Tâm điểm của vụ bê bối “kép” trên là Công ty Nghiên cứu kỹ thuật sinh học Trường Sinh (Changsheng Biotechnology Co). Ban đầu, một cuộc thanh tra của Tổng cục Giám sát và quản lý thực phẩm-dược phẩm quốc gia Trung Quốc (CFDA) phát hiện ra công ty tân dược này đã giả các thông tin dữ liệu sản xuất và các dữ liệu về thử nghiệm sản phẩm, đồng thời tự ý thay đổi trang thiết bị và thông số quy trình sản xuất vaccine phòng bệnh dại được dùng cho người. Cơ quan chức năng trấn an là việc sản xuất đã bị ngưng lại và các vaccine đã được thu hồi.

Giới chức kiểm tra vaccine phòng bệnh dại tại Trung tâm Phòng dịch và Kiểm dịch. Nguồn: news.zing.vn

Thế nhưng cuối tuần qua, các nhà điều tra phát hiện tiếp công ty này đã sản xuất vaccine DTP “3 trong 1” (vaccine dùng cho trẻ sơ sinh để phòng ngừa 3 bệnh: Bạch hầu, ho gà và uốn ván) kém chất lượng. Chỉ trong năm 2017, công ty này đã bán 252.000 liều vaccine DTP chất lượng kém cho tỉnh Sơn Đông, trong đó đã sử dụng tiêm cho 215.184 trẻ từ 6 tuần đến 3 tháng tuổi ở 8 huyện, thị xã. Đáng nói là những liều vaccine này không có tác dụng phòng bệnh.

Những năm gầy đây, nhu cầu vaccine ở Trung Quốc tăng mạnh do chính sách kiểm soát sinh đẻ được nới lỏng, nhận thức của người dân tăng và dân số lão hóa. Thị trường vaccine có quy mô 4,4 tỷ USD của Trung Quốc được dự báo sẽ tăng gấp đôi trong thời gian từ nay đến năm 2021. Sự tăng trưởng nhanh chóng của thị trường vaccine Trung Quốc cũng đi kèm nhiều vấn đề an toàn. Năm 2016, 17 trẻ sơ sinh đã tử vong sau khi tiêm vaccine viêm gan B quá hạn. Thế nên, vụ bê bối vaccine lần này của Công ty Trường Sinh chẳng khác gì “giọt nước tràn ly”, khiến dư luận Trung Quốc rúng động và mất niềm tin vào an toàn chất lượng thực phẩm, dược phẩm, đặc biệt là vaccine nội địa. Nhiều người đặt câu hỏi: “Lương tâm của các nhà sản xuất ở đâu khi họ đặt mục đích lợi nhuận lên trên tính mạng con người?”, đồng thời yêu cầu chính phủ vào cuộc đưa vụ việc ra ánh sáng. Cơn “địa chấn” vaccine khiến Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang có chuyến công du ở châu Phi đã phải chỉ thị điều tra và nghiêm trị những đối tượng chịu trách nhiệm trong vụ bê bối làm giả dữ liệu tại Công ty Trường Sinh.

Thực tế, cuộc khủng hoảng niềm tin ở Trung Quốc đối với an toàn thực phẩm, dược phẩm không phải bây giờ mới xảy ra và tác động của nó đã khiến nhiều nhà sản xuất trong nước điêu đứng. Vụ việc năm 2008, sữa nhiễm melamin khiến khoảng 300.000 trẻ sơ sinh Trung Quốc bị bệnh đã gây ra một làn sóng phản đối dữ dội. Một “cơn sốt” sử dụng sữa ngoại đã khiến thị trường kinh doanh mặt hàng sữa nội địa bị ảnh hưởng nghiêm trọng do người tiêu dùng Trung Quốc tìm cách tới Hong Kong hoặc ra nước ngoài để mua sữa cho con em mình.

Giờ đây, vụ bê bối vaccine khiến nhiều gia đình đã từ chối cho con đi tiêm phòng, dù DPT nằm trong danh sách vaccine chủng ngừa bắt buộc với trẻ em. Một số gia đình có điều kiện hơn thì tìm tới các dịch vụ tiêm vaccine nhập khẩu “5 trong 1” với giá 30 euro. Chắc chắn, ngành sản xuất vaccine trong nước sẽ gặp nhiều khó khăn để vượt qua ảnh hưởng của vụ bê bối này.

Niềm tin là thứ nếu mất đi thì vô cùng khó lấy lại. Một bài học không mới nhưng cũng cần để các nhà sản xuất nhìn lại trước khi quyết định cho ra đời một sản phẩm đúng với lương tâm của người làm kinh doanh.

LINH OANH