Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh, Đại sứ quán Mỹ tại Kiev vẫn hoạt động bình thường và việc rút bớt các nhân viên ngoại giao không phải là một cuộc di tản, bởi quyết định này đã được cân nhắc trong thời gian dài và không đồng nghĩa với việc Mỹ nới lỏng các biện pháp hỗ trợ Ukraine.

Các nhà chức trách Mỹ cũng cảnh báo công dân Mỹ không du lịch đến Nga và Ukraine “do các mối đe dọa gia tăng từ hành động quân sự của Nga và do dịch Covid-19”.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken gặp người đồng cấp Nga Sergey Lavrov tại Geneva, Thụy Sỹ ngày 21-1. Ảnh: AP

Các cáo buộc gần đây của Mỹ và các nước phương Tây đều nhằm vào việc “Nga đang lên kế hoạch hành động quân sự quan trọng nhằm xâm lược Ukraine”. Thậm chí, ngày 22-1, cơ quan ngoại giao Anh còn cáo buộc Moscow đang có kế hoạch đưa một chính phủ thân Nga, được cho là có thể do cựu nghị sĩ Yevhen Murayev đứng đầu, lên nắm quyền ở Ukraine. Cáo buộc trên được đưa ra sau khi cuộc hội đàm hôm 21-1 giữa Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và người đồng cấp Nga Sergey Lavrov tại Geneva không đạt được tiến triển nào. “Nga sẽ phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt kinh tế nghiêm trọng nếu tấn công hay thiết lập một chế độ thân Nga ở Ukraine”, Sky News dẫn tuyên bố của Phó thủ tướng Anh Dominic Raab.  

Trước cáo buộc trên, cựu nghị sĩ Ukraine Murayev đã chính thức lên tiếng trong một cuộc phỏng vấn với Reuters, phủ nhận có bất kỳ liên hệ nào với các sĩ quan tình báo Nga và bác bỏ ý kiến cho rằng ông có thể hợp tác với Điện Kremlin, bởi chính ông từng bị Nga áp dụng các biện pháp trừng phạt hồi năm 2018.

Đáp lại những cáo buộc của phương Tây, Bộ Ngoại giao Nga tuyên bố Mỹ và các nước NATO đang cố tình làm leo thang căng thẳng xung quanh vấn đề Ukraine bằng những thông tin sai lệch. Ngày 23-1, Đại sứ quán Nga tại Anh đã yêu cầu Anh ngừng “những lời khiêu khích nguy hiểm” về vấn đề Ukraine. Còn người phát ngôn Điện Kremlin, ông Dmitry Peskov, tuyên bố những cáo buộc trên là "trống rỗng và vô căn cứ", phục vụ cho một âm mưu làm căng thẳng tình hình và rằng Nga không gây ra bất kỳ mối đe dọa nào đối với bất kỳ ai. Ông Peskov cho rằng, các cáo buộc này nhằm biện minh cho những hành động khiêu khích, đồng thời cảnh báo những nỗ lực của phương Tây sử dụng vũ lực để giải quyết cuộc khủng hoảng ở đông nam Ukraine sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng.

Trong một động thái khác, ngày 23-1, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho hay, nước này đã nhận được lô hàng vũ khí thứ hai do Mỹ viện trợ. Trước đó, lô vũ khí đầu tiên trong gói hỗ trợ an ninh trị giá 200 triệu USD dành cho Ukraine đã tới Kiev vào tối 21-1, gồm tên lửa chống tăng, đạn dược và vũ khí cho lực lượng phòng thủ tiền tuyến. Việc viện trợ vũ khí "thể hiện cam kết của Mỹ trong việc giúp Ukraine tăng cường khả năng phòng thủ...", Đại sứ quán Mỹ tại Kiev tuyên bố.

Cùng ngày, Ngoại trưởng Mỹ Blinken đã bác bỏ lời kêu gọi áp đặt ngay các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Nga. "Mục đích của các biện pháp trừng phạt là để ngăn chặn sự xâm lược của Nga. Và vì vậy, nếu chúng được kích hoạt ngay bây giờ thì sẽ mất đi tác dụng răn đe", CNN dẫn lời ông Blinken.

Dẫu vậy, ngày 24-1, The Hill dẫn lời một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ khẳng định, Mỹ đang cân nhắc sử dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu sâu rộng đối với các ngành công nghiệp chủ chốt của Nga trong trường hợp Moscow tấn công Ukraine. Cụ thể, Mỹ đang xem xét thực hiện Quy tắc sản phẩm trực tiếp nước ngoài để kiểm soát và hạn chế xuất khẩu sang Nga các thiết bị vi điện tử được thiết kế bằng phần mềm hoặc công nghệ của Mỹ. Quy tắc này có thể nhắm vào các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, hàng hải, quốc phòng và hàng không dân dụng của Nga. Sử dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu là điều trong tầm tay bởi Mỹ đang chiếm ưu thế về phần mềm, công nghệ và thiết bị vi điện tử.

Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đang xem xét triển khai vài nghìn lính Mỹ cùng tàu chiến và máy bay tới các nước đồng minh NATO ở Baltics và Đông Âu, nhằm mở rộng can dự của quân đội Mỹ trong trường hợp xảy ra chiến tranh Nga-Ukraine. Điều đó cũng có nghĩa là căng thẳng trong cuộc khủng hoảng Nga-Ukraine vẫn chưa hề có dấu hiệu hạ nhiệt.

HÀ PHƯƠNG