QĐND - Tiền gửi vào các ngân hàng tăng, nhiều mặt hàng bán tại các chợ được niêm yết giá, người bán hàng dè dặt hơn khi nói “thách”, người mua hàng cũng thận trọng hơn… Đó là cảm nhận của chúng tôi về thị trường trong nước ngày hôm qua (8-11). Thông điệp của Chính phủ về chung tay bình ổn giá đã bắt đầu đi vào cuộc sống. Tuy nhiên, giá vàng và USD vẫn còn diễn biến khá phức tạp. Để đạt được mục tiêu bình ổn giá từ nay đến cuối năm đòi hỏi phải có sự phối hợp đồng bộ các giải pháp và tổ chức thực hiện quyết liệt.
“Té nước theo... lũ và giá vàng”
Thực hiện sự chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc bình ổn giá cả hàng hóa, từ ngày hôm qua (8-11), các địa phương trong cả nước đã thành lập đoàn kiểm tra việc tuân thủ các quy định về quản lý giá. Thông tin này đã tác động ngay đến thị trường hàng hóa ở các thành phố, thị xã lớn trong ngày hôm qua. Tại Hà Nội, ở các cửa hàng và các chợ lớn, ngày càng có nhiều mặt hàng được niêm yết giá. Chị Ngô Ánh Hồng, bán hàng khô ở chợ Đồng Xuân cho biết: “Em nghe trên đài, báo nói từ hôm nay, các cơ quan sẽ tăng cường kiểm tra việc niêm yết giá nên ngay từ chiều qua, em đã bổ sung các biển niêm yết giá”.
 |
Giá thực phẩm tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhân dân. Ảnh chụp tại chợ Châu Long (Hà Nội) chiều 8-11. Ảnh : Trọng Hải
|
Qua khảo sát của chúng tôi, hầu hết các loại hàng hóa đều đứng giá so với ngày hôm trước (7-11), nhưng so với đầu tháng và cùng kỳ tháng trước thì vẫn có độ chênh khá cao. Tại các chợ ở nội thành Hà Nội, giá gạo bán lẻ đã tăng từ 10 % đến 20% so với tháng trước, trong đó gạo Bắc Hương được bán với giá 15.000 đồng/kg, gạo Tám Thái là 18.000 đồng/kg, gạo Tám Điện Biên 16.000 đồng/kg… Các loại rau củ quả, thực phẩm tươi sống cũng tăng khoảng 10 % đến 15 % so với tháng trước. Chị Mai Hương, bán hàng thịt lợn ở chợ Châu Long giải thích: “Giá vàng tăng, giá đô-la Mỹ cũng tăng, rồi mưa lũ liên tiếp, giá thịt lợn tăng là điều dễ hiểu”. Chị Nguyệt bán hàng rau ở chợ Châu Long phụ họa thêm: “Mưa lũ ở miền Trung làm người trồng rau không sản xuất được. Việc vận chuyển thực phẩm cũng khó khăn, làm cho giá cả tăng theo”.
Tuy nhiên, theo nhận xét của các chuyên gia kinh tế, trong một số loại hàng hóa, có tình trạng “té nước theo lũ” bởi miền Trung không phải là vùng trọng điểm trồng rau. Mặt khác tỷ giá cũng không ảnh hưởng nhiều đến các mặt hàng trong nước sản xuất được.
Giá USD diễn biến phức tạp nhưng sẽ sớm ổn định
Bất chấp thị trường thế giới đang đi xuống, giá vàng trong nước chiều qua (8-11) vẫn tăng tới 500.000 đồng mỗi lượng, lên 35,8 triệu đồng, sau khi đã vượt kỷ lục 35,3 triệu đồng sáng qua. Cũng khác hẳn với giá USD trên thị trường thế giới, tỷ giá đô-la trên thị trường tự do ngày hôm qua vẫn tiếp tục tăng, tiến sát 21.000 đồng/USD.
Theo ý kiến của một số chuyên gia kinh tế, giá vàng và USD tăng trong ngày hôm qua chủ yếu do tâm lý sốt ruột với giải pháp bơm ngoại tệ ra thị trường của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và nó sẽ sớm ổn định trở lại.
Trước đó, trả lời câu hỏi của các nhà báo về giải pháp điều hành thị trường tín dụng-tiền tệ hai tháng cuối năm 2010, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Giàu cho biết: Từ nay đến cuối năm, các ngân hàng thương mại phải tập trung đảm bảo thanh khoản, do đó cần xem xét, điều chỉnh lại cơ cấu tín dụng cho phù hợp với tình hình hoạt động của ngân hàng; giảm bớt đối tượng phi sản xuất. Các tổ chức tín dụng tăng cường biện pháp nhằm giảm cầu và tăng cung ngoại tệ, cụ thể: Hạn chế cho vay bằng ngoại tệ, kể cả bằng tiền đồng Việt Nam mua ngoại tệ để nhập khẩu các mặt hàng thuộc Danh mục các mặt hàng nhập khẩu không thiết yếu, hàng tiêu dùng không khuyến khích nhập khẩu. Thực hiện nghiêm túc việc niêm yết và mua bán ngoại tệ theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng Nhà nước sẽ thành lập Tổ giám sát để kiểm soát chặt chẽ việc cho vay và thanh toán ngoại tệ của các ngân hàng thương mại. Thực hiện can thiệp, bán đầy đủ ngoại tệ đối với các nhu cầu thiết yếu có chọn lọc trên cơ sở báo cáo dòng tiền ngoại tệ ra, vào hằng ngày, hằng tuần của ngân hàng thương mại nhằm bình ổn thị trường ngoại tệ, duy trì tỷ giá ổn định, góp phần hạn chế nhập siêu theo chỉ đạo của Chính phủ.
