Rút gọn phạm vi người được lấy tín nhiệm và mức độ tín nhiệm

QĐND Online – Ngày 21-11, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn với 474 đại biểu tán thành (đạt 95,18%). Nghị quyết được thông qua đã rút gọn phạm vi người được lấy tín nhiệm và giảm số mức độ tín nhiệm so với bản dự thảo trình Quốc hội đầu kỳ họp...  

Trước khi biểu quyết thông qua Nghị quyết, vấn đề mức độ tín nhiệm trong việc lấy phiếu tín nhiệm là một trong những nội dung có nhiều ý kiến khác nhau. Bên cạnh các ý kiến tán thành như Dự thảo Nghị quyết, nhiều ý kiến đề nghị chỉ nên quy định 3 mức độ thể hiện tín nhiệm là “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm” và “tín nhiệm thấp”, bỏ mức “chưa có ý kiến” (hoặc “ý kiến khác”); ý kiến khác đề nghị chỉ nên có 2 mức là “tín nhiệm” và “không tín nhiệm”.

Các đại biểu biểu Quốc hội ấn nút biểu quyết. Ảnh: VPQH

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã gửi phiếu xin ý kiến các vị đại biểu Quốc hội về nội dung này. Kết quả tổng hợp phiếu, có 305/379 đại biểu Quốc hội tán thành phương án quy định 3 mức độ “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm thấp”; 45/379 đại biểu Quốc hội tán thành phương án quy định 4 mức độ “tín nhiệm cao”, “tín nhiệm trung bình”, “tín nhiệm thấp” và “ý kiến khác”; 22/379 đại biểu Quốc hội đề nghị quy định 2 mức độ “tín nhiệm”, “không tín nhiệm” hoặc “tín nhiệm cao” và “tín nhiệm thấp”.

Căn cứ vào ý kiến của đa số các vị đại biểu Quốc hội, Dự thảo Nghị quyết đã điều chỉnh về 3 mức độ thể hiện tín nhiệm là: “Tín nhiệm cao”, “tín nhiệm”, “tín nhiệm thấp”.

Một nội dung khác trong Dự thảo Nghị quyết có nhiều ý kiến khác nhau đó là thẩm quyền và phạm vi những người được lấy phiếu tín nhiệm. Qua thảo luận tại tổ và hội trường, nhiều đại biểu đề nghị thu gọn phạm vi những người được lấy phiếu tín nhiệm, không tổ chức lấy phiếu tín nhiệm tại Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Ban của Hội đồng nhân dân. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã gửi phiếu xin ý kiến các vị đại biểu Quốc hội. Kết quả tổng hợp phiếu cho thấy, chỉ có 46/379 đại biểu Quốc hội tán thành lấy phiếu tín nhiệm với phạm vi đối tượng và chủ thể tiến hành như đã thể hiện trong Dự thảo Nghị quyết; 332/379 đại biểu Quốc hội đề nghị Quốc hội không lấy phiếu tín nhiệm tại Hội đồng dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Ban của Hội đồng nhân dân.

Quốc hội đã tiếp thu nội dung này theo ý kiến của đa số các đại biểu Quốc hội và chỉnh lý dự thảo Nghị quyết theo hướng quy định cụ thể ngay phạm vi những người được lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm tại Quốc hội, Hội đồng nhân dân tại Điều 1 của Nghị quyết và sửa lại tên điều này thành “Phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng”; đồng thời lược bỏ các quy định về phạm vi, quy trình lấy phiếu tín nhiệm tại Hội đồng Dân tộc, Ủy ban của Quốc hội, Ban của Hội đồng nhân dân trong dự thảo Nghị quyết.

Về hệ quả đối với người bị đánh giá tín nhiệm thấp hoặc không được Quốc hội, Hội đồng nhân dân tín nhiệm, có ý kiến đề nghị tách quy định về việc người bị đánh giá tín nhiệm thấp có thể từ chức hoặc bị Quốc hội, Hội đồng nhân dân bỏ phiếu tín nhiệm và việc Quốc hội, Hội đồng nhân dân xử lý đối với người không được tín nhiệm thành các điều riêng mà không nên ghép trong quy định về quy trình lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm như trong dự thảo Nghị quyết đã trình Quốc hội, để không lẫn lộn giữa quy định về quy trình và hệ quả.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc quy định về xử lý kết quả lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm như trong dự thảo Nghị quyết nhằm tạo sự kết nối giữa các quy trình lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm, miễn nhiệm hoặc phê chuẩn việc miễn nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu về việc chủ động từ chức đối với người nhận được tín nhiệm thấp. Để làm nổi rõ hơn quy định này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, tách các quy định liên quan thành 2 điều mới là Điều 10 về hệ quả đối với người được Quốc hội, Hội đồng nhân dân đánh giá “tín nhiệm thấp” và Điều 14 về hệ quả đối với người không được Quốc hội, Hội đồng nhân dân tín nhiệm.

XUÂN DŨNG