Chị Lê Minh Thu, cán bộ Phòng Tùy viên Quốc phòng Australia tại Việt Nam tham gia hỗ trợ huấn luyện cho BVDC 2.4 có bài viết gửi riêng cho Báo Quân đội nhân dân. Cảm nhận, góc nhìn, cách so sánh của cá nhân chị về việc cán bộ, sĩ quan của BVDC 2.2 giảng dạy, truyền kinh nghiệm cho các thế hệ tiếp theo đã toát lên phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ với ý chí quyết tâm chiến đấu cao, chấp nhận hy sinh, vượt qua khó khăn, gian khổ, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao... Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.

Vậy là một tuần huấn luyện cấp cứu tải thương đường không (AME) cho BVDC 2.4 và BVDC cấp 1 của Đại đội Công binh do các giảng viên Trường Quân y Lục quân Australia kết hợp với các giảng viên là bác sĩ, chuyên gia AME của BVDC 2.2 vừa trở về từ Nam Sudan thực hiện đã kết thúc.

Các cán bộ thuộc BVDC 2.4 trong khóa huấn luyện AME cùng sĩ quan của Australia. Ảnh: Cục GGHB Việt Nam. 

So với hoạt động chuyên môn của cả một bệnh viện, so với tần suất khám và thu dung bệnh nhân thường quy, AME không phải là hoạt động diễn ra thường xuyên. Nhưng AME lại là một trong những hoạt động chuyên môn khó nhất. Vì thường là khẩn cấp, bệnh nhân cần chuyển (và được duyệt chuyển) AME đều là bệnh nhân nặng. Trong quá trình chuyển thương, nhóm AME phải độc lập xoay xở và đặc biệt, muôn vàn nguy cơ có thể xảy ra với bệnh nhân và cả với đội AME trên chặng đường. Chính vì vậy, với BVDC Việt Nam bên Phái bộ Liên hợp quốc tại Nam Sudan thiện chiến hay không, có lẽ sẽ thể hiện nhiều ở năng lực AME này.

Huấn luyện AME vốn đã rất công phu thì năm nay, do đại dịch Covid-19 cộng với thời tiết tháng 11 ở miền Bắc đột ngột chuyển nắng nóng nên tuần vừa qua quá vất vả cho tất cả mọi người.

Với những người trong ban tổ chức huấn luyện như Thượng tá Trương Anh Tuấn, Phó chỉ huy trưởng Trung tâm Huấn luyện, Cục Gìn giữ hòa bình Việt Nam, khóa này mệt như tổ chức một đám cưới, phải chu đáo, kỹ càng, đảm bảo an toàn Covid-19 nhưng vẫn nhất thiết phải hoành tráng. Xe đưa dâu không những chỉ là siêu xe Land Cruiser LC72 phiên bản dã chiến cải hoán mà lại còn có trực thăng Mi-17... Khách mời đông, cô dâu trang phục phải bảo đảm xanh da trời nổi bật. Cô dâu đám cưới khác xủng xoảng vòng kiềng thì cô dâu đám cưới mình tổ chức cũng phải xênh xang mũ bảo hiểm xanh, áo giáp. Ban tổ chức chu đáo muốn cô dâu kiều diễm lộng lẫy hơn nữa nên bố trí thêm hẳn cáng và mấy túi thuốc dã chiến, phụ kiện màn hình máy thở, dịch chuyền lủng lẳng và ba lô cá nhân... 

Tôi là người đi theo hỗ trợ khóa huấn luyện này từ đầu đến cuối. Năm nay, chúng tôi cực kỳ may mắn vì đã mời được các bác sĩ của BVDC 2.2 tham gia giảng và huấn luyện. Tôi làm hợp tác đào tạo nhiều năm nay, nhưng tuần qua, hơn lúc nào hết tôi cảm nhận được rằng, các chuyên gia của Việt Nam bây giờ, với kinh nghiệm phái bộ và phương pháp sư phạm tuyệt vời, hoàn toàn có thể sánh ngang trình độ huấn luyện với các chuyên gia AME quốc tế. Năm nay, toàn bộ quy trình huấn luyện thực hành là do 3 thầy của BVDC 2.2 đảm nhiệm.

