Dây chuyền lắp ráp xe máy tại công ty Honda Việt Nam (ảnh minh họa)

Việt Nam đang là một trong những quốc gia sử dụng xe gắn máy nhiều nhất thế giới. Thế nhưng số xe máy hiện có và sắp có vẫn chưa dừng lại, mặc dù thị trường trong nước đang bão hòa sau đợt đổ bộ ồ ạt của các hãng xe giá rẻ từ Trung Quốc. Vừa qua, tại Vĩnh Phúc, Hon-đa Việt Nam đã khánh thành nhà máy sản xuất xe gắn máy thứ 2 với tổng trị giá đầu tư 65 triệu USD. Với 2 nhà máy sản xuất, hãng Hon-đa nâng công suất lên 1,5 triệu chiếc/năm, chiếm 65% tổng nhu cầu tiêu thụ xe gắn máy của năm 2007 (2,5 triệu chiếc). Hiện nay, trên thị trường xe gắn máy, các hãng sản xuất lớn như Hon-đa, Suzuki, Yamaha, SYM chiếm trên 70% thị phần, còn lại khoảng 25-30% thị phần do các doanh nghiệp Việt Nam lắp ráp bằng cách sử dụng dây chuyền lắp ráp linh kiện từ Trung Quốc sản xuất. Sản phẩm tuy có rẻ nhưng chất lượng hạn chế.

Ở Việt Nam kể cả đô thị và nông thôn hiện nay, phương tiện giao thông chủ yếu vẫn là xe gắn máy, nhưng xe gắn máy lại là thủ phạm chính gây ô nhiễm môi trường và là nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông. Nhà nước cần có chiến lược phát triển xe gắn máy cho phù hợp với điều kiện thực tế hiện nay, bên cạnh việc hạn chế đầu tư xây dựng tiếp các nhà máy sản xuất xe gắn máy sử dụng xăng, dầu, Nhà nước cần khuyến khích tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản xuất xe đạp điện chất lượng cao, khuyến khích sử dụng xe máy dùng nhiên liệu sạch. Điều quan trọng là Nhà nước cần đầu tư phát triển mạnh mẽ hệ thống xe buýt công cộng. Hiện nay xe buýt vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu đi lại của người dân, còn xa mới đạt đến sự thuận tiện.

Nhìn xe gắn máy trên các đô thị hiện nay chẳng khác gì xe đạp của thập kỷ 80, 90 của thế kỷ trước. Nếu cứ sản xuất xe gắn máy ồ ạt như hiện nay thì tình hình ô nhiễm môi trường, mất an toàn giao thông và văn minh đô thị sẽ ngày càng trầm trọng hơn, văn minh đô thị sẽ ra sao khi xe gắn máy chưa có biểu hiện giảm bớt?

LÊ QUÝ HOÀNG