Rút kinh nghiệm năm 2008, trong công tác tuyển sinh quân sự (TSQS) năm nay Bộ Quốc phòng chủ trương giảm chỉ tiêu, tăng chất lượng. Phóng viên Báo Quân đội nhân dân đã làm việc với cơ quan thường trực Ban TSQS Bộ Quốc phòng để làm rõ vấn đề này.

Một số điểm cần rút kinh nghiệm

Công tác TSQS năm 2008 được Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), Bộ Quốc phòng đánh giá đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Các khâu, đặc biệt là coi thi, chấm thi bảo đảm nghiêm túc, khách quan, công bằng, chính xác, tuân thủ đúng quy chế của Bộ GD&ĐT, quy định của Bộ Quốc phòng.

Tuy nhiên, cụ thể còn nhiều điểm cần tiếp tục rút kinh nghiệm. Rõ nhất là hoạt động tuyên truyền hướng nghiệp, tư vấn tuyển sinh ở một số nơi chưa tốt nên thí sinh hiểu biết về các nhà trường trong quân đội còn hạn chế. Số thí sinh có lực học khá, giỏi đăng ký dự thi vào các trường quân sự còn chưa nhiều. Không ít thí sinh lực học trung bình hoặc yếu nhưng do thiếu hiểu biết nên đăng ký dự thi vào những trường có điểm chuẩn rất cao như: Học viện Quân y, Học viện KTQS… Việc tổ chức sơ tuyển và đăng ký dự thi còn nhiều thiếu sót. Ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An có thí sinh thuộc diện được hưởng chế độ ưu tiên nhưng không kê khai hoặc kê khai không đúng, khi biết kết quả thi, thiếu điểm mới có ý kiến khiếu nại gây phức tạp cho Ban TSQS và các trường… Ở tỉnh Tây Ninh có biểu hiện gian lận trong kê khai lý lịch để hưởng chế độ ưu tiên. Mặc dù đã có hơn 350 hồ sơ không đủ tiêu chuẩn bị loại trước kỳ thi nhưng vẫn còn đến 75 trường hợp thí sinh trúng tuyển không đủ tiêu chuẩn phải loại ra, trong đó đáng chú ý là tỉnh Thanh Hóa 11 trường hợp, Nghệ An 9 trường hợp, Đắc Lắc 7 trường hợp… Tuy đã được tập huấn kỹ trước khi làm nhiệm vụ, vẫn còn một số cán bộ coi thi trách nhiệm chưa cao, thiếu kiểm tra, đôn đốc các thí sinh thực hiện quy chế thi, thậm chí có cán bộ coi thi ngủ trong khi làm nhiệm vụ. So với kỳ thi tuyển sinh năm 2007, số thí sinh vi phạm quy chế giảm đáng kể nhưng vẫn còn 27 trường hợp. Tỷ lệ thí sinh trúng tuyển vào các trường nhưng không đến nhập học tăng 2,06% (năm 2007 là 1,72%, năm 2008 là 3,78%).

Điều chỉnh công tác tổ chức tuyển sinh

Ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý, điều hành công tác tuyển sinh quân sự ở Học viện Hậu cần. Ảnh: Xuân Giang

Trao đổi với Trung tướng, Tiến sĩ Nguyễn Trọng Thắng, Cục trưởng Cục Nhà trường, Phó trưởng ban thường trực Ban TSQS Bộ Quốc phòng chúng tôi được biết, năm 2009, Bộ Quốc phòng chủ trương tiếp tục giảm mạnh về chỉ tiêu, nâng cao chất lượng. Chỉ tiêu tuyển sinh vào các học viện, trường sĩ quan giảm 17%, các trường trung cấp giảm khoảng 40%. Chỉ tổ chức thi tuyển đối với các học viện, trường đào tạo sĩ quan. Các trường trung cấp đào tạo nhân viên chuyên môn kỹ thuật quân sự không tổ chức thi tuyển mà thực hiện xét tuyển kết quả học tập 3 năm THPT. Đối với đào tạo cán bộ cấp trung đoàn, sư đoàn, không tổ chức kỳ thi tuyển sinh riêng, Bộ Quốc phòng giao cho các học viện tự tổ chức kiểm tra chất lượng đầu vào, xác định điểm tuyển với số lượng không vượt quá chỉ tiêu được giao, báo cáo Ban TSQS Bộ Quốc phòng để thẩm định. Sau khi có thông báo kết quả thẩm định của Ban TSQS Bộ Quốc phòng, các học viện mới quyết định chính thức thí sinh nhập học. Với những học viện có số thí sinh dự tuyển cao hơn chỉ tiêu tuyển sinh, thực hiện tuyển từ thí sinh có điểm kiểm tra cao nhất trở xuống cho đến đủ chỉ tiêu.

