Theo RT, Wall Street Journal (WSJ) ngày 1-3 đã công bố chi tiết về dự thảo thỏa thuận hòa bình nói trên, trong đó, Moscow đưa ra yêu cầu nhượng bộ quan trọng về tính trung lập của Kiev. Tài liệu dài 17 trang đề ngày 15-4-2022 cho phép Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu (EU), nhưng không thể trở thành thành viên của NATO. Dự thảo cũng hạn chế quy mô quân đội Ukraine và xác nhận Crimea là một phần của Nga.

Theo WSJ, một trong những yêu cầu nữa của Moscow là muốn tiếng Nga được Chính phủ và Tòa án Ukraine sử dụng ngang bằng với tiếng Ukraine. Tuy nhiên, các nhà đàm phán của Kiev đã từ chối ký điều khoản này. Dự thảo cũng quy định vũ khí nước ngoài sẽ không được phép mang vào lãnh thổ Ukraine...

leftcenterrightdel
 Binh lính Ukraine triển khai vũ khí tại khu vực Kharkiv (ảnh minh họa). Ảnh: AP

Phản ứng trước thông tin này, người phát ngôn điện Kremlin Dmitry Peskov thừa nhận Moscow và Kiev đã đồng ý về một dự thảo hiệp ước hòa bình vài tuần sau khi xung đột bắt đầu, nhưng Nga không muốn tài liệu này được công bố. Theo ông Peskov, toàn bộ quá trình đàm phán đã bị chấm dứt do quyết định của phía Ukraine, theo yêu cầu từ phía Anh.

Moscow và Kiev đã tổ chức hội đàm tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) vào cuối tháng 3-2022. Phía Nga ban đầu bày tỏ sự lạc quan về tiến trình hòa bình, nhưng sau đó cáo buộc Ukraine đi ngược lại mọi tiến bộ đạt được ở Thổ Nhĩ Kỳ, đồng thời cho rằng họ đã mất niềm tin vào các nhà đàm phán của Kiev.

Truyền thông đưa tin Thủ tướng Anh khi đó là ông Boris Johnson đã tới Kiev để thuyết phục chính phủ của Tổng thống Volodymyr Zelensky rút khỏi các cuộc đàm phán với Moscow. Thông tin này đã được nhà đàm phán hàng đầu của Ukraine tại Istanbul, David Arakhamia, xác nhận vào tháng 11. Tuy nhiên, cựu thủ tướng Anh đã phủ nhận bất kỳ vai trò nào trong việc làm chệch hướng các cuộc đàm phán hòa bình.

Theo ông Peskov, so với thời điểm vào tháng 3-2022, hiện tại có những điều kiện khác và địa vị pháp lý khác của các vùng lãnh thổ đã trở thành một phần của Nga, điều đã được ghi trong hiến pháp của Nga. Tuyên bố của người phát ngôn điện Kremlin đề cập đến 4 vùng Nga tuyên bố sáp nhập từ Ukraine gồm Kherson, Zaporizhia, Lugansk, Donetsk. Nga sáp nhập các vùng này vào cuối năm 2022 sau các cuộc trưng cầu dân ý gây tranh cãi.

Theo WSJ, dự thảo thỏa thuận hòa bình không đề cập đến vấn đề lãnh thổ trên. Tương lai của các khu vực này dự kiến sẽ được thảo luận trong các cuộc đàm phán trực tiếp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nhưng điều đó chưa bao giờ thành hiện thực. WSJ còn cho biết các quốc gia như Mỹ, Anh, Pháp, Trung Quốc và Nga dự định trở thành các bên bảo đảm cho thỏa thuận hòa bình.

Thông tin được công bố trong bối cảnh Nga và Ukraine đã không ngồi vào bàn đàm phán kể từ sau cuộc đàm phán ở Istanbul. Các quan chức Nga đã nhiều lần lên tiếng sẵn sàng giải quyết khủng hoảng thông qua ngoại giao nhưng chưa có một cuộc gặp gỡ nào diễn ra giữa hai bên. Moscow đổ lỗi cho Kiev và phương Tây vì đã từ chối bất kỳ cuộc đối thoại có ý nghĩa nào, đồng thời cho rằng điều này khiến Moscow không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiếp tục theo đuổi mục tiêu trên chiến trường.

Trong khi đó, cuộc xung đột ở Ukraine đã có những dấu hiệu trở nên phức tạp khi một số quốc gia đề cập khả năng gửi lực lượng tới Ukraine. Theo Báo Le Monde, Chính phủ Pháp được cho là đang cân nhắc việc gửi một lực lượng quân sự nhỏ tới Ukraine để hướng dẫn cho lực lượng vũ trang Kiev. Le Monde không tiết lộ số lượng “người hướng dẫn” quân sự Pháp có khả năng được triển khai tới lãnh thổ Ukraine, nhưng đề cập khả năng bao gồm một số “đơn vị thông thường”.

Cho đến nay, Pháp vẫn phủ nhận việc bất kỳ binh sĩ nào của nước này có mặt ở Ukraine trong cuộc xung đột với Nga. Ngoại trưởng Pháp Stephane Sejourne phủ nhận việc Paris có kế hoạch gửi bất kỳ đơn vị chiến đấu nào tới Ukraine, đồng thời nói thêm rằng họ sẽ làm mọi thứ để tránh xung đột với Nga.

Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Canada Bill Blair tuyên bố rằng Canada bỏ ngỏ khả năng gửi một số lượng hạn chế quân nhân đến Ukraine để hỗ trợ huấn luyện cho quân đội Kiev với điều kiện hoạt động này diễn ra ở xa tiền tuyến với vai trò rõ ràng, không mang tính chiến đấu.

XUÂN PHONG

*Mời bạn đọc vào chuyên mục Quốc tế xem các tin, bài liên quan.