Bộ đội Cụ Hồ nơi tâm dịch

Bài 1: Giải “bài toán” cách ly y tế

Diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 tại Bắc Giang, Bắc Ninh với số người nhiễm virus SARS-CoV-2 và các trường hợp phải cách ly y tế tăng đột biến, đặt ra bài toán khó trong tổ chức cách ly y tế. Từ thực tế, Bộ CHQS hai tỉnh và cơ quan quân sự các cấp kịp thời tham mưu tổ chức các khu cách ly tập trung phù hợp tại cơ sở, quản lý các khu cách ly chặt chẽ...

Vận dụng hiệu quả “4 tại chỗ”

 Tính đến chiều 3-6, riêng tỉnh Bắc Giang đã có gần 2.700 ca nhiễm virus SARS-CoV-2, tổ chức cách ly y tế hơn 18.000 trường hợp F1; gần 82.000 trường hợp F2. Toàn tỉnh cách ly xã hội 6/10 huyện, giãn cách xã hội hai huyện, thành phố theo Chỉ thị số 15 và Chỉ thị số 16 của Thủ tướng Chính phủ.

Ban CHQS huyện Yên Thế (Bộ CHQS tỉnh Bắc Giang) bảo đảm hàng nghìn suất ăn cho công dân cách ly.

Làm thế nào để bảo đảm cách ly số lượng người rất lớn đó? Chăm sóc công dân cách ly ra sao? Phòng, chống lây nhiễm chéo như thế nào?... Đó là những bài toán khó, càng khó hơn khi phải giải quyết nhanh, nhất là khi các trường hợp nhiễm Covid-19 tại địa phương đều ghi nhận biến thể mới của virus SARS-CoV-2 với khả năng siêu lây nhiễm. Nếu không làm tốt công tác phát hiện, phong tỏa, cách ly thì hậu quả của dịch bệnh sẽ khôn lường.

Điện thoại với Đại tá Lý Hồng Lương, Chủ nhiệm Chính trị Bộ CHQS tỉnh Bắc Giang, chúng tôi được biết: Cơ quan quân sự tỉnh đã đề xuất Bộ tư lệnh Quân khu 1 báo cáo Bộ Quốc phòng cho phép sử dụng 11 doanh trại đơn vị quân đội làm khu cách ly. Thế nhưng, so với con số hơn 18.000 trường hợp F1, gần 82.000 trường hợp F2 trong toàn tỉnh thì số điểm cách ly trên chỉ giải quyết được phần nào. Mặt khác, dịch bệnh diễn biến phức tạp, số ca bệnh và các trường hợp F1, F2 còn có thể tăng lên từng ngày. Hơn nữa, tổ chức điểm cách ly ở đâu thì các yêu cầu bảo đảm về hậu cần, y tế cũng như công tác quản lý, kiểm soát đều phải được tính toán cụ thể, khoa học, chặt chẽ.

Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Lê Văn Thắng, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Bắc Giang, cho biết: “Ngay từ khi dịch chưa bùng phát, Bộ CHQS tỉnh Bắc Giang đã xây dựng kế hoạch, kịch bản cho các tình huống dịch bệnh lây lan, kịp thời điều chỉnh, bổ sung theo diễn biến, tình huống của dịch; chủ động tham mưu với tỉnh ủy, UBND tỉnh lãnh đạo, chỉ đạo các mặt công tác trong PCD Covid-19, trong đó có việc xây dựng, triển khai các điểm cách ly do cấp huyện tổ chức. Theo đó, các khu cách ly được đặt tại từng xã, ưu tiên sử dụng trường học, nhất là các trường mầm non, tiểu học, các trường bán trú...”.

Cơ sở nào để lựa chọn các địa điểm trên? Chúng tôi hỏi và được anh Thắng phân tích: "Thành lập các khu cách ly tại xã giải quyết được 3 vấn đề: Công dân cách ly không phải di chuyển xa; tiết kiệm chi phí và hạn chế lây nhiễm khi di chuyển. Tại các trường mầm non, tiểu học, cơ sở bán trú bảo đảm về điều kiện ăn ở, sinh hoạt khép kín nên thuận lợi trong công tác phục vụ, chăm sóc công dân cách ly. Đặc biệt, khi đặt điểm cách ly tại địa phương sẽ huy động được sức mạnh của cả hệ thống chính trị ở cơ sở, vật chất và tinh thần của nhân dân trong bảo đảm phục vụ cho khu cách ly. Hiện nay, mỗi xã/phường/thị trấn đều huy động, trưng dụng từ 1 đến 3 địa điểm với khả năng cách ly hàng trăm người trở lên. Với 209 đầu mối cấp xã trong toàn tỉnh Bắc Giang, việc bảo đảm cách ly tập trung tại chỗ có thể đạt tới hơn 2 vạn người. Việc cải tạo như ngăn phòng, bố trí thêm công trình vệ sinh dã chiến đều có thể hoàn thiện trong ngày. Đây là giải pháp hữu hiệu trong tình huống dịch Covid-19 diễn biến phức tạp như hiện nay.

