Tờ The Guardian cho biết, theo dự luật mà Nghị viện Anh đang thảo luận, những người sinh sau ngày 1-1-2009 sẽ bị cấm mua và hút thuốc lá. Việc bán thuốc lá cho những người thuộc độ tuổi này cũng bị coi là bất hợp pháp và nếu vi phạm, các chủ cửa hàng sẽ bị phạt tiền. Ngoài ra, dự luật cũng đề cập đến kế hoạch mỗi năm sẽ nâng độ tuổi bị cấm hút thuốc lên 1 tuổi cho tới khi áp dụng cho toàn bộ dân số Vương quốc Anh. Giới chức Anh nói thêm rằng, nếu dự luật được thông qua thì tới năm 2040, tỷ lệ hút thuốc trong độ tuổi từ 14 đến 30 tại nước này sẽ gần như bằng 0.

leftcenterrightdel
Người dân đi bộ qua một cửa hàng thuốc lá điện tử ở London. Ảnh: Reuters 

Kế hoạch tạo ra “thế hệ không khói thuốc” đã được Thủ tướng Sunak công bố tại một cuộc họp của Đảng Bảo thủ cầm quyền hồi năm ngoái. Chính phủ Anh nhận định đây là động thái mang tính lịch sử, hướng tới loại bỏ gần như hoàn toàn thói quen hút thuốc đối với những người trẻ tuổi vào năm 2040.

Các quan chức y tế, các chuyên gia y học và lãnh đạo Dịch vụ Y tế quốc gia (NHS) của Anh cũng tin rằng việc loại bỏ dần thuốc lá trong cộng đồng sẽ giúp cứu nhiều sinh mạng. Thống kê cho thấy, mỗi năm tại Anh có khoảng 80.000 người tử vong vì thuốc lá. Chính phủ Anh nhận định, nếu xây dựng thành công “thế hệ không khói thuốc” thì đến cuối thế kỷ này có thể ngăn ngừa hơn 470.000 trường hợp đau tim, đột quỵ, ung thư phổi và các căn bệnh khác. Các cuộc khảo sát cho thấy, khoảng 2/3 người dân Anh ủng hộ lệnh cấm hút thuốc theo từng giai đoạn.

Mặc dù vậy, kế hoạch mà Thủ tướng Sunak theo đuổi đang đối mặt với những ý kiến lo ngại hoặc công khai phản đối ngay từ nội bộ Đảng Bảo thủ của ông. Trong khi cựu Thủ tướng Liz Truss cho rằng việc cấm thuốc lá sẽ động chạm tới quyền tự do cá nhân của người dân, cựu Thủ tướng Boris Johnson thậm chí mô tả kế hoạch này là “điên rồ”. Cũng có chính trị gia cho rằng kế hoạch không thể thực hiện được và sẽ dẫn tới việc cấm những thứ khác, chẳng hạn như rượu.

Dự kiến, cuộc bỏ phiếu cuối cùng về dự luật sẽ diễn ra vào giữa tháng 6-2024, nhưng không loại trừ khả năng từ nay đến đó sẽ có thay đổi.

Trước Anh, New Zealand từng đưa ra dự luật được coi là cứng rắn nhất thế giới liên quan tới việc cấm thuốc lá, theo đó cấm bán thuốc lá cho những người sinh sau năm 2009, cắt giảm lượng nicotine trong các sản phẩm thuốc lá và cắt giảm 90% số cửa hàng bán lẻ thuốc lá tại nước này. Tuy nhiên, dự luật đã bị bãi bỏ bởi Chính phủ liên minh mới của New Zealand vào tháng 2 vừa qua.

Trong số các quốc gia áp dụng các hạn chế đáng chú ý liên quan tới thuốc lá có Mexico. Đến nay, nước này đã cấm hút thuốc lá tại bãi biển, công viên và thậm chí trong một số hộ gia đình. Với kế hoạch cấm bán các sản phẩm thuốc lá ở quán bar và quán café, Bồ Đào Nha cũng đặt mục tiêu trở thành quốc gia không khói thuốc vào năm 2040. Trong khi đó, Canada là quốc gia đầu tiên yêu cầu in các cảnh báo về sức khỏe trên mỗi gói thuốc.

leftcenterrightdel
Một cửa hàng bán thuốc lá truyền thống và thuốc lá điện tử ở London. Ảnh: Getty Images 

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), tính đến nay, hơn 1/4 dân số thế giới đã bị cấm hút thuốc ở nơi công cộng. Trong số 74 quốc gia hướng tới chính sách không khói thuốc, Ireland là nước đầu tiên cấm hút thuốc ở mọi địa điểm làm việc trong nhà hồi năm 2004.

Chưa biết dự luật cấm giới trẻ hút thuốc lá ở Anh sẽ vượt qua những cửa ải nào, song có ý kiến cho rằng, nếu được Nghị viện thông qua, dự luật này sẽ đưa nước Anh đi đầu trong cuộc chiến xóa bỏ một trong những phát minh có hại nhất thời hiện đại.

TRUNG DŨNG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.