QĐND - Sau ba giờ bay về hướng mặt trời mọc, chiếc chuyên cơ chở Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự các hoạt động chính của Tuần lễ cấp cao Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương lần thứ 23 (TLCC APEC 23) tại Ma-ni-la (Phi-líp-pin), đã nghiêng cánh trên mặt vịnh Ma-ni-la xanh biếc. Trên mặt vịnh, những chiếc thuyền buồm như những đốm trắng nhỏ xíu trôi yên bình.

Dù là một trong số các quốc gia phải hứng chịu nhiều cơn bão dữ dội nhất trong năm ở khu vực nhưng thời điểm hiện tại ở Phi-líp-pin đang là mùa lặng bão. Thủ đô Ma-ni-la, với những tòa nhà được xây vuông vức, chắc chắn để có thể chống chọi được với những trận bão từ phía biển tràn vào, rạng rỡ đón chào các sự kiện cấp cao APEC, đã diễn ra trong một tuần lễ và lên đến đỉnh điểm với Hội nghị thượng đỉnh APEC diễn ra trong hai ngày 18 và 19-11. Chữ “Mabuhay”-"Xin chào"-có thể thấy ngay phía dưới tên của Sân bay quốc tế Ninoy Aquino, trên những tấm băng rôn treo khắp nơi ở thủ đô Ma-ni-la, trong câu nói của các tình nguyện viên tại Trung tâm báo chí hội nghị cũng như trong câu chuyện của người dân thủ đô Ma-ni-la.

Sau lần thứ nhất năm 1996, đây là lần thứ hai Phi-líp-pin đăng cai sự kiện quan trọng  trong đời sống quốc tế này. Nước chủ nhà quyết tâm tổ chức thật tốt sự kiện, như Tổng thống Phi-líp-pin Ben-ních-nô S.A-ki-nô III từng khẳng định trong một bài phỏng vấn với Ban Thư ký APEC rằng đây chính là thời điểm đúng đắn để Phi-líp-pin chứng tỏ cho mọi người thấy những thay đổi tích cực diễn ra trong một thời gian ngắn, và rằng Phi-líp-pin, từ hình ảnh một “người ốm yếu của châu Á” đã vụt trở thành một “ngôi sao đang lên của châu Á”!

Trên đường phố Ma-ni-la giăng đầy biểu tượng của Hội nghị cấp cao-quả địa cầu với 21 hình tam giác tượng trưng cho 21 nền kinh tế thành viên APEC. An ninh được thắt chặt sau những gì vừa diễn ra ở nước Pháp. Ở các địa điểm trọng yếu, các đơn vị cảnh sát đặc biệt được triển khai nhằm bảo vệ an ninh tối đa cho các nhà lãnh đạo những thành viên APEC. Tổng cộng có khoảng 20.000 nhân viên an ninh, cảnh sát đã được triển khai trong dịp này ở Ma-ni-la để bảo đảm cho các sự kiện trong Tuần lễ APEC diễn ra tốt đẹp.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh tại Cuộc họp cấp cao các nhà lãnh đạo TPP.

Vì một thế giới tốt đẹp hơn

Với chủ đề “Phát triển kinh tế bao trùm, xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn”, Hội nghị cấp cao Ma-ni-la lần này bàn thảo các vấn đề mang tính trọng đại, giúp APEC đối mặt với những thách thức một cách hiệu quả hơn.

Sau một phần tư thế kỷ có tốc độ tăng trưởng kinh tế tương đối cao làm động lực cho kinh tế toàn cầu, tốc độ tăng trưởng thương mại của các nền kinh tế khu vực châu Á-Thái Bình Dương có dấu hiệu chậm lại; thị trường bất ổn, sức ép của chủ nghĩa bảo hộ, sự cần thiết trong việc tái cấu trúc cơ cấu kinh tế, chênh lệch giàu nghèo, bất bình đẳng gia tăng do sự tích lũy của cải nhanh chóng ở một vài quốc gia đầu tàu, những mối đe dọa do biến đổi khí hậu, dịch bệnh hay chủ nghĩa khủng bố… Tất cả những yếu tố đó đã tạo ra thách thức mới, buộc các nền kinh tế thành viên APEC phải nhanh chóng và quyết liệt tìm ra một hướng đi mới cho sự hợp tác khu vực. 

Mặc dù đang trong giai đoạn chuyển đổi nhưng hầu hết các nền kinh tế thành viên APEC vẫn chiếm một tỷ trọng lớn trong tăng trưởng chung của thế giới. Việc hội nhập thị trường sâu rộng hơn vào nền kinh tế toàn cầu đã giúp cho hàng trăm triệu người trong khu vực APEC thoát khỏi tình trạng nghèo đói, chuyển sang tầng lớp trung lưu.

