700.000 tỷ đồng vốn đầu tư công cũng là một cách tác động kích cầu để tạo việc làm cho DN và người lao động. 

Tại Phiên họp thứ 45 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nhìn nhận về công tác PCD Covid-19, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã nhấn mạnh tinh thần đoàn kết, yêu nước của người Việt Nam trước thách thức. Từ đó, Việt Nam tạo ra những hình ảnh rất đẹp, hiếm có trên thế giới trong PCD. "ATM gạo trên thế giới chưa bao giờ có. Người dân nhường cơm sẻ áo, ai thừa thì cho, ai thiếu thì lấy, ai đủ thì thôi. Lúc khó khăn mà người dân Việt Nam làm được như thế, làm cho nước ngoài ngỡ ngàng", Chủ tịch Quốc hội nói. Cũng chưa có quốc gia nào bảo hộ công dân trong dịch Covid-19 như Việt Nam. Theo Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn: Trong lúc dịch bệnh diễn biến rất phức tạp (nhiều nước đã cắt hẳn đường bay-PV), nhưng Đảng, Nhà nước vẫn chỉ đạo tổ chức đón người Việt Nam ở nước ngoài có nhu cầu về nước an toàn, chu đáo. Người Việt Nam ở nước ngoài hướng về Tổ quốc thấy đây đúng là tổ ấm gia đình, một nơi an toàn, yên tâm.

Tinh thần trách nhiệm xã hội của nhiều DN cũng được thể hiện rõ khi trong bối cảnh chính bản thân DN đang lao đao vì dịch Covid-19 nhưng vẫn cố gắng giữ việc làm cho công nhân. Ví dụ, Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) có hơn 120.000 nhân viên, người lao động, quỹ lương trang trải mỗi tháng là rất lớn, trong khi thời gian qua, các đơn hàng xuất khẩu gần như bị tạm dừng. Song Tổng giám đốc Vinatex Lê Tiến Trường nhấn mạnh: "Vinatex thống nhất ưu tiên số 1 là giữ việc làm cho người lao động cho dù khó khăn tới đâu. Trong trường hợp khó khăn hơn nữa thì cả lãnh đạo và công nhân đều chia sẻ giảm thu nhập, trên tinh thần cùng nhau gắn bó vượt qua điểm đáy của thị trường”.

Trong lúc khó khăn như thế, nhưng hưởng ứng lời kêu gọi của Đảng, Nhà nước, nhiều đơn vị sẵn sàng đóng góp tiền bạc, vật chất để cùng đất nước chống dịch. Thống kê cho tới ngày 20-5, tổng số tiền, hàng tiếp nhận ủng hộ và đăng ký ủng hộ thông qua MTTQ Việt Nam các cấp là hơn 2.000 tỷ đồng. Thông qua Chương trình "Quân với dân một ý chí", Báo Quân đội nhân dân cũng trở thành địa chỉ tin cậy tiếp nhận tiền mặt, hàng hóa của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân gửi tặng các lực lượng trên tuyến đầu thực hiện nhiệm vụ PCD với tổng giá trị gần 2,8 tỷ đồng.

Thời gian qua, Việt Nam thực sự trở thành một hình mẫu đẹp, lan tỏa tính nhân văn, mà bản chất chính là từ sự đoàn kết, “tương thân, tương ái”, nhận được sự ca ngợi, ngưỡng mộ của truyền thông thế giới, sự đánh giá rất cao của lãnh đạo các nước. Bài phát biểu của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Khóa họp thứ 73 Đại hội đồng WHO (họp trực tuyến) với chủ đề “Đại dịch Covid-19” được các nước quan tâm đặc biệt. Trong bài phát biểu này, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh vấn đề đoàn kết quốc tế và những giải pháp an sinh xã hội. Thủ tướng cho rằng, hơn bao giờ hết, các nước cần tăng cường đoàn kết quốc tế, huy động các nguồn lực, ứng phó hiệu quả với đại dịch. Cần có kế hoạch phát triển hậu Covid-19, hỗ trợ DN phục hồi sản xuất, kinh doanh, gắn với bảo đảm an sinh xã hội cho người dân, nhất là nhóm người nghèo, dễ bị tổn thương, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Cái đẹp của con người Việt Nam còn tỏa sáng ở chỗ có nhiều người dù thuộc diện được nhận hỗ trợ khó khăn vì dịch Covid-19, nhưng đã tự nguyện nhường cho người khó khăn hơn. Chỉ riêng ở huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa) đã có hơn 2.000 người dân tự nguyện không nhận hỗ trợ với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ đồng. Gia đình chị Đỗ Thị Hiền ở thôn Trung Lập 3, xã Xuân Lập (Thọ Xuân, Thanh Hóa) quyết định không nhận hơn 3 triệu đồng hỗ trợ từ ngân sách nhà nước. Chị Hiền nói: "Các bác sĩ ở tuyến đầu ngày đêm vất vả, chiến sĩ biên phòng thì ăn lương khô, ngủ rừng canh gác biên giới ngăn chặn dịch bệnh, vì vậy chúng tôi muốn góp phần nhỏ bé của mình". 

