Trung tá Lại Huy Liệu, Trưởng Ban Thanh niên Quân đoàn 2:
Nhiều kinh nghiệm, cách làm hay, mô hình sáng tạo, hiệu quả trong huấn luyện, SSCĐ
Trong Quân đội, đoàn viên, thanh niên (ĐVTN) là lực lượng chủ yếu, trực tiếp thực hiện các nhiệm vụ. Đối với các đơn vị huấn luyện (HL), sẵn sàng chiến đấu (SSCĐ), Đoàn viên, thanh niên chiếm hơn 80% quân số. Ở cấp đại đội, hầu hết cán bộ, chiến sĩ ở độ tuổi thanh niên. Điều đó nói lên rằng, sức mạnh tổng hợp, trình độ SSCĐ, khả năng hoàn thành nhiệm vụ của Quân đội liên quan mật thiết đến chất lượng và khả năng tập hợp, phát huy vai trò xung kích của ĐVTN.
Qua quá trình xung kích thực hiện nhiệm vụ HL, SSCĐ, tổ chức đoàn các cấp đã đúc rút nhiều kinh nghiệm, cách làm hay, mô hình sáng tạo, hiệu quả; tiêu biểu như mô hình “Vượt nắng, thắng mưa, rèn đức, rèn sức, luyện tài”, “Trận địa thanh niên quyết thắng”, "Đường hầm là trận địa, năng suất, chất lượng là chiến công", “Chi đoàn tàu quyết thắng”, “Chi đoàn huấn luyện giỏi”, “Câu lạc bộ điểm giỏi”... thể hiện rõ ý thức, trách nhiệm, vượt lên khó khăn, hăng hái học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ chính trị, quân sự, kỹ thuật, chiến thuật, chuyên môn nghiệp vụ, sự bền bỉ, dẻo dai về thể lực, sự nhanh nhạy, quyết đoán trong xử lý tình huống, chính xác trong hành động, tôi luyện phẩm chất, tâm lý bền vững của người thanh niên Quân đội.
Trung tá Lại Huy Liệu. Ảnh: Hoàng Hà
Bên cạnh những kết quả nổi bật nêu trên, vẫn còn những hạn chế cần khắc phục, như: Phong trào thi đua đột kích trong HL, SSCĐ có lúc, có thời điểm, có đơn vị tổ chức thiếu chặt chẽ, còn biểu hiện hình thức, thiếu chiều sâu; một số ĐVTN có biểu hiện lơ là, chủ quan, thiếu tinh thần trách nhiệm, dẫn đến kết quả có nội dung còn thấp...Đây là những khâu yếu, mặt yếu mà CTĐ & PTTN thời gian tới cần phải sớm tập trung khắc phục.
Những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực đã, đang và sẽ có những tác động lớn đến hoạt động quân sự nói chung và công tác HL, SSCĐ nói riêng, để tuổi trẻ Quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ hiện nay, đề nghị lãnh đạo, chỉ huy các cấp quan tâm hơn nữa đến CTĐ & PTTN; thường xuyên đối thoại, lắng nghe ý kiến, nguyện vọng chính đáng của thanh niên, từ đó có các chủ trương, giải pháp lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên phấn đấu, cống hiến, trưởng thành; phát huy tốt vai trò xung kích, sáng tạo của tuổi trẻ, tích cực hiến kế, lập công, góp phần nâng cao chất lượng HL, SSCĐ, khả năng tác chiến trong mọi tình huống.
Bên cạnh đó, từ phong trào thi đua của tuổi trẻ toàn quân, mỗi đơn vị phải xác định nội dung, chỉ tiêu, biện pháp phù hợp với đặc điểm, nhiệm vụ của mình, động viên ĐVTN tự giác, phấn khởi tham gia; tổ chức phát động chặt chẽ, gắn thi đua thường xuyên với cao điểm, đột kích và các cuộc vận động. Trong HL, SSCĐ phải sáng tạo ra nhiều cách làm hay, mô hình tiêu biểu, có sức lan tỏa... từ đó sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, biểu dương, khen thưởng kịp thời, làm cơ sở để nhân rộng trong từng đơn vị và toàn quân.