Điều này mở ra cơ hội lớn cho các doanh nghiệp bán hàng hóa, dịch vụ cho một thế hệ khách hàng mới và thúc đẩy các nền kinh tế thành viên APEC tiến tới những thỏa thuận tự do thương mại mới, nhiều tham vọng, đồng thời thông qua những biện pháp nhằm thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa các thành viên.

Để bảo đảm cho các nền kinh tế đa dạng trong khu vực cũng như những thành phần kinh tế khác nhau được thừa hưởng thành quả của tăng trưởng, APEC cũng cần phải xây dựng một môi trường an ninh, ổn định để bảo vệ con người, trong khi vẫn bảo vệ môi trường và sự tăng trưởng trong tương lai, phồn thịnh cả trong và ngoài khu vực. 

Hợp tác, hợp tác, hợp tác!

Trong số các thành viên APEC có toàn bộ 12 thành viên đã tham gia TPP, 12 trong số 16 đối tác kinh tế toàn diện của khu vực và ba trong số bốn nền kinh tế sáng lập Liên minh Thái Bình Dương. Do cơ cấu như vậy nên các thành viên APEC đang xem xét chia sẻ thông tin và công nghệ nhằm thúc đẩy việc hiện thực hóa Khu vực thương mai tự do APEC mở rộng trong toàn vùng châu Á-Thái Bình Dương.

Tại Ma-ni-la lần này, các thành viên APEC xem xét các lĩnh vực nhằm thúc đẩy hợp tác một cách sâu rộng hơn để bảo đảm đẩy nhanh quá trình hội nhập cũng như tối ưu hóa những tiềm năng của mỗi thành viên. Các lĩnh vực được xem xét tập trung vào chính sách, chẳng hạn như: Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, các nỗ lực của các chính phủ nhằm củng cố, phát triển internet và kỹ thuật số, bảo vệ dữ liệu cá nhân và an ninh mạng… 

Trong lĩnh vực dịch vụ, các thành viên APEC xem xét khung hợp tác dịch vụ nhằm tự do hóa thị trường và tạo ra nhiều sản phẩm, việc làm trong lĩnh vực dịch vụ, thúc đẩy du lịch, giáo dục xuyên biên giới, các tiêu chuẩn năng lượng và dịch vụ bảo vệ môi trường.

Tại Hội nghị APEC 2012 ở Vla-đi-vô-xtốc, các thành viên APEC đã thống nhất cắt giảm thuế quan đối với 54 sản phẩm môi trường như pin mặt trời, tuốc-bin gió… xuống 5% vào cuối năm 2015. Đây là bước thành công đầu tiên trong lộ trình thỏa thuận giảm thuế quan kéo dài trong 18 năm, mở ra một thị trường các sản phẩm liên quan đến bảo vệ môi trường và tăng trưởng xanh trị giá 500 tỷ USD trên toàn cầu.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Tổng thống Ben-ních-nô A-ki-nô III chứng kiến Lễ ký Tuyên bố chung về việc thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Phi-líp-pin.

Các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ chiếm tới 97% trong toàn bộ nền kinh tế, 60% GDP và một nửa nhân công của các nền kinh tế APEC, nhưng chiếm tỷ trọng nhỏ trong xuất khẩu: Dưới 35% ở Thái Lan và Việt Nam; dưới 25% ở In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Nhật Bản, Xin-ga-po, Đài Loan, Mỹ và dưới 15% ở Ô-xtrây-li-a, Chi-lê và Pê-ru. Để thay đổi hiện trạng này, các thành viên APEC đặt ra mục tiêu hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ tiếp cận với nguồn tài chính, nâng cao tiêu chuẩn về quản lý, thúc đẩy thương mại điện tử và gắn kết hơn với các doanh nghiệp lớn để tham gia nhiều hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Nhằm hạn chế sự bất bình đẳng giới, ở Ma-ni-la, các lãnh đạo APEC xem xét việc hỗ trợ các doanh nghiệp do nữ giới làm chủ, thúc đẩy mạng lưới xã hội tăng cường chính sách chăm sóc sức khỏe cho phụ nữ, giúp phụ nữ tiếp cận công nghệ và tham gia các khóa đào tạo, có kế hoạch hành động nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của phụ nữ trong các nền kinh tế APEC.

Tại Ma-ni-la, các nhà lãnh đạo APEC có cơ hội thúc đẩy các biện pháp ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm bớt tác động do các thảm họa thiên nhiên gây ra, thực hiện các mục tiêu xây dựng nguồn năng lượng xanh, giảm tỷ lệ phát thải khí các-bon do hiệu ứng nhà kính.