Hệ thống chính trị chắc khỏe từ gốc rễ

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh 3 yếu tố để Việt Nam thành công trong PCD Covid-19, là: Có hệ thống chính trị từ Trung ương tới cơ sở rất đoàn kết; sự quan tâm đầu tư về khả năng dự phòng bây giờ mang lại thành quả; sự ủng hộ, tuân thủ thực hiện các biện pháp của người dân.

Hệ thống chính trị của chúng ta bao gồm: Đảng, Nhà nước, MTTQ, các tổ chức chính trị-xã hội (hội cựu chiến binh, hội nông dân, đoàn thanh niên, hội phụ nữ, công đoàn...) được tổ chức từ Trung ương đến cơ sở. Hệ thống chính trị không chỉ bám rễ vào từng thôn, bản, khu phố, từng gia đình mà còn ở trong mỗi con người, tạo nên nhận thức đúng đắn, là cầu nối, là sợi dây gắn kết vững chắc toàn xã hội. Trong đó, vai trò tổ chức và lãnh đạo của Đảng, vai trò quản lý, điều hành của Nhà nước là rất rõ ràng. Vì thế, khi lãnh đạo Đảng, Nhà nước chỉ đạo huy động hệ thống chính trị vào cuộc để thực hiện một nhiệm vụ nào đó, cụ thể lần này là PCD Covid-19, thì có nghĩa là đã huy động toàn thể xã hội vào cuộc, với sự tổ chức chặt chẽ, thống nhất ý chí và hành động, với tinh thần tự giác.

Do có hệ thống chính trị được tổ chức thống nhất, xuyên suốt, bám sát cơ sở nên khi Thủ tướng Chính phủ yêu cầu phải đi “từng ngõ, gõ từng nhà” để kiểm soát dịch bệnh thì lập tức công việc này được thực hiện rất chu đáo trên toàn quốc. Cán bộ ở các tổ dân phố, thôn bản nắm chắc tình hình của từng gia đình. Đây là điều nhiều quốc gia khác không dễ làm. Ông Phạm Văn Lê, Tổ trưởng Tổ dân phố số 1, phường Dịch Vọng Hậu (Cầu Giấy, Hà Nội) cho hay, để tuyên truyền về công tác PCD tại địa phương, cán bộ hưu trí, cựu chiến binh của tổ dân phố đã rất cẩn thận soạn tờ rơi phát đến từng gia đình về cách PCD Covid-19, thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở việc giữ gìn vệ sinh sạch sẽ khu phố, người dân ra đường phải đeo khẩu trang, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn... 

Hoạt động tổ chức, tuyên truyền, vận động hiệu quả của hệ thống chính trị giúp nâng cao ý thức chống dịch của mỗi người dân. Từ đó, mỗi người dân thực sự là một chiến sĩ, mỗi khu dân cư trở thành “pháo đài” vững chắc trong công tác PCD. Nhân dân chủ động, đồng tâm, đồng lòng, tuân thủ kỷ cương, không đòi hỏi phi lý, sẵn sàng nhường nhịn, hy sinh lợi ích cá nhân vì cộng đồng. Đại đoàn kết toàn dân, đại đoàn kết toàn thể dân tộc Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng chính là chìa khóa dẫn tới thành công trong công tác PCD Covid-19 tại Việt Nam thời gian qua.

(còn nữa)

 GIA MINH-QUANG PHƯƠNG-CHIẾN THẮNG-THU HƯƠNG-VŨ DUNG