Đầu tháng 12-2021, Hãng thông tấn Thổ Nhĩ Kỳ Anadolu đã thông tin về việc thử nghiệm phương tiện không người lái (drone) đầu tiên trên thế giới, trang bị vũ khí laser. Thiết bị có tên gọi là Eren, được phát triển bởi các công ty quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ. Có thông tin cho rằng, drone này đã bắn thành công từ khoảng cách 100, 300 và 500 m.

Theo các chuyên gia, phương tiện bay không người lái được trang bị vũ khí laser có thể được sử dụng hiệu quả để phá hủy các thiết bị nổ khác nhau. Dự án chế tạo này do Bộ Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ khởi xướng. Sau khi hoàn thành các thử nghiệm, Eren sẽ dành được sự quan tâm tích cực từ Bộ Quốc phòng nước này.

leftcenterrightdel
Phương tiện bay không người lái Eren của Thổ Nhĩ Kỳ, với vũ khí laser. Ảnh: aa.com.tr 

Đơn vị phát triển

Hai đơn vị quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ chịu trách nhiệm phát triển dự án phương tiện bay không người lái laser là Asis Elektronik và Viện Nghiên cứu và Phát triển quốc phòng Tubitak SAGE. Công ty đầu tiên hoạt động trong các lĩnh vực đô thị thông minh, công nghệ quốc phòng và tài chính. Năm 2018, một bộ phận của Asis Elektronik đã tách riêng biệt, cho nhiệm vụ phát triển quốc phòng, và tạo ra thương hiệu là “Asisguard”.

Asis Elektronik tập trung phát triển dòng sản phẩm của riêng mình và tập trung các giải pháp cho thủ đô Thổ Nhĩ Kỳ. Công ty này cũng phát triển nhiều sản phẩm và giải pháp khác nhau, được sử dụng tại 81 tỉnh, thành ở Thổ Nhĩ Kỳ và 12 quốc gia trên thế giới. 

Công ty cũng đang chiếm vị trí hàng đầu ở Thổ Nhĩ Kỳ trong việc phát triển thiết bị điện tử quân sự cho phương tiện, máy bay không người lái và hệ thống vũ khí cho chúng, cũng như hệ thống hiển thị dữ liệu điện quang.

Trong khi đó, Viện Nghiên cứu và Phát triển Tubitak SAGE hình thành và phát triển trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng từ năm 1972. Nhiệm vụ chính của nó là đảm bảo khả năng tự chủ của Thổ Nhĩ Kỳ trong lĩnh vực công nghệ quốc phòng, cùng các hình thức khuyến khích sản xuất, nghiên cứu và phát triển trong nước.

Tubitak SAGE tập trung nghiên cứu về vũ khí tên lửa, đạn dẫn đường và không dẫn đường, hệ thống dẫn đường khác. Hiện đơn vị này đang phát triển hệ thống đạn dược cho các máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo kế hoạch ban đầu, Asis Elektronik có nhiệm vụ giới thiệu phương tiện bay không người lái mang vũ khí hoặc thiết bị quang điện tử trinh sát, còn Tubitak SAGE đảm nhận phát triển hệ thống vũ khí chiến đấu cho thiết bị bay mới. Hiện tại, bộ phận Asisguard của Asis Elektronik đang tích cực quảng bá phương tiện bay không người lái tàng hình Songar SAGE mới tại thị trường Thổ Nhĩ Kỳ.

Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng, việc phát triển thiết bị bay không người lái trang bị laser là một sáng kiến của Tổng cục An ninh Thổ Nhĩ Kỳ. Tên gọi “Eren” do đích thân Bộ trưởng Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ Suleyman Soylu đưa ra.

Sau khi hoàn thành tất cả các giai đoạn thử nghiệm, các phương tiện bay không người lái mới sẽ được chuyển đến kho vũ khí của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ.

Đặc tính chiến đấu đa nhiệm

Hiện có rất ít thông tin về các đặc điểm của phương tiện bay không người lái trang bị laser mới của Thổ Nhĩ Kỳ. Việc lắp đặt laser trên thiết bị cũng chưa được tiết lộ.

Có thông tin cho rằng, phương tiện bay không người lái mới do Thổ Nhĩ Kỳ thử nghiệm đã thử nghiệm bắn trúng mục tiêu thành công, bằng tia laser từ khoảng cách 100-500m. Thông qua các bức ảnh và video được công bố, tia laser đốt cháy tấm kim loại mỏng.

