Thấm đẫm lời thề của Quân đội nhân dân Việt Nam dưới Quân kỳ Quyết thắng: Tận trung với Đảng, tận hiếu với nhân dân; nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng...; những ngày đầu thành lập, dù phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, lực lượng mỏng, cơ sở vật chất thiếu thốn, tổ chức biên chế chưa ổn định, trang bị khí tài còn hạn chế. Song, dưới sự lãnh đạo, chỉ huy quyết liệt của Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn và tinh thần tự lực, tự cường của toàn đơn vị, Trung đoàn đã nhanh chóng ổn định tổ chức biên chế, nơi ăn ở, chuẩn bị các điều kiện cần thiết và nhanh chóng làm chủ máy bay, khí tài, từng bước xây dựng Trung đoàn vững mạnh.

Cuối thập niên 1970, trước yêu cầu cấp bách của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh chiến tranh biên giới Tây Nam và tình hình phức tạp ở biên giới phía Bắc, Trung đoàn Không quân 916 được giao nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, phục vụ và trực tiếp tham gia chiến đấu. Trong điều kiện lực lượng phân tán, trang bị chưa đồng bộ, Trung đoàn đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ vận chuyển vũ khí, đạn dược, cơ động lực lượng, cấp cứu và vận chuyển thương binh, bảo đảm hậu cần cho các đơn vị chiến đấu, góp phần quan trọng vào thắng lợi chung của các chiến trường.

 Trung đoàn bay treo cờ trong Triển lãm Quốc phòng quốc tế Việt Nam 2024.

Tháng 10-1979, Trung đoàn được điều chuyển về trực thuộc Quân chủng Phòng không-Không quân và được trang bị thêm các loại trực thăng Mi-8, trong đó có Mi-8T vũ trang. Đây là dấu mốc quan trọng, tạo bước chuyển mạnh mẽ về chất lượng và tính chất nhiệm vụ. Trung đoàn khẩn trương tổ chức huấn luyện bay ứng dụng chiến đấu, làm chủ vũ khí, khí tài, đủ khả năng chiến đấu độc lập và hiệp đồng binh chủng hợp thành. Các cuộc diễn tập bắn đạn thật cuối năm 1979 – đầu năm 1980 đã khẳng định trình độ, bản lĩnh và khả năng chiến đấu của lực lượng trực thăng vũ trang Trung đoàn Không quân 916.

Bước sang thập niên 1980, Trung đoàn được giao nhiệm vụ trực tiếp tham gia chiến đấu là chủ yếu. Ngày 28-11-1984, lực lượng trực thăng vũ trang của Trung đoàn lần đầu ra quân chiến đấu với đội hình 6 máy bay Mi-24 và giành thắng lợi ngay trong trận đầu, tiêu diệt mục tiêu, chế áp hỏa lực địch, tạo điều kiện cho bộ binh chiếm lĩnh trận địa. Trong nhiều đợt chiến đấu tiếp theo, Trung đoàn đã xuất kích hàng chục lượt chiếc, tham gia nhiều trận đánh, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành nhiệm vụ của các đơn vị bạn.

Cùng với nhiệm vụ chiến đấu, Trung đoàn Không quân 916 còn ghi dấu ấn sâu đậm trong các sự kiện chính trị trọng đại của đất nước. Tiêu biểu là nhiệm vụ bay treo cờ đội hình 12 máy bay qua Quảng trường Ba Đình trong Lễ duyệt binh kỷ niệm 40 năm Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam (2-9-1985) và các dịp lễ lớn sau này như Quốc khánh 1995, 2005, Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà Nội, các cuộc diễu binh, diễu hành và bay biểu diễn quy mô lớn trong những năm gần đây.

Trung đoàn tham gia diễn tập chống khủng bố năm 2020.

