Trước đó một ngày, Thủ tướng Thê-rê-xa Mây đã bất ngờ kêu gọi tiến hành tổng tuyển cử trước thời hạn ở nước này vào ngày 8-6 tới, trong bối cảnh Anh đang xúc tiến quá trình đàm phán rời Liên minh châu Âu (EU), còn gọi là Brexit.

Phát biểu tại Văn phòng Thủ tướng Anh, bà Thê-rê-xa Mây đã viện dẫn sự bất hòa và chia rẽ quan điểm trong Quốc hội Anh về vấn đề Brexit như một trong những lý do chính để kêu gọi tổng tuyển cử sớm. Trả lời phỏng vấn hãng tin BBC ngày 19-4, Thủ tướng Anh cho biết, việc tổ chức bầu cử Quốc hội trước thời hạn vào ngày 8-6 thay vì đợi đến năm 2020 sẽ tránh được tình huống bà vừa phải đối mặt với thời điểm then chốt trong các cuộc đàm phám với EU, vừa phải tổ chức một cuộc bầu cử trong nước diễn ra cùng thời điểm. "Nếu nhìn vào thời gian biểu, theo đó tổng tuyển cử diễn ra vào năm 2020, chúng ta sẽ ở vào phần quan trọng nhất của các cuộc đàm phán, thời điểm kết thúc các cuộc đàm phán, cũng như bắt đầu bước vào giai đoạn chuẩn bị tổng tuyển cử", Thủ tướng Anh nêu rõ.

leftcenterrightdel
Thủ tướng Anh Thê-rê-xa Mây đề xuất tiến hành tổng tuyển cử trước thời hạn vào ngày 8-6. Ảnh: Reuters

Quyết định của Thủ tướng Thê-rê-xa Mây đã được các nhà đàm phán của Nghị viện châu Âu (EP) hoan nghênh và cho rằng, đây là cơ hội để người dân Anh có thể bày tỏ quan điểm của mình về mối quan hệ với EU. Trên tài khoản mạng xã hội của mình, ông Guy Vơ-hóp-xtát (Guy Verhofstadt), cựu Thủ tướng Bỉ và hiện là nhà đàm phán của EP về tiến trình Brexit, nhận định cuộc bầu cử tại Anh là "một vấn đề nội bộ, song rõ ràng vấn đề Brexit sẽ là yếu tố quan trọng của sự kiện này". Điều này đồng nghĩa công dân Anh sẽ có cơ hội để thể hiện và bày tỏ những quan điểm của riêng mình về mối quan hệ trong tương lai giữa nước này và EU mà họ kỳ vọng. Ông Guy Vơ-hóp-xtát đồng thời khẳng định sẽ hợp tác với chính phủ mới ở Anh "vì một tương lai chung tốt đẹp nhất có thể".

Ông Pre-ben A-man (Preben Aamann), Người phát ngôn của Chủ tịch Hội đồng châu Âu Đô-nan Tu-xcơ (Donald Tusk), cũng nhấn mạnh, các cuộc bầu cử của Anh sẽ không làm thay đổi những kế hoạch của khối này về Brexit. Dự kiến kế hoạch sơ bộ về đàm phán Brexit được Hội đồng châu Âu thông qua vào ngày 29-4 tới và sau đó chính thức được đưa ra vào ngày 22-5.

Cùng ngày, Nhà Trắng cũng ra thông cáo cho biết, trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Thê-rê-xa Mây, Tổng thống Mỹ Đô-nan Trăm (Donald Trump) đã gửi lời chúc may mắn đến Thủ tướng Anh với hy vọng cuộc bầu cử trước thời hạn sẽ diễn ra tốt đẹp.

Việc bà Thê-rê-xa Mây kêu gọi bầu cử sớm cho thấy, sự tính toán khôn ngoan và có chủ ý của nữ Thủ tướng này. Trong nhiều tháng qua, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy, bà Thê-rê-xa Mây đang nhận được sự ủng hộ cao kỷ lục. Đảng Bảo thủ của Thủ tướng Thê-rê-xa Mây được dự báo sẽ chiến thắng tuyệt đối nếu cuộc bầu cử được tiến hành vào thời gian này. Theo hai cuộc thăm dò dư luận cuối tuần qua, Đảng Bảo thủ đang dẫn trước Công đảng đối lập với khoảng cách 21%. Tương tự, cách đây một tuần, một cuộc thăm dò dư luận khác cũng cho thấy, tỷ lệ cử tri ủng hộ Thủ tướng Thê-rê-xa Mây cao hơn thủ lĩnh Công đảng Giê-rê-mi Cô-bin (Jeremy Corbyn) tới 37%. Khoảng cách chệnh lệch như vậy là lý do chính giúp bà tự tin đưa ra quyết định tổ chức tổng tuyển cử sớm.

Dù giành được sự tín nhiệm cao của người dân Anh, song Đảng Bảo thủ hiện chỉ chiếm đa số quá bán sít sao với chỉ 330/650 ghế trong Hạ viện. Giới phân tích nhận định, bằng cách kêu gọi tổng tuyển cử sớm, Thủ tướng Thê-rê-xa Mây được cho là đang đánh cược vào cử tri với hy vọng Đảng Bảo thủ sẽ giành thêm được nhiều ghế tại Quốc hội và nữ chính khách này sẽ có được sự hậu thuẫn vững chắc hơn trong quá trình đàm phán Brexit.

Một lý do nữa khiến bà Thê-rê-xa Mây càng thôi thúc tiến hành bầu cử sớm chính là việc bà chưa phải là một thủ tướng Anh được bầu chính thức. Sau thất bại trong cuộc trưng cầu ý dân vào tháng 6-2016 với việc 51,9% cử tri Anh bỏ phiếu ủng hộ Brexit, Thủ tướng Anh khi đó là ông Đa-vít Ca-mê-rôn (David Cameron) đã phải từ chức để nhường ghế cho bà Mây, lúc ấy đang giữ chức Bộ trưởng Nội vụ. Dù nắm giữ cương vị người đứng đầu chính phủ nhưng Thủ tướng Mây luôn bị các đối thủ chính trị nói rằng, bà không thể đại diện cho Vương quốc Anh vì cử tri chưa bao giờ bỏ phiếu bầu cho bà. Một cuộc bầu cử sớm khiến bà Mây có thể đạt được mục tiêu này, đồng thời qua đó sẽ củng cố quyền lực và đoàn kết đất nước trong vấn đề Brexit.

Việc tiến hành bầu cử sớm vào tháng 6 tới đồng nghĩa với việc nước Anh sẽ tiến hành cuộc tổng tuyển cử sau đó vào năm 2022. Đến thời điểm đó, chắc chắn Anh đã hoàn tất đàm phán Brexit và một chương mới đã mở ra đối với nước Anh sau hơn 4 thập kỷ nằm trong "mái nhà chung" châu Âu.

BÌNH NGUYÊN