Có thể nói, với hơn 30 năm kinh nghiệm làm Thượng nghị sĩ bang Delaware, từng hai nhiệm kỳ làm phó tổng thống trong chính quyền của ông Barack Obama, ông Joe Biden xứng đáng được coi là nhân vật có sự nghiệp chính trị đặc biệt trong lịch sử Mỹ, và sự đặc biệt đó như được nối dài thêm trong ngày mà ông bước lên bục tuyên thệ nhậm chức. Khác với cách đây 4 năm, khi hàng trăm nghìn người Mỹ từ khắp các bang đổ về khu vực gần tòa nhà Quốc hội Mỹ để chứng kiến lễ nhậm chức của ông Donald Trump, lễ nhậm chức với chủ đề “Nước Mỹ đoàn kết” của ông Joe Biden và Phó tổng thống đắc cử Kamala Harris bị cắt giảm tối đa về quy mô người tham dự do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Vụ bạo động xảy ra tại tòa nhà Quốc hội cách đây hai tuần cũng khiến thủ đô Washington và nhiều bang trên toàn nước Mỹ được đặt dưới hàng rào an ninh đặc biệt, trong đó chỉ riêng tại Washington đã có sự xuất hiện của 25.000 binh sĩ Vệ binh Quốc gia để bảo đảm sự kiện sẽ diễn ra "xuôi chèo mát mái".

Thế nhưng, để chứng kiến buổi lễ nhậm chức ấy, các cử tri ủng hộ ông Joe Biden đã phải nếm trải chuỗi ngày dài thấp thỏm và lo âu. Cuộc chiến pháp lý nhằm đảo ngược kết quả bầu cử mà ứng cử viên của Đảng Cộng hòa cùng đội ngũ của ông theo đuổi suốt hơn hai tháng qua thực sự khiến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2020 trở thành một trong những cuộc bầu bán gây tranh cãi nhất lịch sử nước này. Ngay cả khi lễ nhậm chức cận kề, ông Donald Trump vẫn chưa chính thức thừa nhận thất bại, dù rằng trong bài phát biểu cuối cùng trước khi rời Nhà Trắng, cùng với việc ca ngợi những thành tựu đạt được trong nhiệm kỳ 4 năm qua, ông Donald Trump đã kêu gọi người dân Mỹ cầu nguyện cho chính quyền mới thành công trong việc giữ cho nước Mỹ an toàn và thịnh vượng. Và trưa ngày 20-1 (giờ Washington), mọi sự mới an bài: Joe Biden chính thức trở thành vị tổng thống thứ 46 của xứ cờ hoa!

Cuộc bầu cử tổng thống năm 2020 phần nào bộc lộ rõ sự phân hóa sâu sắc trong nội bộ chính trường và xã hội Mỹ. Dù thực trạng đó đã tồn tại âm ỉ từ lâu, nhưng dường như nó đã được bộc lộ rõ ràng hơn qua 4 năm cầm quyền của ông Donald Trump. Cũng vì thế mà chiến thắng của ông Joe Biden không phải là kết quả của những lá phiếu ngẫu hứng, mà là hiện thân cho tâm lý và kỳ vọng thay đổi của đa số người Mỹ.

Trở thành tổng thống thứ 46 của nước Mỹ và cũng là đỉnh cao nhất trong cuộc đời làm chính trị của mình, song có lẽ ông Joe Biden sẽ không có nhiều thời gian để cùng các cộng sự nhâm nhi chén rượu mừng, bởi đại dịch Covid-19 đang tiếp tục xô đổ những niềm tự hào của nước Mỹ và thế vào đó bằng những cột mốc tăm tối. Tính đến ngày 19-1, tức là một ngày trước lễ nhậm chức của ông Joe Biden, số ca tử vong vì Covid-19 tại cường quốc số một thế giới đã vượt quá 400.000 người trong tổng số hơn 24,1 triệu ca nhiễm. Những người Mỹ từng bỏ phiếu cho vị chủ nhân mới của Nhà Trắng đang chờ đợi ông sẽ dẫn dắt họ sớm thoát khỏi vòng vây do virus tạo ra sau khi chính quyền tiền nhiệm từng nhiều lần bị chỉ trích vì phản ứng chậm chạp với đại dịch. Giới chức châu Âu và các đồng minh của Mỹ gần đây cũng hy vọng Joe Biden sẽ là nhân tố giúp Washington lấy lại vị trí tiên phong của thế giới, bắt đầu từ cuộc chiến chống Covid-19.

Từ đó có thể thấy, xử lý đại dịch sẽ là ưu tiên hàng đầu của tân Tổng thống Joe Biden trong nhiệm kỳ của mình trước khi tìm cách giải quyết hàng loạt vấn đề gai góc mà nước Mỹ đang phải đối mặt, như: Khôi phục kinh tế, giảm tỷ lệ thất nghiệp, phân biệt chủng tộc...

Trong bối cảnh vai trò và ảnh hưởng toàn cầu của Mỹ bị hoài nghi, cũng có thể tin rằng, dưới sự chèo lái của tân Tổng thống Joe Biden, người ta sẽ thấy một nước Mỹ khác biệt về chính sách đối ngoại so với 4 năm qua. Đó sẽ là một nước Mỹ quay trở lại với thời kỳ gây dựng hình ảnh lãnh đạo toàn cầu và áp dụng chủ nghĩa đa phương để giải quyết các thách thức chung thay vì tiếp tục đi theo con đường chủ nghĩa biệt lập từng được ông Donald Trump áp dụng trong suốt nhiệm kỳ của mình. Điều này phần nào được thể hiện qua những thông tin cho rằng ông Joe Biden đã lên kế hoạch “khai tử” một loạt chính sách gây tranh cãi của vị tổng thống tiền nhiệm, hay như phát biểu của ông Antony Blinken, người được đề cử vào chức ngoại trưởng trong chính quyền mới, rằng nước Mỹ cần hồi sinh các liên minh cốt lõi nhằm nâng tầm ảnh hưởng trên trường quốc tế, đồng thời xem xét lại cách tiếp cận của Washington đối với nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề hạt nhân Triều Tiên...

Người dân Mỹ bước vào năm mới và chào đón nhà lãnh đạo mới với những hy vọng về một cuộc sống tươi sáng hơn, ít nhất là so với hiện tại. Đó chắc chắn cũng là trăn trở lớn nhất của ông Joe Biden trong nhiệm kỳ đầy thách thức phía trước.

VŨ HÙNG