Có các anh vùng biên khởi sắc

QĐND  - Hơn 10 năm trước, hơn 90% các xã vùng biên của huyện Mường Nhé (Điện Biên) và huyện Mường Tè (Lai Châu) thuộc diện xã nghèo. Nhiều bản, người dân chỉ ao ước được ăn một bữa cơm no, trẻ nhỏ vẫn mơ có bộ quần áo ấm mặc trong mùa đông giá rét... Vậy nhưng, nhiều gia đình ngày trước đói khổ trăm bề, nay đã có của ăn, của để... đó là nhờ cán bộ, chiến sĩ Đoàn Kinh tế-Quốc phòng (KT-QP) 379, Bộ CHQS tỉnh Điện Biên...

Cán bộ Đoàn KT-QP 379 hướng dẫn người dân xã Chung Chải, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên chăm sóc rau xanh.

“Đỡ đầu” phong trào của địa phương

Ngày 22-6-1999, Bộ Quốc phòng quyết định thành lập Đoàn KT-QP 379, trực thuộc Quân khu 2 (nay thuộc Bộ CHQS tỉnh Điện Biên). Địa bàn quản lý thực hiện các dự án KT-QP của Đoàn gồm 23 xã của huyện Mường Nhé (Điện Biên), Mường Tè (Lai Châu) có diện tích tự nhiên rộng gần 400.000ha, đường biên giới với nước bạn Lào dài 230,62km, với nước bạn Trung Quốc dài 38,5km. Khi cán bộ, chiến sĩ đặt chân lên mảnh đất này xây dựng doanh trại tỷ lệ đói nghèo của các xã là hơn 92%; hầu hết các bản chưa có đảng viên, tỷ lệ mù chữ của người dân chiếm gần 90%. Vì đói nghèo, nên bà con luôn có ý định bỏ nơi ở cũ đi tìm vùng đất màu mỡ, dễ sống hơn, một số hộ gia đình vẫn trồng cây thuốc phiện và tham gia học, tuyên truyền đạo trái pháp luật...

Trước tình hình đó, đơn vị đã trao đổi với cấp ủy, chính quyền các huyện Mường Nhé, Mường Tè cùng xây dựng quy chế, chương trình phối hợp hoạt động xây dựng cơ sở chính trị địa bàn, giúp dân phát triển sản xuất. Đảng ủy, chỉ huy Đoàn đến các nông trường, các đội sản xuất tham mưu cho địa phương kiện toàn lại tổ chức Đảng, tổ chức quần chúng..., trong đó chú trọng tạo nguồn đảng viên cho cơ sở, phát huy vai trò của chi đoàn thanh niên, hội phụ nữ trong việc giúp dân ổn định cuộc sống, thực hiện nếp sống văn hóa, ăn ở vệ sinh khoa học. 

Khi địa phương ra quyết định bổ nhiệm các chức vụ trong Ban chấp hành Đoàn xã, Hội phụ nữ xã và các tổ chức quần chúng ở thôn, bản... cán bộ, nhân viên, chiến sĩ các đội sản xuất lại đảm nhiệm vai trò của “các thầy giáo không chuyên”, bồi dưỡng kiến thức văn hóa, nghiệp vụ. Các nông trường của Đoàn còn mở các lớp bồi dưỡng đối tượng Đảng, dạy chữ, xóa mù chữ, thông qua đó để bồi dưỡng nguồn cán bộ cho cơ sở. 

Vai trò của đội ngũ cán bộ địa phương được thể hiện rất rõ khi chúng tôi đến xã Chung Chải, huyện Mường Nhé (Điện Biên) cùng cán bộ Đội sản xuất số 9, Nông trường 2 và Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ xã Chung Chải đến bản Đoàn Kết hướng dẫn người dân trồng cây ăn quả, phương pháp ăn ở vệ sinh khoa học. 

Các anh, các chị phân ra nhiều nhóm, làm việc nhịp nhàng. Bà con chăm chú lắng nghe, chỗ nào không hiểu, đều được cán bộ giải thích chu đáo. Bí thư Đảng ủy xã Chung Chải, Vàng Pó Lồng vui vẻ cho biết: 

   - Có các anh bộ đội giúp đỡ, nên phong trào của các tổ chức quần chúng sôi nổi hơn rất nhiều. Hiện nay, đoàn viên, thanh niên cũng như hội viên các chi hội phụ nữ là lực lượng nòng cốt của xã trong công tác giúp dân phát triển sản xuất, nhờ đó mà nhiều đoàn viên ưu tú, hội viên xuất sắc đã được kết nạp Đảng.

