SDR vốn đã được Thủ tướng Keir Starmer ấp ủ ngay từ khi nhậm chức vào tháng 7 năm ngoái. SDR là kết quả tham vấn ý kiến của 1.700 cá nhân, chính đảng, tổ chức và 200 doanh nghiệp, hơn 150 chuyên gia cao cấp cùng 50 cuộc họp với giới chức quân sự cấp cao của Anh. SDR đánh giá những mối đe dọa mà nước Anh phải đối mặt hiện nay nghiêm trọng và khó lường hơn bất kỳ thời điểm nào kể từ sau Chiến tranh lạnh. Trong khi môi trường an ninh xuống cấp nhanh chóng, tốc độ thay đổi về năng lực quốc phòng của Anh chưa theo kịp mức độ đe dọa và quy mô thách thức hiện nay.

Thủ tướng Anh Keir Starmer phát biểu khi đến thăm nhà máy đóng tàu của tập đoàn quốc phòng BAE Systems tại Glasgow, ngày 2-6-2025. Ảnh: Reuters 

SDR dự báo trong những năm tới, môi trường an ninh quốc tế bị chi phối bởi hai xu hướng lớn. Một là trật tự đa cực và cạnh tranh chiến lược gia tăng giữa các quốc gia cũng như với các chủ thể phi nhà nước về phương diện chính trị, quân sự, kinh tế, công nghệ. Hai là những tiến bộ nhanh chóng và khó lường về công nghệ. Thực tế đó cho thấy nhu cầu cấp thiết về một cách tiếp cận mới. "Chúng ta đang bước vào một kỷ nguyên của những mối đe dọa mới, đòi hỏi một kỷ nguyên mới đối với năng lực quốc phòng của Anh. SDR vạch ra tầm nhìn về một nước Anh an toàn hơn: Ổn định bên trong, vững mạnh bên ngoài. SDR đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chiến lược răn đe và phòng thủ của Anh: Chuyển sang sẵn sàng chiến đấu để ngăn chặn các mối đe dọa và tăng cường an ninh tại khu vực châu Âu-Đại Tây Dương", Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey nhấn mạnh trong SDR.

Để hiện thực hóa tầm nhìn về một nước Anh an toàn hơn, SDR nhấn mạnh tới 3 vấn đề chính. Thứ nhất, Anh sẽ đi đầu trong Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), gánh vác trách nhiệm lớn hơn đối với an ninh châu Âu. Vì vậy, Anh sẽ thực hiện chính sách quốc phòng “NATO trước tiên”. SDR khẳng định sức mạnh chiến lược của Anh đến từ các đồng minh. Trong một thế giới nguy hiểm, cam kết vững chắc của Anh đối với NATO đồng nghĩa với việc London "sẽ không bao giờ chiến đấu một mình". Tuy nhiên, “NATO trước tiên” không đồng nghĩa "chỉ có NATO". Anh vẫn duy trì cam kết với các đồng minh và đối tác trên toàn cầu bởi "an ninh của chúng ta gắn bó chặt chẽ với nhau".

Thứ hai, Anh sẽ xây dựng quân đội "sát thương hơn". SDR cho biết Anh sẽ mở rộng hạm đội tàu ngầm tấn công lên 12 chiếc trong khuôn khổ Hiệp ước đối tác an ninh 3 bên với Australia và Mỹ (AUKUS), xây dựng thêm các nhà máy sản xuất vũ khí, mua sắm 7.000 vũ khí tầm xa nội địa mới, xúc tiến dự án máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo thuộc Chương trình không quân chiến đấu toàn cầu (GCAP) hợp tác chung với Nhật Bản và Italy, khai thác triệt để các máy bay không người lái, trí tuệ nhân tạo (AI)... Theo Reuters, trong khi chú trọng hơn vào công nghệ, SDR xác định Anh sẽ không giảm quy mô quân đội. Thay vào đó, tổng quân số thường trực sẽ tăng lên khi điều kiện tài chính cho phép với mục tiêu là 76.000 binh lính sau năm 2029.

Thứ ba, phát triển ngành công nghiệp quốc phòng nội địa. Theo đó, Chính phủ Anh sẽ xây dựng "quan hệ đối tác mới" với ngành công nghiệp quốc phòng trong nước thông qua các cải cách mua sắm quốc phòng, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp. Chính phủ Anh xác định ngành công nghiệp quốc phòng nội địa là một động lực tăng trưởng, tạo công ăn việc làm cho người lao động trên khắp cả nước.

Trong SDR, Chính phủ Anh đặt mục tiêu tăng chi tiêu quốc phòng lên 2,5% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2027. Song song với đó, Chính phủ Anh bày tỏ tham vọng tăng chi tiêu quốc phòng lên 3% GDP nhưng không đưa ra mốc thời gian cụ thể do phụ thuộc vào điều kiện kinh tế và tài chính. "Khoản đầu tư này sẽ chấm dứt tình trạng suy yếu của quân đội, đồng thời tạo điều kiện để Anh vươn lên đi đầu trong NATO và gánh vác trách nhiệm lớn hơn đối với phòng thủ tập thể. Tuy nhiên, tăng chi tiêu quốc phòng không phải là tất cả. Chúng ta cũng cần chứng kiến sự thay đổi tư duy lớn nhất trong một thế hệ. Đó là đặt an ninh và quốc phòng vào vị trí trung tâm, xem đây là nguyên tắc tổ chức căn bản của chính phủ", Thủ tướng Keir Starmer nêu rõ trong SDR.

HOÀNG VŨ

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.