QĐND- Trong hai ngày (19 và 20-11), tại Thành phố Đông Hà, Bộ Lao động, thương binh và Xã hội, UBND tỉnh Quảng Trị, Bộ tư lệnh Công binh và Báo Quân đội nhân dân phối hợp tổ chức tọa đàm “Chung tay góp sức khắc phục hậu quả bom mìn”. Các đồng chí: Bùi Hồng Lĩnh, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội; Nguyễn Đức Chính, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị; Thiếu tướng Lê Phúc Nguyên, Tổng biên tập Báo Quân đội nhân dân; Đại tá Phan Đức Tuấn, Phó tư lệnh Binh chủng Công binh đồng chủ trì hội thảo. Tham dự hội thảo có đại diện các bộ, ban, ngành Trung ương, 6 tỉnh trọng điểm về bom mìn tại miền Trung; đại diện đại sứ quán nhiều nước, các tổ chức quôc tế, tổ chức phi chính phủ tại Việt Nam và tỉnh Quảng Trị…
34 năm sau chiến tranh, số lượng bom mìn, vât nổ (BMVN) còn sót lại rất lớn trên lãnh thổ Việt Nam (chiếm 20% diện tích đất đai bị ô nhiễm bởi BMVN), đặc biệt là ở 6 tỉnh miền Trung là: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế và Quảng Ngãi. Với tốc độ rà phá như hiện nay, các nhà chuyên môn tính toán phải vài trăm năm nữa mới có thể làm sạch bom mìn trên toàn quốc. BMVN vẫn thường xuyên gây tai nạn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sinh hoạt, lao động, sản xuất, phát triển kinh tế của địa phương và nhân dân. Chỉ tính riêng ở 6 tỉnh miền trung đã có 22.760 nạn nhân do BMVN, trong đó có 10.529 người chết. Dù còn nhiều khó khăn, nhưng ngay sau khi đất nước giải phóng, Đảng, Chính phủ, Quân đội, chính quyền và nhân dân Việt Nam đã nỗ lực tiến hành các hoạt động khắc phục tình trạng ô nhiễm BMVN, tăng cường tuyên truyền, giáo dục về hậu quả và phòng tránh tai nạn về BMVN. Đã có hàng triệu BMVN được dò tìm, thu gom, xử lý, giải phóng hàng trăm nghìn héc-ta đất, tái tạo, phát triển quỹ đất, tạo điều kiện để người dân ổn định sinh sống, phát triển kinh tế-xã hội…Tuy nhiên, do mức độ ô nhiễm lớn, trang bị phương tiện và lực lượng chuyên trách còn thiếu, nên tai nạn do BMVN vẫn xảy ra thường xuyên và trên diện rộng…Đánh giá đúng thưc trạng ô nhiễm và hậu quả của BMVN, tuyên truyền sâu rộng và giáo dục cho người dân ý thức phòng tránh tai nạn BMVN, đồng thời đẩy mạnh hoạt động hỗ trợ nạn nhân bom mìn là lý do và mục tiêu mà cuộc tọa đàm đặt ra.
Sau khi tham quan thực tế việc tái định cư, giáo dục phòng tránh bom mìn và hỗ trợ nạn nhân, 3 chuyên đề chính của cuộc tọa đàm (thực trạng hậu quả bom mìn; công tác tuyền truyền, giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn; công tác hỗ trợ nạn nhân bom mìn) được thảo luận sôi nổi với hàng chục ý kiến, tham luận của các đại biểu trong nước và quốc tế. Qua tọa đàm, thực trạng hậu quả BMVN sau chiến tranh được đánh giá cụ thể hơn, sinh động hơn qua đánh giá, đề xuất của các chuyên gia cũng như những minh chứng cụ thể từ các nạn nhân và người dân đang sinh sống trên địa bàn tỉnh Quảng Trị. Cuộc tọa đàm cũng làm rõ vai trò của các cơ quan truyền thông, chiến lược lâu dài về tuyên truyền hậu quả bom mìn còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam của báo chí và các cơ quan, tổ chức, chính quyền địa phương… giúp người dân hiểu rõ hơn ảnh hưởng của BMVN tới đời sống dân sinh, phát triển kinh tế xã hội. Các tham luận cũng chỉ ra nhu cầu bức thiết về chia sẻ thông tin liên quan, giải quyết ô nhiễm BMVN và hỗ trợ nạn nhân bom mìn hiện nay, cần có sự phối hợp đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, sớm có chương trình quốc gia về khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh; đồng thời kêu gọi các tổ chức quốc tế, tổ chức phi chính phủ tích cực giúp đỡ, hỗ trợ Việt Nam khắc phục hậu quả ô nhiễm bom mìn, hỗ trợ nạn nhân bom mìn. Các ý kiến đều khẳng định, ghi nhận những nỗ lực của Chính phủ, của Quân đội nhân dân Việt Nam trong hoạt động rà phá BMVN, khẳng định sự hỗ trợ, giúp đỡ của các nước, các tổ chức quốc tế là rất quan trọng, nhằm giảm thiểu thiệt hại do tai nạn bom mìn, đẩy nhanh tiến độ khắc phục hậu quả của BMVN còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam…
Thuận Thắng-Thu Thủy