Tiếp đó, mỗi tổ chức Đoàn, mỗi cán bộ, ĐVTN phải tham mưu, đề xuất đúng, trúng, sát thực tế và hiệu quả với cấp ủy, chỉ huy. Phát huy tốt vai trò của đội ngũ sĩ quan trẻ- người gần gũi nhất, trực tiếp tổ chức, hướng dẫn ĐVTN huấn luyện, SSCĐ. Tạo điều kiện thuận lợi, quan tâm, động viên, khích lệ, rèn luyện, bồi dưỡng để sĩ quan trẻ tiến bộ, trưởng thành, phát huy tốt khả năng, trình độ, trí tuệ và sức trẻ trong huấn luyện, SSCĐ.
Đại úy Nguyễn Văn Tùng, Trợ lý Thanh niên, Vùng 2 Hải quân:
Cần coi trọng truyền thụ lý tưởng, bản lĩnh và kinh nghiệm chiến đấu
Công tác giáo dục chính trị (GDCT) là nhiệm vụ trọng tâm của Công tác Đảng, Công tác chính trị (CTĐ, CTCT), một nội dung cơ bản trong huấn luyện bộ đội, có ý nghĩa quyết định hình thành nhân cách, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ” cho mọi cán bộ, chiến sĩ, trực tiếp góp phần xây dựng Quân đội vững mạnh về chính trị, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN.
5 năm qua, công tác GDCT cho cán bộ, ĐVTN trong Quân đội đã được các cấp quan tâm thực hiện nghiêm túc, có nhiều đổi mới về nội dung, phương thức tiến hành, đạt kết quả toàn diện, thiết thực. Vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hy sinh, tuổi trẻ Quân đội luôn xung kích, đi đầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Quân chủng Hải quân là quân chủng chiến đấu, quân chủng kỹ thuật, có nhiệm vụ quản lý, bảo vệ vững chắc chủ quyền biển, đảo và xây dựng lực lượng tiến thẳng lên hiện đại; đang quản lý những vũ khí trang bị rất hiện đại, giá trị lớn. Yêu cầu nhiệm vụ đặt ra cho thanh niên Hải quân, với tuổi đời còn rất trẻ, luôn ở trạng thái SSCĐ cao, nơi khó khăn, gian khổ, hiểm nguy - trách nhiệm nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang
Đại úy Nguyễn Văn Tùng. Ảnh: Hoàng Hà
Nhận thức sâu sắc điều đó, các cấp trong Quân chủng thường xuyên làm tốt công tác giáo dục ĐVTN; tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phù hợp với tâm lý, phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của ĐVTN. Nội dung giáo dục theo hướng ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ thực hiện. Chúng tôi tập trung xây dựng bản lĩnh chính trị kiên định, ý chí tự lực, tự cường, chủ động, sáng tạo, dám chịu trách nhiệm; tin tưởng vào vũ khí trang bị, sức mạnh chiến đấu của Quân đội; tinh thần đoàn kết, niềm tự hào, kiêu hãnh của Người chiến sĩ Hải quân - những người được tin tưởng, giao trọng trách nơi biển đảo tiền tiêu của Tổ quốc. Cho nên trong thực hiện nhiệm vụ khó khăn, phức tạp, nguy hiểm, tuyệt đối không có đồng chí nào chần chừ, do dự, thoái thác.
Những năm tới, dự báo tình hình tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới đặt ra những yêu cầu cao hơn. Tuổi trẻ Quân đội tiếp tục là đối tượng, mục tiêu mà các thế lực thù địch tập trung lôi kéo, kích động, chia rẽ..., điều đó đặt ra những yêu cầu cao đối với công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho thanh niên Quân đội. Tuổi trẻ Hải quân mạnh dạn đề xuất một số giải pháp như sau:
Một là, tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp, phát huy sức mạnh tổng hợp trong giáo dục ĐVTN; tăng cường tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ cho cán bộ giảng dạy chính trị, cán bộ đoàn, cán bộ thanh niên; phát huy vai trò tích cực, chủ động, xung kích trong học tập, rèn luyện, công tác của tuổi trẻ.
