Sau trận ngược dòng và chiến thắng đến khó tin của Thép Xanh Nam Định trước đội bóng đến từ Singapore Tampines Rovers, dư luận phấn khích trào lên ca ngợi: “Ngược dòng không tưởng”, “chiến thắng hú vía”... Có vẻ như ngược nhau, song cả hai chiều đánh giá đều đúng. Và trong bối cảnh đưa vào sân đến 7 cầu thủ ngoại thì việc hay hoặc dở của đội bóng căn bản do số cầu thủ này quyết định.

Thép Xanh Nam Định thắng bất ngờ trước đội bóng đến từ Singapore Tampines Rovers. Ảnh: NĐFC

Cái dở sớm diễn ra khi đối thủ phòng ngự chặt, áp sát, quyết liệt khiến các cầu thủ chủ nhà lúng túng không thể tìm đúng nhịp chơi bóng như mong muốn. Người cầm nhịp là Hendrio bị quây ráp khiến liên tục chuyền hỏng. Các mũi nhọn Lucas Silva, Mpande, Odo không những không liên lạc được với nhau, trở nên rời rạc mà khi có bóng đều xử lý và sút vội vàng, không chuẩn xác. Đáng thất vọng hơn, các ngoại binh cao to tưởng sẽ chống bóng bổng tốt, song khi không phối hợp được với nhau thì họ đã để đội bóng Singapore ghi 2 bàn khá dễ dàng trong hai tình huống đá phạt.

Tóm lại, không tạo được sự gắn kết, các cầu thủ trở nên thiếu tự tin, có cố thể hiện tài năng cũng chỉ là nỗ lực cá nhân đơn lẻ, không hiệu quả. May khi vào hiệp 2, huấn luyện viên Vũ Hồng Việt kịp thời điều chỉnh nhân sự và lối chơi. Các cầu thủ đuối sức, không hiệu quả, trong đó có ngoại binh Hendrio và Odo lần lượt được thay ra. Các nội binh có kỹ thuật, nhanh nhẹn như Tuấn Anh, Văn Vĩ vào thay giúp cho thế công Thép Xanh Nam Định sáng lên, các ngoại binh chơi năng nổ, quyết đoán hơn. Và chính họ, lần lượt Caio, Mpande và Lucas Alves đã lập công phá lưới Tampines Rovers, làm nên cuộc lội ngược dòng không tưởng.

Qua trận đấu này có thể thấy rõ thêm một số điều về cách dùng ngoại binh. Trước hết, phải nắm chắc được thể trạng, phong độ từng cầu thủ. Dù họ đều có thể lực tốt hơn nhiều so với cầu thủ nội, song cũng có giới hạn. Vóc dáng, thể hình cao to không đồng nghĩa với việc chơi tốt bóng bổng. Việc phải căng sức đá với mật độ dày, cường độ cao tại V-League và Cúp châu Á đã làm họ suy giảm thể lực và chấn thương. Cầu thủ nhập tịch Nguyễn Xuân Son gặp chấn thương nên không thể góp mặt ở trận đấu lượt về này. Hendrio cũng không có thể trạng tốt, lại thiếu người đá cặp hợp cạ quen thuộc Nguyễn Xuân Son nên lúng túng và đuối hẳn về chuyên môn.

Thứ hai là tạo sự gắn kết trong đội hình. Các cầu thủ dù là ai thì cũng có sở trường, sở đoản nhất định, phải qua nhiều trận mới có thể bộc lộ đúng khả năng, mới có thể hòa nhịp với đồng đội. Trong khi những ngoại binh mới tăng cường mùa này như Odo, Walber chưa thể hiện được nhiều thì hai chàng Lucas, một ở hàng phòng ngự, một ở hàng công cho thấy khả năng phát huy khá rõ. Đây là điều đáng mừng giúp đội bóng không sa vào sự đơn điệu, phụ thuộc vào tài săn bàn của Nguyễn Xuân Son và Hendrio như mùa trước.

Thứ ba, tài năng và kinh nghiệm của huấn luyện viên sẽ là yếu tố quyết định xây dựng những cầu thủ mới-cũ hay nội-ngoại thành một đội. Văn Vũ rồi Văn Vĩ, Tuấn Anh được tung vào đúng lúc đã góp phần phát huy được sự lợi hại của ngoại binh. Việc táo bạo đẩy các tiền vệ và cả trung vệ ngoại tham gia tấn công cũng đem lại hiệu ứng, hiệu quả khác biệt. Tuy nhiên, nếu không giải được bài toán nhập cuộc để cứ phải dốc sức ngược dòng thì huấn luyện viên khó đưa đội bóng tiến xa.

Cuối cùng, trở lại với việc chiêu mộ, mua sắm ngoại binh. Kinh nghiệm nhiều mùa V-League cho thấy, việc lựa chọn những cầu thủ đã thể hiện được tài năng ở chính sân chơi quốc nội vẫn là hợp lý nhất. Dường như có cách gì đó rất riêng để Quy Nhơn Bình Định đem các ngoại binh Rafaelson, Hendrio về hai mùa trước và mùa gần nhất là Alan, Artur. Sự khôn ngoan và khả năng tài chính của Thép Xanh Nam Định rồi Công an Hà Nội FC lần lượt đã kéo được những cầu thủ này để đội bóng mạnh hẳn lên. Trong khi đó, nhiều câu lạc bộ vẫn loay hoay để cuối cùng biến việc lựa chọn mua sắm ngoại binh như trò chơi xổ số may rủi. Ngay mùa này đây, mới khởi đi 6 vòng V-League, Hà Nội FC đã phải tính chuyện đẩy đi cả 3 ngoại binh mới đưa về...

Có được ngoại binh phù hợp đã khó, sử dụng và thúc đẩy họ thành tinh binh còn khó gấp bội phần. 

THƯỜNG NGUYỄN

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Thể thao xem các tin, bài liên quan.