 

Các trường đại học có đào tạo cao đẳng không tổ chức kỳ thi riêng. Chỉ có Trường cao đẳng Kỹ thuật Vin-hem-pích tổ chức thi tuyển cho thí sinh khu vực phía Nam. Các trường còn lại đều thực hiện xét tuyển vào đào tạo cao đẳng từ nguồn thi đại học không trúng tuyển nguyện vọng 1. Đối với tuyển sinh theo chế độ cử tuyển và thiếu sinh quân tiếp tục thực hiện cử tuyển theo Nghị định 134/2007/NĐ-CP của Chính phủ về việc quy định chế độ cử tuyển vào các cơ sở giáo dục trình độ đại học, cao đẳng và trung cấp thuộc hệ thống giáo dục quốc dân. Năm 2009, cơ bản chỉ cử tuyển vào đào tạo đại học, cao đẳng từ nguồn học sinh thiếu sinh quân, tập trung cho vùng sâu, vùng xa, vùng trọng điểm chiến lược và dân tộc thiểu số. Tại Học viện Hải quân, tổ chức lớp dự bị đại học cho các quân nhân ưu tú hoàn thành nghĩa vụ quân sự tại quần đảo Trường Sa và một số đảo xa đất liền khác.

Đối với Trường sĩ quan Chính trị chỉ tuyển sinh quân nhân. Để bảo đảm được yêu cầu pháp lý trong tuyển sinh, trong khi Thủ tướng Chính phủ chưa có quyết định giao nhiệm vụ đào tạo bậc đại học cho Trường sĩ quan Chính trị, Bộ Quốc phòng giao cho Học viện Chính trị chịu trách nhiệm tổ chức thi tuyển đầu vào đào tạo đại học cấp phân đội và các khóa, lớp đào tạo gắn với trình độ học vấn tại Trường sĩ quan Chính trị năm 2009. Học viện Chính trị chịu trách nhiệm thực hiện tất cả các khâu tuyển sinh, sau đó bàn giao học viên về Trường sĩ quan Lục quân 1 để đào tạo dự khóa. Hết thời gian dự khóa, Trường sĩ quan Lục quân 1 bàn giao học viên về Trường sĩ quan Chính trị để tiếp tục khóa học. Trường hợp Thủ tướng Chính phủ có quyết định giao nhiệm vụ đào tạo bậc đại học cho Trường sĩ quan Chính trị trước ngày 31-3-2009, Ban TSQS Bộ Quốc phòng sẽ có quyết định giao lại nhiệm vụ về Trường sĩ quan Chính trị. Nếu sau ngày 31-3 thì Học viện Chính trị tổ chức theo phương án trên.

