Quan hệ giữa Nga với phương Tây thường xuyên căng thẳng liên quan đến tình hình Ukraine, nhưng gần đây các bên đã có một số động thái tích cực nhằm hóa giải các khác biệt. Nga đã đưa ra các đề xuất bảo đảm an ninh cho châu Âu, đồng thời khẳng định sẵn sàng đối thoại trực tiếp với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) về những đề xuất an ninh nhằm ngăn liên minh quân sự này mở rộng hoạt động về phía Đông và triển khai vũ khí gần biên giới Nga.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nga Alexander Grushko cho biết, Moscow mong muốn có cuộc thảo luận thực chất và nhanh chóng vì tình hình đòi hỏi điều này. Moscow ưu tiên đạt được những kết quả cụ thể nhằm cải thiện tình hình an ninh ở châu Âu. 

Theo kế hoạch, đàm phán an ninh Mỹ-Nga sẽ diễn ra tại Geneva (Thụy Sĩ) vào ngày 10-1 và cuộc họp Hội đồng Nga-NATO sẽ diễn ra tại Brussels (Bỉ) vào ngày 12-1 tới. “Chúng tôi hy vọng đây sẽ là một tuần mang tính xây dựng”, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ phát biểu tại cuộc họp báo ngày 7-1 (giờ Mỹ).

Theo vị quan chức này, chính quyền của Tổng thống Joe Biden không có ý định thảo luận về việc cắt giảm quân số ở Đông Âu trong cuộc gặp với Nga vào tuần tới như truyền thông loan tin trước đó. Liên quan đến đề nghị của Nga về việc loại bỏ các vũ khí hạt nhân đang được Mỹ triển khai ở các nước đồng minh châu Âu, Sputnik dẫn lời vị quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố, chừng nào vũ khí hạt nhân còn tồn tại thì chừng đó “NATO vẫn sẽ là một liên minh hạt nhân”.

Ngoại trưởng các quốc gia thành viên NATO họp bất thường vào ngày 7-1.Ảnh: NATO 

Trong khi đó, ngày 8-1, Reuters dẫn lời Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg hoan nghênh triển vọng của các cuộc đối thoại an ninh với Nga vào tuần tới, sau nhiều tháng hai bên cáo buộc lẫn nhau về việc đe dọa hòa bình và an ninh ở châu Âu.

“Chúng tôi sẵn sàng tham gia vào tiến trình kiểm soát vũ khí với Nga, bao gồm các loại vũ khí thông thường và vũ khí hạt nhân, song việc làm này phải mang tính chất có đi có lại. Chúng tôi không thể rơi vào tình thế mà chúng tôi có các thành viên loại 2 của NATO-đó là khi NATO với tư cách là một liên minh lại không được phép bảo vệ họ”, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg phát biểu sau cuộc họp trực tuyến bất thường ngày 7-1 của ngoại trưởng các quốc gia thành viên NATO để tham vấn về cách tiếp cận đối với các yêu cầu bảo đảm an ninh của Nga.

Trên trang mạng xã hội Twitter, phái bộ Mỹ tại NATO cho biết, tại cuộc họp trực tuyến bất thường, các ngoại trưởng NATO đã nhấn mạnh “sự cần thiết của ngoại giao, đối thoại và xuống thang căng thẳng” trước thềm đàm phán sắp tới với Nga.

Trong một diễn biến liên quan, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng, Liên minh châu Âu cần “đối thoại thẳng thắn” với Nga để tháo ngòi căng thẳng hiện nay. Tổng thống Emmanuel Macron khẳng định Pháp sẽ tiếp tục “trao đổi ý kiến” với phía Nga trong thời gian tới.

“Đối thoại giúp chúng ta xem xét đâu là nguyên nhân gây ra căng thẳng. Chúng ta cần đối thoại với Nga-quốc gia xét về phương diện địa lý và lịch sử đều đóng một vai trò không thể thiếu trong cấu trúc an ninh châu Âu mà chúng ta muốn xây dựng”, TASS dẫn lời ông chủ Điện Élysée tại cuộc họp báo chung với Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen ở thủ đô Paris.

 HOÀNG VŨ