Trong khi hàng nghìn người kéo đến núi E-vơ-rét (Nê-pan) để có được cảm giác phiêu lưu mạo hiểm thì Giép Cláp, 48 tuổi, người Mỹ lại bị lôi cuốn bởi rác thải do những người leo núi bỏ lại trên “nóc nhà thế giới” ở độ cao 8.848m này.

Những nhà leo núi muốn chinh phục E-vơ-rét hầu hết phải thở nhờ bình ô-xy bởi nồng độ ô-xy trên đỉnh E-vơ-rét chỉ bằng 1/3 so với mức bình thường. Để giảm tải khi xuống núi, họ thường bỏ lại những vật dụng đã qua sử dụng. Qua nhiều năm, hàng trăm bình dưỡng khí đã chất thành đống cùng vô số dụng cụ leo núi và nhiều loại rác thải khác trên đỉnh núi E-vơ-rét. Thế nên, đã có người ví von “nóc nhà thế giới” như một “điểm tập kết phế liệu cao nhất hành tinh”.

Lần đầu tiên đặt chân lên đỉnh E-vơ-rét năm 2004, nhìn thấy đống rác khổng lồ đang có nguy cơ gây ô nhiễm cho vùng núi này, ông Giép Cláp nảy ra một ý tưởng mới. Ông đã mang hơn 130 bình ô-xy từ trên đỉnh xuống chân núi. Để sở hữu số bình dưỡng khí đó, ông Cláp phải trả cho Hiệp hội leo núi Nê-pan 7.000USD và tốn thêm ngần ấy tiền để mang chúng về Mỹ.

Với khiếu thẩm mỹ của một nghệ nhân kiêm đầu bếp, ông Cláp đã “chỉnh hình” bình dưỡng khí thành những “chiếc chuông và chén từ E-vơ-rét” theo cách gọi của ông, và bán với giá từ 500 đến 3.000USD/sản phẩm. Tận dụng phế phẩm trong quá trình tái chế, ông còn chế ra những quả cầu thủy tinh để trang trí cây thông Nô-en với giá 15USD/quả. Ông cho biết, nhiều người thích mua những món hàng “độc nhất vô nhị” này với mong muốn góp phần nhỏ bé của mình vào bảo vệ môi trường.

 Ông Cláp cho biết, kế hoạch sắp tới của ông là quay trở lại Nê-pan và hướng dẫn cho người dân nghèo sống dưới chân núi E-vơ-rét cách chế tạo chuông từ những chiếc bình dưỡng khí bị bỏ lại trên đỉnh núi. Ông cũng đang hợp tác với tổ chức Tiến trình Poóc-tơ ở bang Niu Hăm-xphia thực hiện chương trình nâng cao đời sống của những người khuân vác dụng cụ cho các nhà leo núi E-vơ-rét. “Mục tiêu cuối cùng mà tôi hướng đến là đưa dự án này đến Nê-pan để giúp đỡ những người nghèo ở đất nước này”, ông Cláp tâm sự. 

BÌNH NGUYÊN