Tổ chức lực lượng khoa học, quản lý chặt chẽ

Để các khu cách ly vận hành chặt chẽ, hiệu quả, công tác tổ chức cũng được cơ quan quân sự các cấp nghiên cứu, tham mưu và triển khai với mỗi khung từ 5 đến 8 cán bộ, nhân viên phục vụ, tùy theo số lượng công dân cách ly. Theo đó, trưởng các khung sẽ do lãnh đạo xã phụ trách. Cấp phó thường trực sẽ do cán bộ, sĩ quan của ban CHQS huyện điều động về đảm nhiệm. Căn cứ tình hình dịch, lực lượng cụ thể trên từng địa bàn quân đội sẽ đảm nhiệm trưởng khung quản lý. Nếu cần thiết, bộ CHQS tỉnh sẽ chỉ đạo đề nghị điều động tăng cường. Cùng tham gia khung có các lực lượng công an, dân quân tự vệ, y tế đảm nhiệm các mặt công tác chuyên môn trong khu cách ly.

Đoàn công tác Bộ CHQS tỉnh Bắc Giang kiểm tra tại điểm cách ly Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Yên Thế.

Để “bộ máy” được vận hành, việc phân cấp, phân nhiệm giải quyết các công việc trong khu cách ly cũng được cơ quan quân sự tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp chỉ đạo thực hiện, như: Cấp ủy, chính quyền địa phương thống nhất lãnh đạo, tổ chức triển khai. Điều hành hoạt động trong khu cách ly do quân đội chủ trì, công an và các lực lượng khác phối hợp. Duy trì an ninh trật tự ngoài khu cách ly do công an chủ trì, quân đội phối hợp. Bảo đảm y tế cho người cách ly do y tế chịu trách nhiệm. Đại tá Lê Văn Thắng khẳng định: “Với việc phân nhiệm rõ vai, đúng việc, nên đến nay, hàng trăm điểm cách ly tại các địa phương trong toàn tỉnh đã hoạt động nhịp nhàng góp phần quan trọng vào cuộc chiến chống dịch Covid-19”.

Để "thực mục sở thị", chúng tôi xuống điểm cách ly tại Trường Tiểu học Dĩnh Kế (phường Dĩnh Kế, TP Bắc Giang). Thiếu tá Hà Ngọc Ban, Phó tham mưu trưởng Ban CHQS TP Bắc Giang, Trưởng khung cách ly tại Trường Tiểu học Dĩnh Kế, giải thích với chúng tôi: "Tại các khu cách ly, tất cả đều “nội bất xuất, ngoại bất nhập”. Các trường hợp làm nhiệm vụ đều phải tuân thủ nghiêm quy định và quy trình PCD. Vì vậy, dù có trường hợp F0 nhưng chúng tôi không để xảy ra lây nhiễm chéo trong khu cách ly".

Tại khu cách ly, các phòng học được ngăn làm đôi để công dân ở, bảo đảm giãn cách đúng quy định. Nội quy được in và dán tại từng phòng. Công tác tuyên truyền, nhắc nhở được tiến hành thường xuyên qua loa phát thanh, hệ thống camera giám sát, bảo đảm đúng khuyến cáo “5K”. Tất cả người cách ly tuyệt đối không sử dụng máy điều hòa nhiệt độ. Công tác bảo đảm thực phẩm do cơ quan quân sự ký hợp đồng với các doanh nghiệp, chủ cửa hàng có uy tín, cấp phát tập trung đến điểm cách ly. Các cô giáo và thanh niên tình nguyện tham gia chế biến, chia sẵn thành từng suất ăn, bàn giao cho bộ phận phục vụ mang đến trước từng phòng của người cách ly. Các phòng cử một người ra nhận và bố trí người cách ly ăn riêng tại từng vị trí. Toàn bộ rác thải sinh hoạt và rác thải y tế được thu gom riêng, xử lý đúng quy định...

Để thấy rõ hơn, chúng tôi đã về "rốn dịch" Việt Yên (Bắc Giang), nơi có số người nhiễm virus SARS-CoV-2 và số F1, F2 lớn nhất cả nước với hàng nghìn ca F0, gần 5.000 trường hợp F1, hơn 15.500 trường hợp F2. Với số lượng người nhiễm Covid-19 và diện cách ly y tế cao, nếu không sử dụng biện pháp cách ly y tế tại chỗ, chắc chắn khó có thể ngăn chặn và đẩy lùi dịch bệnh. Việc tổ chức hơn 50 điểm cách ly tại các xã với phần lớn là ở các trường học cùng việc quản lý, vận hành chặt chẽ khu cách ly đã cho thấy cách làm này là phù hợp, hiệu quả.

Tại tỉnh Bắc Ninh, chúng tôi được Đại tá Đỗ Xuân Viên, Phó chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh Bắc Ninh, Phó trưởng ban chỉ đạo PCD Covid-19 của Bộ CHQS tỉnh phân tích, làm rõ những ưu điểm của các khu cách ly y tế tại cơ sở. Trong đợt bùng phát dịch này, cơ quan quân sự đã phối hợp chặt chẽ với ngành y tế rà soát, chuẩn bị địa điểm cách ly theo phương châm “4 tại chỗ”, xã cách ly tại xã, huyện cách ly tại huyện, khi huyện quá tải mới cách ly trên tỉnh, tổ chức tốt hậu cần cho các lực lượng làm nhiệm vụ và công dân cách ly; thực hiện nhiệm vụ cách ly an toàn, không có lây nhiễm chéo, được cấp ủy, chính quyền địa phương ghi nhận, đánh giá cao.

XUÂN ĐẠT - SONG SƠN