Kết quả thử nghiệm không phải là đặc biệt ấn tượng, và phạm vi hoạt động của phương tiện bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ cũng khá hạn chế. Do đó, theo các chuyên gia, đây không phải là một siêu vũ khí có thể xóa sổ các tòa nhà, công trình kiến trúc khỏi mặt đất, hay hủy diệt các thiết bị quân sự như trong tiểu thuyết khoa học viễn tưởng.

Theo đại diện phát triển Thổ Nhĩ Kỳ, mục đích chính của phương tiện bay không người lái Eren là thực hiện chức năng đặc nhiệm. Cảnh sát và quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đang tìm cách sử dụng thiết bị bay không người lái với vai trò của một robot đặc công.

Ở khoảng cách đáng kể so với các đối tượng khả nghi, phương tiện bay không người lái sẽ có thể bắn trúng chúng bằng tia laser mà không gây nguy hiểm cho người vận hành thiết bị và người dân khác.

Theo các nhà phát triển, thiết bị bay mới này sẽ giúp quân đội phá hủy các thiết bị nổ, mìn và đạn dược từ một khoảng cách an toàn. Trần bay thực tế của chúng là khoảng 3.000m.

Các phương tiện truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ nhấn mạnh rằng sự phát triển của dự án này hoàn toàn mang tính quốc gia.

Rõ ràng, phương tiện bay không người lái Eren mới dựa trên mẫu máy bay không người lái Songar, được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 2019. Mẫu thiết bị này được duy trì cả phiên bản quân sự, dân sự và được công ty Asisguard tích cực quảng bá trên thị trường.

Ngoài ra, nó là một dạng thiết bị bay nhiều cánh quạt (quadcopter) khá lớn. Trọng lượng cất cánh chiến đấu của nó là 38 kg. Kích thước đường chéo từ rôto này sang rôto kia là 140 cm.

Với trần thực tế là 3.000m, thiết bị có thể được sử dụng hiệu quả nhất ở độ cao lên đến 300m so với mặt đất. Nó có thể hoạt động ở chế độ điều khiển bay thủ công và tự động. Đồng thời, thời lượng thực hiện nhiệm vụ tối đa ước tính khoảng 27 phút, và có thể thay đổi tùy theo thiết bị hay hệ thống vũ khí được lắp đặt trên tàu.

Tầm hoạt động tối đa của thiết bị bay là 5km. Tốc độ bay tối đa là 54 km/giờ. Thiết bị có thể hoạt động ở nhiệt độ từ âm 20 đến 50 độ C, với sức gió tối đa cho phép là 36 km/h.

leftcenterrightdel
 Mô hình thiết bị bay không người lái Songar với mô-đun bắn hiện đại. Ảnh: asisguard.com.tr

Triển vọng dự án

Do thiếu hình ảnh chi tiết ghi lại các cuộc thử nghiệm của phương tiện bay không người lái Eren, và việc sử dụng vũ khí laser có thể làm dấy lên những nghi ngờ về tính khả thi của dự án. Đồng thời, các chi tiết kỹ thuật mới về tia laser và thiết bị bay mới không được tiết lộ, cũng làm xuất hiện những câu hỏi về khả năng chiến đấu.

Tuy nhiên, mục đích của phương tiện bay không người lái Eren là khá thực tế. Việc sử dụng tia laser đánh vào các vật thể chuyển động nhỏ đã được biết đến trước đó.

Theo nhận định chung, phương tiện bay không người lái Eren là một thiết bị chuyên dụng khá cao, có thể được sử dụng hiệu quả trong việc rà phá bom mìn trong khu vực đặc thù. Theo đó, nhiệm vụ của thiết bị bay là kích nổ các thiết bị nổ cần thiết.

Việc sử dụng robot trên mặt đất để phá bom mìn và thiết bị bổ đã được áp dụng trong một thời gian dài. Do đó, sự phát triển thiết bị bay mới của Thổ Nhĩ Kỳ là bước phát triển mới trong hoạt động rà phá bom mìn hiện nay.

Dự án mới này do Bộ Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ khởi xướng, sẽ sớm hoàn thiện các giai đoạn thử nghiệm chính. Sau khi hoàn thành, phương tiện bay Eren sẽ được Bộ Quốc phòng nước này quan tâm và sử dụng trong các hoạt động khác nhau của lực lượng vũ trang.

MINH TUẤN (Theo Topwar)