Các địa phương và doanh nghiệp lớn vào cuộc bình ổn giá
Tại cuộc giao ban trực tuyến thường kỳ do Bộ Công Thương tổ chức ngày hôm qua (8-11), nhiều đại biểu đã đưa ra các giải pháp quyết liệt nhằm thực hiện mục tiêu “đảm bảo bình ổn thị trường”, kiểm soát giá tiêu dùng các tháng cuối năm 2010. Đặc biệt, tại cuộc giao ban này, lãnh đạo nhiều doanh nghiệp lớn đã cam kết cùng với Chính phủ, chung tay bình ổn giá.
Phó tổng giám đốc Tổng công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) Đặng Thị Huyền cho biết: Hiện Tổng công ty đang phải chịu áp lực lớn trong đảm bảo nguồn cung cho thị trường. Mặc dù Thủ tướng Chính phủ đã thông qua lộ trình thực hiện cơ chế xăng dầu theo thị trường từ cuối năm 2007 nhưng đến nay vẫn chưa vận hành được. Hiện dư nợ ngoại tệ của Tổng công ty lên tới 600 triệu USD. Tuy vậy thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao, Petrolimex vẫn bảo đảm bình ổn thị trường.
Đại diện Tập đoàn Điện lực Việt Nam cho biết: Trong hai tháng cuối năm, Tập đoàn sẽ quyết liệt thực hiện các giải pháp để đảm bảo sản xuất và cung ứng điện cho sản xuất và tiêu dùng; đẩy nhanh tiến độ sửa chữa các nhà máy điện có sự cố và hoàn thành các nhà máy điện mới để huy động thêm công suất cho hệ thống.
Đại diện Sở Công Thương Hà Nội khẳng định: Trong tháng 11 này, thành phố tiếp tục ứng ngân sách cho chương trình bình ổn giá cũng như triển khai chương trình khuyến mại với 1.100 điểm khuyến mãi. Đại diện Sở Công Thương Thành phố Hồ Chí Minh cũng cho biết: Thành phố tiếp tục chương trình bình ổn giá với sự tham gia của 15 doanh nghiệp. Thành phố cũng xây dựng chiến lược phát triển nguồn hàng tại nhiều tỉnh lân cận để đảm bảo nguồn cung, tránh thiếu hàng sốt giá.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên-Huế Phan Ngọc Thọ cho biết, tỉnh đã triển khai thực hiện các biện pháp bình ổn giá cả thị trường những tháng cuối năm 2010. Theo đó, thống nhất phương án bình ổn thị trường đối với 4 mặt hàng thiết yếu, gồm gạo, đường, dầu ăn và thực phẩm tươi sống. Thời gian thực hiện trước mắt kéo dài 5 tháng (từ tháng 11-2010 đến tháng 4-2011).
Cũng tại cuộc họp này, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Thành Biên đề xuất: Cùng với trách nhiệm đảm bảo đủ gạo cung cấp cho thị trường trong nước của Tổng công ty Lương thực miền Bắc và miền Nam, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo phải giãn tiến độ thực hiện các hợp đồng xuất khẩu gạo đến hết năm để giảm áp lực sốt giá gạo.
Bình ổn giá cả bằng… tâm lý
Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Hồ Thị Kim Thoa, tăng giá hàng hóa xuất phát từ hai nguyên nhân chính là cung, cầu và yếu tố tâm lý. Ý kiến của Thứ trưởng Hồ Thị Kim Thoa được nhiều đại biểu dự cuộc giao ban trực tuyến trong ngày hôm qua (8-11) tán thành. Các đại biểu đề nghị trong các tháng cuối năm, các tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh cần tiếp tục triển khai các chương trình khuyến mãi tăng sức mua và giúp bình ổn giá, nhất là tại các khu vực tập trung người lao động thu nhập thấp như khu công nghiệp, sinh viên, miền núi…
Ngoài ra, các bộ, ngành, địa phương, các tập đoàn, doanh nghiệp lớn cần thực hiện cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời cho cơ quan báo chí để kịp thời định hướng thông tin đúng đắn. Đây chính là giải pháp quan trọng góp phần định hướng tâm lý tiêu dùng, hạn chế thấp nhất tình trạng “tát nước theo mưa, nâng giá hàng vô lý, tạo ra những cơn sốt giá ảo trên thị trường”.
Theo ý kiến của một số chuyên gia kinh tế, để bình ổn được giá cả, vai trò tâm lý của người tiêu dùng đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Chính vì vậy, cùng với các biện pháp tác động vào thị trường của Nhà nước, quản lý chặt chẽ giá, chống đầu cơ buôn lậu, chống liên kết độc quyền, lợi dụng khan hiếm tạm thời để tăng giá, các cơ quan chức năng cần kiên quyết hơn nữa trong việc chống tung tin đồn nhảm, kích động tâm lý người tiêu dùng.
Đỗ Phú Thọ