Bước vào thời kỳ đổi mới, trước những biến động sâu sắc của tình hình thế giới và khu vực, Trung đoàn Không quân 916 luôn quán triệt sâu sắc phương châm huấn luyện “Cơ bản, thiết thực, vững chắc, an toàn, tiết kiệm”, không ngừng nâng cao trình độ huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, làm chủ vũ khí trang bị kỹ thuật. Trung đoàn hoàn thành xuất sắc nhiều nhiệm vụ bay đặc biệt như bay chuyên cơ, bay nhân đạo, tìm kiếm cứu nạn, chữa cháy rừng, bay phục vụ khai thác dầu khí và diễn tập hiệp đồng với nhiều lực lượng trong và ngoài Quân đội.

Song song với nhiệm vụ quân sự, Trung đoàn luôn tích cực tham gia công tác dân vận, xây dựng địa bàn đóng quân, chăm lo công tác chính sách, khám chữa bệnh cho nhân dân, góp phần củng cố vững chắc mối quan hệ đoàn kết quân – dân, được cấp ủy, chính quyền và nhân dân địa phương ghi nhận, đánh giá cao.

Kể từ ngày thành lập 19-12-1975, trong bất kỳ điều kiện hoàn cảnh nào, từ thời kỳ chiến tranh giải phóng dân tộc, làm nhiệm vụ quốc tế đến xây dựng bảo vệ Tổ quốc trong thời bình, cán bộ, chiến sĩ của Trung đoàn luôn phát huy truyền thống “Trung thành vô hạn, tiến công kiên quyết, đoàn kết hiệp đồng, lập công tập thể” của Bộ đội Không quân để hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và Quân đội giao phó. Từ nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa, phục vụ chuyên cơ, cứu hộ cứ nạn, diễu binh diễu hành đến các nhiệm vụ đặc biệt trong thời bình và thời chiến; trong bất kỳ hoàn cảnh nào cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn luôn nêu cao tinh thần, “đã ra đi là mang chiến thắng trở về”, góp phần tô thắm truyền thống của lực lượng Không quân Việt Nam anh hùng. Ghi nhận những chiến công, thành tích đặc biệt xuất sắc, Trung đoàn Không quân 916 và Phi đội 5 của Trung đoàn đã được Đảng, Nhà nước phong tặng danh hiệu cao quý, Đơn vị Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; 5 Huân chương Chiến công hạng Nhất, hạng Nhì; Huân chương Ăng-co... Đặc biệt, ghi nhận những thành tích đặc biệt xuất sắc, đột xuất trong thời gian qua, nhân kỷ niệm 5 năm Ngày truyền thống, Trung đoàn đã được Chủ tịch nước tặng Huân chương bảo vệ Tổ quốc hạng Ba. Đó là minh chứng sinh động cho truyền thống vẻ vang, ý chí kiên cường của một đơn vị anh hùng trong lực lượng Phòng không – Không quân Anh hùng.

Trung đoàn tham gia diễn tập phòng cháy, chữa cháy. 

Trải qua 50 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, các thế hệ cán bộ, chiến sĩ Trung đoàn Không quân 916 đã và đang viết tiếp những trang sử vẻ vang bằng trí tuệ, bản lĩnh, tinh thần tự lực, tự cường và lòng dũng cảm. Ý chí, quyết tâm đó là kết tinh từ sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng; của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Quân chủng Phòng không-Không quân; Sư đoàn Không quân 371; nhất là truyền thống quý báu của đơn vị trong suốt nửa thế kỷ qua hun đúc lại. Trong bất cứ điều kiện, hoàn cảnh nào, toàn Trung đoàn đều là một khối thống nhất về tư tưởng và hành động, quyết tâm hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao, góp phần xây dựng Sư đoàn 371, xây dựng Quân chủng Phòng không-Không quân cách mạng, chính quy, hiện đại, “tinh, gọn, mạnh”; góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta bảo vệ vững chắc chủ quyền vùng trời, vùng biển, đảo thiêng liêng Tổ quốc./.