Theo Reuters, rạng sáng 24-6 (theo giờ Việt Nam), Tổng thống Mỹ Donald Trump bất ngờ thông báo trên mạng xã hội rằng Israel và Iran đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn. "Tôi muốn chúc mừng cả hai quốc gia, Israel và Iran, vì đã có sự bền bỉ, lòng can đảm và trí thông minh để chấm dứt cái mà chúng ta nên gọi là cuộc chiến 12 ngày”, Tổng thống Mỹ viết trên mạng xã hội Truth Social. Ông Donald Trump cũng cho rằng đây là cuộc chiến có thể kéo dài trong nhiều năm và phá hủy toàn bộ Trung Đông, nhưng điều đó “đã không xảy ra và sẽ không bao giờ xảy ra”.

Không lâu sau đó, người đứng đầu Nhà Trắng tiếp tục thông tin trên mạng xã hội cá nhân của mình rằng lệnh ngừng bắn đã có hiệu lực, đồng thời yêu cầu cả Tel Aviv và Tehran không vi phạm lệnh ngừng bắn này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump chia sẻ với phóng viên về lệnh ngừng bắn Israel-Iran bên ngoài Nhà Trắng ngày 24-6. Ảnh: AP 

Đáng chú ý, thông báo nói trên được ông Donald Trump đưa ra chỉ vài giờ sau khi Iran phóng tên lửa vào căn cứ không quân Al Udeid của Mỹ tại Qatar để trả đũa việc Washington tấn công các cơ sở hạt nhân của nước này vào cuối tuần trước. Tuy nhiên, truyền thông Mỹ và thế giới cho biết cuộc tấn công của Iran không gây thương vong.

Phát biểu trong cuộc phỏng vấn qua điện thoại với NBC News, Tổng thống Donald Trump thậm chí còn gọi việc Israel và Iran ngừng bắn là “một ngày tuyệt vời” cho thế giới, đồng thời tuyên bố lệnh ngừng bắn là không giới hạn và sẽ kéo dài mãi mãi.

Cả Israel và Iran sau đó xác nhận thông tin về lệnh ngừng bắn mà Tổng thống Mỹ đã công bố.

Thế nhưng, không lâu sau tuyên bố đầy kịch tính của ông Donald Trump và lệnh ngừng bắn có hiệu lực, trong khi lãnh đạo nhiều nước trên thế giới đang bày tỏ hoan nghênh lệnh ngừng bắn và kêu gọi thúc đẩy đối thoại nhằm khôi phục hòa bình, ổn định tại Trung Đông, cả Israel và Iran đều lên tiếng cáo buộc lẫn nhau vi phạm lệnh ngừng bắn bằng cách tấn công vào lãnh thổ của nhau. Và theo CNN, Tổng thống Trump đã tỏ ra vô cùng tức giận khi lệnh ngừng bắn mà ông làm trung gian giữa Israel và Iran có dấu hiệu lung lay. Phát biểu với báo giới bên ngoài Nhà Trắng trước khi lên đường sang Hà Lan dự Hội nghị thượng đỉnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), Tổng thống Donald Trump lên tiếng chỉ trích cả hai nước, nhưng dành lời lên án gắt nhất cho Israel-quốc gia đồng minh mà ông cho rằng đã “giội bom” vào Iran ngay khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn.

Trang tin tức Axios nhận định, lệnh ngừng bắn giữa Iran và Israel đã mang lại kết thúc “đột ngột và phi thường” cho một trong những cuộc đối đầu dữ dội nhất ở Trung Đông trong nhiều thập kỷ qua. Trong khi đó, dù Tổng thống Donald Trump khẳng định ông không tin lệnh ngừng bắn bị phá vỡ và Israel sẽ không tiếp tục tấn công Iran, Reuters cho rằng hiện vẫn còn danh sách dài những câu hỏi lớn chưa có lời giải đáp, trong đó có việc liệu lệnh ngừng bắn có thực sự được duy trì hay không, và liệu Mỹ, Iran có khôi phục các cuộc đàm phán hạt nhân đã thất bại hay không...

Bên cạnh đó là những băn khoăn về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Iran. Đáp lại, theo CNN, khi được hỏi liệu Iran có khả năng phục hồi sau các cuộc tấn công gần đây của Mỹ vào các địa điểm hạt nhân của nước này hay không, ông Donald Trump tuyên bố Iran sẽ "không bao giờ" có thể xây dựng lại chương trình hạt nhân của mình.

Tờ The Conversation cho rằng nếu lệnh ngừng bắn được duy trì-một điều rất khó-thì câu hỏi chính sẽ là liệu điều này có báo hiệu sự khởi đầu của nền hòa bình lâu dài giữa Israel và Iran hay chỉ là sự tạm dừng ngắn ngủi trước khi xung đột tái diễn. Trong bối cảnh hiện nay, lệnh ngừng bắn vừa đạt được có vẻ mong manh và nếu không có các cuộc đàm phán toàn diện để giải quyết những vấn đề cốt lõi, cụ thể là năng lực hạt nhân của Iran, thì việc tạm dừng các hành động thù địch có thể chỉ là tạm thời.

ANH VŨ

* Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.