Dư luận quốc tế tiếp tục lên án việc Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam.

Ngày 16-5, chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama (Ba-rắc Ô-ba-ma) một lần nữa lên tiếng cảnh báo Trung Quốc không gia tăng căng thẳng ở khu vực Biển Đông. Người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney (Giây Ca-ni) trong cuộc họp báo thường kỳ cùng ngày đã mô tả quyết định của Trung Quốc là một hành động khiêu khích, đồng thời cảnh báo Bắc Kinh không nên tiếp tục gây thêm căng thẳng trong khu vực.

Thuyền viên tàu kiểm ngư tuyên truyền kêu gọi nước ngoài chấm dứt hành động trái phép. Ảnh: Tiến Dũng

Chủ tịch Nhóm nghị sĩ hữu nghị Pháp-Việt, cựu chủ tịch Thượng viện Pháp, thượng nghị sĩ Christian Poncelet (Crít-xti-ăng Pông-xơ-lê), trong bức thư gửi Đại sứ Việt Nam tại Pháp Dương Chí Dũng, đã lên án hành động Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Bức thư nêu rõ: “Căn cứ vào luật pháp quốc tế, nhất là Công ước Montego Bay thông qua ngày 10-12-1982, việc can thiệp (vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam) không có sự cho phép của Việt Nam là bất hợp pháp”. Khẳng định rằng, vùng biển mà Trung Quốc đang can thiệp “nằm trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa” của Việt Nam, Thượng nghị sĩ nhấn mạnh hành động này trái với các văn kiện song phương khác quy định phải tôn trọng quyền chủ quyền của Việt Nam.

Trước đó, Thị trưởng thành phố Choi-xi-lơ-roa, phía Nam Pa-ri, Didier Guillaume (Đi-đi-ê Ghi-ôm), cũng viết thư bày tỏ tình đoàn kết với nhân dân Việt Nam, đồng thời lấy làm tiếc về hành động xâm nhập trái phép của Trung Quốc vào vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Ông Didier Guillaume khẳng định, việc hạ đặt giàn khoan đã "vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam", ảnh hưởng đến an ninh và an toàn hàng hải của cộng đồng quốc tế tại vùng biển này, đồng thời đánh giá cao quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc và cuộc đấu tranh vì hòa bình và hợp tác giữa các quốc gia của Việt Nam.

GS, TS người Đức Wilfried Lulei (Vin-phri-ét Lu-lai) - nhà khoa học nghiên cứu về châu Á, khẳng định hành động của Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng luật pháp quốc tế. Trung Quốc đã hành động bất chấp tuyên bố chủ quyền lãnh thổ cũng như lợi ích của Việt Nam, hay như với các nước Đông Nam Á khác. GS. W.Lulei cũng tuyên bố ủng hộ các đề nghị của Việt Nam, theo đó yêu cầu Trung Quốc phải lập tức ngừng các hành động của nước này, tuân thủ Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982 cũng như Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC). GS. W.Lulei nêu rõ, bất đồng quan điểm giữa các nước về quyền và tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông không thể giải quyết bằng vũ lực mà phải thông qua các cuộc đàm phán hòa bình. Ông cho rằng các cuộc đối thoại, đàm phán này phải dẫn tới những thỏa thuận song phương và đa phương mà ở đó, các lợi ích về lịch sử, văn hóa, kinh tế và chính trị của Việt Nam cũng như của nhân dân và các nước liên quan phải được tôn trọng. Ông cũng kêu gọi các bên liên quan lập tức ngừng đe dọa hay sử dụng vũ lực trong bối cảnh căng thẳng hiện nay.

Có cùng quan điểm, GS, TS Kim Tae-wan (Kim Tê Quan), Trưởng Khoa chính trị tại Đại học Dong-Eui, Hàn Quốc khẳng định việc Trung Quốc đơn phương hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 tại vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam ở Biển Đông là vi phạm Công ước về Luật Biển của LHQ năm 1982.

Tờ Bưu điện Oa-sinh-tơn ngày 16-5 đã đăng bài viết chỉ rõ những tham vọng của Trung Quốc ở Biển Đông. Theo bài viết, thoạt nhìn, hành vi của Trung Quốc chỉ nhằm thỏa mãn nhu cầu về tài nguyên vốn đã khiến nhiều công ty của Trung Quốc phải tìm kiếm khắp nơi trên thế giới. Tuy nhiên, thực chất hành động lần này của Trung Quốc trên Biển Đông nguy hiểm hơn rất nhiều so với những lần trước đó và động cơ để Trung Quốc làm việc này vượt ra ngoài việc thuần túy tìm kiếm các nguồn năng lượng. Theo bài viết, mục tiêu “năng lượng chỉ là thứ yếu”. Bài báo dẫn số liệu của Cơ quan Thăm dò Địa chất Mỹ năm 2010 ước tính trữ lượng dầu mỏ chưa được phát hiện ở Biển Đông nhỏ hơn con số 11 tỷ thùng rất nhiều; khẳng định “điều này khiến cho nhiều người nghi ngờ khả năng Trung Quốc mạo hiểm gây ra xung đột ở khu vực chỉ để đổi lấy một lượng dầu quá khiêm tốn như vậy”.

Qua đó, bài viết trên tờ Bưu điện Oa-sinh-tơn nhận định có 2 yếu tố rất quan trọng để lý giải cho hành động của Trung Quốc. Trước tiên, đó chính là chủ nghĩa dân tộc. Sau đó chính là mục tiêu then chốt nhằm kiểm soát đường hàng hải trên Biển Đông. Theo bài viết, chính quyền Trung Quốc cũng bị tác động bởi việc kiểm soát tuyến đường vận tải biển trên Biển Đông. Ước tính mỗi năm, giá trị hàng hóa vận tải đường thủy trong khu vực này lên đến hơn 5000 tỷ USD và sẽ còn tăng lên nhiều.

MAI NGUYÊN và TTXVN

Tin, bài liên quan

Trung Quốc gây mất ổn định khu vực
Chính nghĩa thuộc về Việt Nam
Tàu Trung Quốc tiếp tục tấn công tàu cá của ngư dân ta
Nga mong muốn Trung Quốc và Việt Nam giải quyết vấn đề một cách hòa bình
Hành động gây tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ Việt - Trung
Hành động của Trung Quốc đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực
Hành động khiêu khích của Trung Quốc vô cùng nguy hiểm
Trung Quốc không nên làm những điều không đúng với quan hệ hữu nghị giữa hai nước
“Kiên trì đấu tranh, giải quyết bằng hòa bình" 
Phó thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh điện đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc
Trung Quốc phải rút ngay giàn khoan Hải Dương 981, tàu, máy bay ra khỏi thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam
Nhà Trắng cảnh báo Trung Quốc không nên tiếp tục gây thêm căng thẳng ở Biển Đông
Tiếp tục phản đối hành động sai trái của Trung Quốc
Nhanh chóng ổn định sản xuất, bảo đảm an ninh trật tự tại các khu công nghiệp
Đi về phía biển
Hành động của Trung Quốc là sai trái, phải rút ngay giàn khoan và tàu hộ tống
ASEAN duy trì đồng thuận và tiếng nói trách nhiệm trong vấn đề Biển Đông
Không chấp nhận hành vi ngang ngược của Trung Quốc
Dư luận thế giới phê phán Trung Quốc hành động khiêu khích, gây căng thẳng ở Biển Đông
Tàu Trung Quốc tiếp tục tấn công tàu cá của ngư dân ta
Hội nghị chia sẻ thông tin về tình hình Biển Đông