Trong một thập kỷ qua, các thành viên APEC phải chịu tới 70% thảm họa thiên nhiên trên toàn thế giới, làm thiệt hại 100 tỷ USD mỗi năm. Bởi vậy, tại Ma-ni-la, các biện pháp ứng phó với thảm họa thiên nhiên là một trong những chủ đề thảo luận của APEC.

Cuối cùng, những thách thức ngày càng tăng như bệnh dịch, nguy cơ khủng bố xuyên quốc gia, nạn buôn người, chống tham nhũng cũng như nạn buôn bán động vật hoang dã đòi hỏi các nhà lãnh đạo APEC phải khẩn cấp bàn thảo để đưa ra những giải pháp đối phó. Thảm kịch vừa diễn ra ở thủ đô nước Pháp càng cho thấy nhu cầu cấp thiết APEC phải đưa ra những giải pháp đề phòng và đối mặt với nguy cơ khủng bố đang đe dọa nhân loại.

“Mabuhay” - cũng có nghĩa là “Tạm biệt”!

Tại Ma-ni-la, ngoài việc tham gia hai phiên họp kín thượng đỉnh APEC, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang còn tham gia và có bài phát biểu chính tại Phiên họp thứ sáu của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp APEC với chủ đề “Chiến lược vì tăng trưởng, công bằng và tự cường”, làm việc với lãnh đạo các nước thành viên TPP bên lề Hội nghị cấp cao APEC, tham gia đối thoại không chính thức với Liên minh Thái Bình Dương… Đấy là chưa kể những cuộc gặp gỡ song phương liên tục xen kẽ giữa các hoạt động trong khuôn khổ cấp cao APEC. Lịch làm việc dày đặc của hoạt động đa phương cũng như song phương gói gọn trong ba ngày đã bảo đảm tính hiệu quả cao trong các hoạt động của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang ở Ma-ni-la.

Trong các bài phát biểu cũng như hoạt động của mình, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đều nhấn mạnh trong môi trường quốc tế nhiều cơ hội cũng như lắm thách thức hiện nay, việc các quốc gia trong APEC tăng cường hợp tác, bổ trợ lẫn nhau, trên cơ sở cùng có lợi, là điều kiện tiên quyết để hoàn thành các mục tiêu mà APEC đặt ra. Đồng thời, việc tăng cường hợp tác, phối hợp hiệu quả giữa APEC với các cơ chế đa phương khác cũng đóng một vai trò hết sức quan trọng để bảo đảm gìn giữ môi trường hòa bình trong khu vực, góp phần đối mặt và vượt qua những thách thức cả truyền thống cũng như phi truyền thống đang đặt APEC trước thử thách lớn.

Chủ tịch nước Trương Tấn Sang nhấn mạnh với cộng đồng quốc tế, trước hết là với các thành viên APEC, rằng Việt Nam đã và sẽ tiếp tục những nỗ lực mạnh mẽ để bảo đảm tăng trưởng đồng đều cho mọi người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế, dễ bị tổn thương, các nhóm doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ…

Dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham gia Hội nghị cấp cao APEC 23, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang cho thấy Việt Nam tiếp tục phát huy vai trò trong APEC và tích cực chuẩn bị chủ động đăng cai Năm APEC 2017. Tháng 7-2015, Ủy ban Quốc gia APEC 2017 đã được thành lập, công tác chuẩn bị được thúc đẩy triển khai đồng bộ trên các mặt: Nội dung, cơ sở vật chất, lễ tân, an ninh-y tế, tuyên truyền-văn hóa…

Vì một thế giới tốt đẹp hơn, tiếp thêm năng lượng từ Hội nghị thượng đỉnh Ma-ni-la, APEC tiếp tục chuyển động về phía trước với một sức bật mới. Trên lộ trình dằng dặc ấy, Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm, tiếp tục các chính sách lấy con người làm trung tâm, sẽ chủ động đóng góp tích cực nhằm đạt mục tiêu vì lợi ích tối cao của người dân Việt Nam cũng như các thành viên APEC.

"Mabuhay" là “Xin chào”, mà cũng là “Tạm biệt”. Rời đất nước Phi-líp-pin sau những hoạt động dồn dập của Tuần lễ cấp cao APEC, chúng tôi cất tiếng gửi lời chào lưu luyến: “Mabuhay - Tạm biệt Phi-líp-pin!”

Bài và ảnh: VĂN YÊN (từ Ma-ni-la, Phi-líp-pin)