Hai là, tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục, bám sát thực tiễn nhiệm vụ, phù hợp đối tượng thanh niên. Kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục cơ bản, thường xuyên với thông qua thực tiễn thực hiện nhiệm vụ; coi trọng truyền thụ lý tưởng, bản lĩnh và kinh nghiệm chiến đấu.
Ba là, xây dựng đời sống văn hóa tinh thần lành mạnh, tạo môi trường thuận lợi để giáo dục, định hướng tư tưởng cho ĐVTN; đẩy mạnh các phong trào thi đua, các cuộc vận động, tạo chuyển biến đồng bộ, góp phần xây dựng tổ chức đảng trong sạch vững mạnh, đơn vị vững mạnh toàn diện.
Bốn là, kết hợp chặt chẽ giáo dục chính trị tư tưởng với công tác tổ chức và chính sách; quan tâm, tạo điều kiện cho các đồng chí có hoàn cảnh khó khăn, công tác ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ to lớn của tuổi trẻ cả nước và toàn xã hội đối với hậu phương quân đội.
Đại úy QNCN Dương Thị Hải Yến, Trợ lý Thanh niên, Binh đoàn 15:
ĐVTN cần nhận thức sâu sắc hơn nữa nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp với quốc phòng
Quân đội ta là quân đội cách mạng, là “đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất”. Lao động sản xuất, tham gia phát triển kinh tế xã hội là chức năng cơ bản, nhiệm vụ chính trị quan trọng, có ý nghĩa chiến lược lâu dài, thể hiện bản chất cách mạng, truyền thống tốt đẹp của Quân đội nhân dân Việt Nam; góp phần quán triệt, thực hiện thắng lợi chủ trương, đường lối của Đảng về kết hợp kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế. Chức năng cơ bản đó đã được khẳng định, phát huy trong suốt chặng đường hơn 70 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của Quân đội ta.
Với tinh thần “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”, tuổi trẻ các doanh nghiệp đã góp phần tạo việc làm, thu nhập ổn định cho hàng trăm nghìn lao động, mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách, góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước.
Binh đoàn 15 là đơn vị thực hiện nhiệm vụ quốc phòng kết hợp với phát triển kinh tế trên địa bàn chiến lược Tây Nguyên. Những năm qua, tuổi trẻ Binh đoàn đã kiên trì, bền bỉ, đột phá thực hiện tốt chủ trương: “Binh đoàn gắn với tỉnh, huyện; Công ty gắn với huyện, xã; Đội sản xuất gắn với thôn, làng; hộ gia đình công nhân người Kinh gắn với hộ đồng bào dân tộc thiểu số”, mang lại hiệu quả to lớn về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh. Đến nay, có gần 5.000 đoàn viên, thanh niên yên tâm gắn bó, sinh cơ lập nghiệp ở 271 thôn, làng dọc 250km đường biên; quản lý, chăm sóc hơn 41.000 ha cao su, cà phê, lúa nước; bảo đảm việc làm cho hơn 17.000 lao động (trong đó có gần 8.000 lao động người dân tộc thiểu số), với mức thu nhập bình quân trên 5 triệu đồng/người/tháng.
Đại úy QNCN Dương Thị Hải Yến. Ảnh: Hoàng Hà
Những năm tới, để thanh niên Quân đội tiếp tục xung kích tham gia lao động sản xuất, phát triển kinh tế xã hội, gắn với quốc phòng, an ninh ở các địa bàn trọng điểm, chiến lược, có chất lượng, hiệu quả cao hơn, tuổi trẻ Binh đoàn 15 đề xuất một số giải pháp sau:
Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để cán bộ, ĐVTN nhận thức sâu sắc hơn nữa vị trí, vai trò, yêu cầu nhiệm vụ sản xuất, xây dựng kinh tế kết hợp quốc phòng trong giai đoạn hiện nay; thấy rõ vai trò nòng cốt của Quân đội trong tham gia xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế- xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh trên các địa bàn chiến lược, trọng điểm.