Họ kỹ càng về quy trình, cẩn thận về chuyên môn, thành thạo trong việc sử dụng các trang thiết bị hiện đại như ứng dụng điện thoại di động trong quy trình theo dõi bệnh nhân. Các thầy sâu sắc trong việc cùng các chuyên gia chuyển thương của Lục quân Australia giảng giải lý thuyết, sát sao trong giám sát quá trình thực hành của học viên và đặc biệt là kiên nhẫn. Vì có lẽ hơn ai hết, họ hiểu những khó khăn đang đợi đội AME kế cận này ở bên phái bộ. Từ những bác sĩ, điều dưỡng quân y thời bình, quen làm việc ở các học viện, nhà trường, phòng khám sạch sẽ, phòng mổ áp lực âm tối tân mát rượi của các bệnh viện quân y, có khó khăn gì về chuyên môn là có thể ngay lập tức hội chẩn liên khoa thì rồi đây đội AME sẽ phải tác chiến độc lập kể từ khi bắt đầu nhận bệnh nhân rồi chuyển đi. Rồi đây, họ sẽ phải vừa bay, vừa theo dõi bệnh nhân (phần lớn là nguy kịch) trong hàng tiếng đồng hồ trên trực thăng trong điều kiện chật chội và ồn kinh khủng, nóng thì rất nóng, lạnh thì rất lạnh, rung xóc, máy bay hạ cất cánh, bị thay đổi độ cao đột ngột do nhiễu động. Bay máy bay cánh bằng thì cũng phải xoay xở sắp xếp ghế ngồi. Bay cánh bằng êm hơn thì lại bay ở độ cao cao hơn, với muôn vàn yếu tố có thể ảnh hưởng đến tình trạng lâm sàng của bệnh nhân.

- Thầy Nguyễn Quang Chiến giảng kỹ cứ như mẹ dặn con gái về nhà chồng, chị nhỉ! - thầy Từ Quang trong nhóm giảng viên hóm hỉnh bảo tôi như vậy khi chúng tôi nghe thầy Chiến giảng...

Trêu hóm hỉnh thế đấy, nhưng đến lượt thầy Quang giảng và hướng dẫn huấn luyện, thầy Quang, rồi thầy Lê Đắc Phú cũng lại chu đáo, kỹ càng "dặn con gái về nhà chồng" chả khác gì thầy Chiến. Cẩn thận, tỉ mỉ, dặn đi dặn lại. Giải thích, giải thích lại lần nữa, rồi xắn tay trực tiếp làm mẫu cho anh em. Hướng dẫn từng bước, họp trước khi tập, họp sau khi tập... Hướng dẫn từ mối nút thắt dây chằng buộc bệnh nhân, từ thế tay khênh cáng đến xử trí các tình huống lâm sàng khẩn cấp trên máy bay, đến cách chào hỏi, giao tiếp, đi công tác thì mang gì theo người, lo ăn uống, lo kết nối với các đầu mối bên phái bộ ra sao... 

Cũng đúng thôi, chuyển từ tư duy làm việc thời bình sang tư duy tác chiến dã chiến cùng cách thức đánh giá lâm sàng trong tình huống dã chiến đâu phải là dễ. Tôi nghe được các thầy dặn học viên là khi có tình huống khẩn cấp, sự an toàn và tính mạng của chính mình là trên hết. Đúng thế nhỉ, mình phải sống thì mới lo được cho bệnh nhân. Cũng như người phụ nữ trong hôn nhân cũng vậy thôi. Cuộc sống sóng gió, mình phải biết lo cho mình trước, mình khỏe mạnh, sáng suốt, tỉnh táo thì mới lo được cho con cái.

Tôi cũng nghe được các thầy giảng là trước một chiến dịch AME, bác sĩ và điều dưỡng phải biết dự phòng cho bản thân. Quần áo, thuốc men, tài chính mình phải lo và dự liệu đầy đủ cho mình. Và mình phải khỏe, tỉnh táo thì hãy lên đường. Vì trên chặng đường AME, mình còn bệnh nhân, còn sức khỏe, hành lý của bệnh nhân và nhiều thứ khác chờ mình cáng đáng.

Tôi còn được nghe, các thầy dặn đội AME, trên máy bay, nếu có mệt mỏi, bị say thì hãy tìm một điểm ít di chuyển ngoài không gian để nhìn (visual reference) và cố gắng duy trì giao tiếp với nhau trong lúc, đương nhiên, vẫn phải để ý đến bệnh nhân. 

Những lúc tôi quan sát các thầy BVDC 2.2 dặn dò, theo sát học viên từng bước, tôi có một niềm tin vững chãi rằng... các bạn rồi sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ. Vì vậy, mong các bạn BVDC 2.4 luôn mạnh khỏe, các bạn hãy yên tâm tiếp tục huấn luyện rồi chuẩn bị lên đường. Tôi cũng muốn nói một điều, từ đáy lòng, chúng tôi rất biết ơn các thầy của BVDC2.2. Cảm ơn các thầy đã dạy chúng tôi nhiều điều, trân trọng cảm ơn các thầy đã sát cánh cùng chúng tôi trong những nhiệm vụ huấn luyện quan trọng này.

LÊ MINH THU