Phấn đấu một kỳ tuyển sinh nghiêm túc

Công tác TSQS năm 2009 vẫn thực hiện theo lộ trình đổi mới của Bộ GD-ĐT, cơ bản ổn định như năm 2008. Các học viện, trường quân đội tiếp tục thực hiện “ba chung” với các trường đại học, cao đẳng trong hệ thống giáo dục quốc dân. Đại tá Lê Anh Tuấn, Trưởng phòng Kế hoạch - Tổng hợp (Cục Nhà trường), Thư ký Ban TSQS Bộ Quốc phòng cho biết: Để kỳ thi diễn ra nghiêm túc, Bộ Quốc phòng chỉ đạo, công tác TSQS phải thẳng thắn nhìn nhận vào những thiếu sót trong năm qua để tiếp tục đổi mới và thực hiện nghiêm túc những quy định của Luật Giáo dục sửa đổi, Luật Nghĩa vụ quân sự sửa đổi... Tinh thần đổi mới phải được thể hiện mạnh mẽ ở tất cả các khâu, các bước từ tuyên truyền hướng nghiệp, đến tạo nguồn và bồi dưỡng nguồn tuyển sinh, tổ chức sơ tuyển, thi tuyển, chấm thi… Công tác thanh tra, kiểm tra sẽ được tăng cường nhằm nâng cao chất lượng ngay trong từng khâu và đẩy mạnh áp dụng các biện pháp chống tiêu cực trong thi cử.

Trong tuyên truyền hướng nghiệp, ngoài tăng cường vai trò của Ban TSQS các cấp, Bộ Quốc phòng yêu cầu các học viện, trường chủ động hơn trong tuyên truyền hướng nghiệp vào học viện mình, trường mình. Năm 2008, có 314 thí sinh không đủ tiêu chuẩn về sức khỏe buộc các trường phải loại không cho dự thi. Trong công tác sơ tuyển, Bộ Quốc phòng yêu cầu các đơn vị, địa phương đặc biệt chú ý tiêu chuẩn sức khỏe, nhất là về chiều cao. Để thực hiện chính sách ưu tiên bảo đảm khách quan, công bằng cho các đối tượng, rút kinh nghiệm năm vừa qua, Bộ Quốc phòng yêu cầu các địa phương, đơn vị phải làm thật chặt công tác thẩm định và kê khai hồ sơ của thí sinh, kiên quyết không để tái diễn hiện tượng làm sai lệch hồ sơ hoặc khai man lý lịch để hưởng chính sách ưu tiên. Đối với tuyển sinh đào tạo cán bộ trung đoàn, sư đoàn, trường hợp số lượng thí sinh dự tuyển không vượt quá chỉ tiêu được giao nhưng chất lượng kiểm tra kém, Bộ Quốc phòng chỉ đạo vẫn thực hiện loại ra không tuyển vào đào tạo. Công tác coi thi vẫn là một khâu yếu trong quy trình tuyển sinh. Bộ Quốc phòng xác định cần phải chấn chỉnh bằng các biện pháp kiên quyết hơn. Năm nay, Ban TSQS Bộ Quốc phòng nhấn mạnh vai trò, trách nhiệm của Chủ tịch Hội đồng tuyển sinh các trường. Đối với cán bộ coi thi và các thành viên khác trong Ban coi thi cùng với việc chấp hành nghiêm quy chế, thực hiện cấm mang theo điện thoại di động trong khi làm nhiệm vụ. Để bảo đảm việc thực hiện đúng quy chế, hạn chế thấp nhất những sai sót trong khâu chấm thi và ngăn chặn các hành vi gian lận, tiêu cực, Bộ Quốc phòng yêu cầu các học viện, trường phải rất thận trọng trong việc chọn giáo viên tham gia chấm thi. Giáo viên chấm thi phải là những người có năng lực chuyên môn giỏi, phẩm chất đạo đức tốt, có kinh nghiệm.

Năm 2009, Bộ Quốc phòng tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin theo chương trình hỗ trợ mạnh hơn cho quản lý, điều hành công tác TSQS của khối trường đại học, cao đẳng và trung cấp. Hệ thống phần mềm tiếp tục được cải tiến triệt để bảo đảm tính khoa học, tiện lợi trong khai thác sử dụng. Cơ quan thường trực của Ban TSQS Bộ Quốc phòng phối hợp chặt chẽ với Bộ GD & ĐT xây dựng chương trình phầm mềm tuyển sinh, vừa bảo đảm được các yêu cầu chung của Nhà nước, vừa phục vụ hiệu quả cho công tác quản lý, điều hành theo đặc thù của hoạt động quân sự, quốc phòng.

PHÙNG KIM LÂN