Cần thống nhất cao về nhận thức: Lao động sản xuất, tham gia phát triển kinh tế xã hội gắn với quốc phòng, an ninh là một chức năng cơ bản, nhiệm vụ chính trị quan trọng, có ý nghĩa chiến lược lâu dài, thể hiện bản chất cách mạng, truyền thống tốt đẹp của Quân đội nhân dân Việt Nam; là quán triệt, thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng; là sự tiếp nối, phát huy tư tưởng, truyền thống quý báu “Ngụ binh ư nông" của dân tộc trong thời kỳ mới.
Thứ hai, tuổi trẻ các doanh nghiệp cần nắm rõ, hiểu sâu nhiệm vụ, thường xuyên nâng cao chất lượng, hiệu quả sản xuất kinh doanh, chủ động tiếp cận với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, mạnh dạn nghiên cứu, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất; chấp hành nghiêm chính sách, pháp luật của Nhà nước, quy định của Bộ Quốc phòng và giữ vững hình ảnh của Quân đội khi làm kinh tế; lấy tăng cường quốc phòng, an ninh, phát triển kinh tế- xã hội, giữ vững ổn định chính trị là mục tiêu hàng đầu, đồng thời, coi trọng bảo vệ tài nguyên, môi trường, thực hiện phát triển bền vững và chủ động hội nhập quốc tế; sản xuất kinh doanh phải đi đôi với tăng cường HL, SSCĐ cao.
Thứ ba, phát huy dân chủ, tăng cường đối thoại, thực hiện tốt cơ chế cấp ủy Đảng lãnh đạo, chỉ huy quản lý, đoàn viên thanh niên xung kích sáng tạo, nghe thanh niên nói, nói cho thanh niên nghe; tạo cơ chế, điều kiện thuận lợi để tổ chức Đoàn hoạt động, để đoàn viên, thanh niên phát huy vai trò sáng tạo, xung kích, cống hiến tài năng, sức trẻ cho nhiệm vụ lao động sản xuất, kinh doanh.
Thứ tư, chủ động, kiên quyết đấu tranh, phản bác với những quan điểm sai trái, xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch về vấn đề Quân đội làm kinh tế, nhằm hạ thấp uy tín của Quân đội, chia rẽ Quân đội và nhân dân, làm phai mờ bản chất cách mạng của Quân đội ta.
Đại úy Vũ Ngọc Anh, Viện Kỹ thuật Công trình đặc biệt, Học viện Kỹ thuật Quân sự:
Cách mạng công nghiệp 4.0 đặt ra cả cơ hội và thách thức đối với CTĐ & PTTN Quân đội
Trước hết, tôi xin bày tỏ sự nhất trí cao với nhận định trong Báo cáo chính trị: “Cuộc cách mạng công nghiệp (CMCN) lần thứ 4 đang là một xu thế lớn, tạo ra những thời cơ, thuận lợi mới, đồng thời cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Cuộc CMCN này, dù mới bắt đầu, song thành tựu của nó đã và đang được ứng dụng rộng rãi trong các hoạt động quân sự, quốc phòng, an ninh. Chúng ta có thể hình dung, máy tính sẽ tính toán khả năng tiến công của một số vũ khí, đưa ra kết quả nhanh chóng dựa trên ý đồ tác chiến của người chỉ huy. Công nghệ vật liệu nano có thể giúp các vũ khí tiến công tàng hình chống các phương tiện trinh sát trong mọi điều kiện. Trí tuệ nhân tạo có thể tạo ra những robot chiến đấu thế hệ mới cực kỳ thông minh, hoạt động liên tục trong các điều kiện khắc nghiệt và nhiều ứng dụng cụ thể khác. Từ đó, lý luận chiến tranh, nghệ thuật quân sự của quân đội các nước sẽ có sự thay đổi.
Đại úy Vũ Ngọc Anh. Ảnh: Hoàng Hà
Cơ hội của CMCN 4.0 đi liền với thách thức, đặt ra những yêu cầu rất cao đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội, nhất là lĩnh vực khoa học công nghệ quân sự. Trong đó, CTĐ & PTTN Quân đội có vai trò quan trọng.
Để đáp ứng đòi hỏi của cuộc CMCN 4.0, vấn đề cốt lõi đối với thanh niên là: “Nắm bắt tri thức - Sáng tạo ý tưởng - Làm chủ công nghệ”.
Trước hết, phải tập trung quán triệt, thực hiện nghiêm túc Nghị quyết số 791 của Quân ủy Trung ương về lãnh đạo công tác khoa học, công nghệ và môi trường trong Quân đội đến năm 2020 và những năm tiếp theo; nhất là ý kiến chỉ đạo của đồng chí Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tại Hội nghị tổng kết, trao Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong Quân đội lần thứ 17, đó là: “Phải coi phát triển khoa học công nghệ quân sự là một trong những động lực để xây dựng Quân đội, coi tuổi trẻ Quân đội là một trong những lực lượng chủ chốt để nuôi dưỡng và phát triển KHCNQS”.
Bên cạnh đó, tôi xin đề xuất bổ sung thêm 4 giải pháp sau:
Một là, tổ chức đoàn chủ động tham mưu với cấp ủy, chỉ huy các cấp tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, hỗ trợ nguồn lực, tiếp tục nâng cao chất lượng phong trào nghiên cứu khoa học, nhất là hoạt động Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo” trong Quân đội, hướng vào các lĩnh vực mũi nhọn như: Radar, tên lửa, an toàn thông tin, tự động hóa chỉ huy, tác chiến không gian mạng, trí tuệ nhân tạo, công nghệ vật liệu mới, năng lượng mới…
Hai là, đổi mới mạnh mẽ phương thức hoạt động Đoàn trước tác động của làn sóng CMCN 4.0; tận dụng, phát huy ưu thế của công nghệ số, mạng xã hội… làm phong phú hình thức, nâng cao hiệu quả tuyên truyền, vận động và tập hợp ĐVTN; lấy thanh niên làm lực lượng nòng cốt để phát huy mặt tích cực và khắc phục mặt tiêu cực của CMCN 4.0, nhất là trong đấu tranh chống “Diễn biến hòa bình” trên không gian mạng.
Ba là, đề nghị thủ trưởng các cấp chăm lo, đầu tư, phát triển các cơ sở, trung tâm nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ trong lĩnh vực quân sự tại các nhà trường, cơ quan, đơn vị; có cơ chế, chính sách thu hút tài năng trẻ vào phục vụ Quân đội; tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao; tạo điều kiện để thanh niên quân đội, nhất là đội ngũ cán bộ, giảng viên, nghiên cứu viên trẻ được tiếp cận nhanh nhất, đầy đủ nhất những thành tựu KHCN trên thế giới; làm cơ sở để nghiên cứu, ứng dụng, phát triển phù hợp với điều kiện, định hướng phát triển của đất nước và Quân đội ta.
Bốn là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm chính trị của từng cán bộ, ĐVTN trước những vận hội và thách thức của cuộc cách mạng này; mở rộng các “diễn đàn công nghệ”, “sân chơi công nghệ” để thu hút thanh niên; khơi dậy ý thức tự giác, tự học, tự nghiên cứu, nâng cao phẩm chất, năng lực toàn diện, trình độ ngoại ngữ, tin học trong thanh niên quân đội để đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa quân đội và hội nhập quốc tế trong lĩnh vực quân sự, quốc phòng, an ninh.
HOÀNG HÀ (ghi)