Những cung đường vượt núi

Nông trường 2, Đoàn KT-QP 379 là một trong những người đầu tiên có mặt tại vùng đất này. Anh xúc động kể cho chúng tôi nghe về người đồng đội của mình, đó là liệt sĩ, Trung tá Hoàng Văn Hoa, trợ lý dân vận của Nông trường 2. Chuyện xảy ra từ ngày đầu Đoàn thành lập. Khi lao động giúp dân, anh Hoa bị đau bụng, vì đường sá quá khó khăn, nên chưa kịp ra tới bệnh xá của Đoàn, anh đã trút hơi thở cuối cùng trên vai đồng đội trong cánh rừng già nguyên sinh. Tôi còn biết thêm trường hợp của Đại úy Nguyễn Tiến Dũng, ở Đội sản xuất số 2, Nông trường 2 khi bị bệnh xuất huyết dạ dày, đơn vị đưa đi cấp cứu, nhưng vì đường khó đi, anh cũng đã yên nghỉ tại nơi này...

Nén đau thương trong lòng, cán bộ, chiến sĩ Đoàn KT-QP 379 đã phối hợp với cấp ủy, chính quyền và các tổ chức đoàn thể ở địa phương mở đường tới các xã, thôn, bản để người dân bớt khổ. Ngày đầu, bà con còn rất thờ ơ vì có đường đi hay không đối với họ không quan trọng bằng có cơm gạo để ăn. Nhờ kiên trì vận động cái lợi khi có đường, giao thông đi lại thuận lợi, mở ra cơ hội tốt để phát triển kinh tế, nên bộ đội đi đến đâu, làm đến đâu, người dân cũng cùng xắn tay vào cuốc san đá, gạt đất làm đường.

Sau 10 năm bền bỉ, cuốc xẻng, dao phát... của cán bộ, chiến sĩ Đoàn KT-QP và nhân dân đã qua mấy lần thay cán, nhiều người trên mình nham nhở những vết sẹo vắt cắn, ong đốt…, cuối cùng những con đường xuyên núi với tổng chiều dài hơn 187km đã được khai thông. Có đường giao thông, các công trình trường học, trạm y tế cũng đã về đến tận các xã, bản.

Gần 15 năm qua, cán bộ, chiến sĩ Đoàn KT-QP 379 còn tuyên truyền vận động nhân dân phá bỏ 288.983m² cây thuốc phiện. Các đội sản xuất vận động 3.173 học sinh đến trường, giúp dân xây dựng 447 chuồng chăn nuôi; cùng các tổ chức địa phương giúp dân hơn 7000 ngày công lao động làm mới và tu sửa 190km đường giao thông liên xã, liên bản, vận động nhân dân khai hoang 77ha ruộng lúa nước…

Giúp dân bằng cả tấm lòng

Chính ủy Đoàn KT-QP 379, Đại tá Lê Thanh Trâm, cho biết:

- Vì tập quán canh tác cũ vẫn còn đeo đẳng, người dân luôn có tư tưởng bỏ nơi cũ đi tìm vùng đất màu mỡ hơn. Để bà con gắn bó hơn với quê hương, làng bản, nương rẫy, cán bộ, chiến sĩ phải có trách nhiệm củng cố cơ sở chính trị, từng bước triển khai tổng thể khu KT-QP, củng cố tình đoàn kết quân dân ngày càng bền chặt, hướng dẫn nhân dân chu đáo, “nói cho dân hiểu, làm để dân tin”. 

Đại tá Lê Thanh Trâm cho chúng tôi xem nghị quyết của Đảng ủy Đoàn năm 2000. Đã 13 năm trôi qua, giấy đã ngả màu vàng, nhưng nét mực vẫn còn rõ. Điều minh chứng cho tấm lòng của cán bộ, chiến sĩ trước những đói khổ, thiếu thốn của đồng bào là nghị quyết xác định rõ chỉ tiêu, biện pháp thực hiện công tác dân vận, thực hiện các dự án KT-QP, phân công cụ thể cho cá nhân phụ trách từng địa bàn. Cán bộ, chiến sĩ của Đoàn ngày đêm bám bản, bám làng giúp đỡ, hướng dẫn nhân dân, nhiều khi quên cả mệt nhọc. Nhiều mô hình sản xuất, chăn nuôi, trồng trọt đã được ra đời như: Trồng lúa nước hai vụ, ngô năng suất cao, cây xoài, cây nhãn, nuôi lợn thịt, nuôi trâu, bò sinh sản…

Anh Thùng Văn Tuyên người dân của bản Nà Ín, xã Chà Nưa, huyện Mường Nhé đưa chúng tôi đi thăm ruộng lúa nước đang thì con gái xanh mơn mởn. Câu chuyện anh kể với chúng tôi bên bờ ruộng thật mộc mạc, nhưng rất chân thành:

- Trước đây, mình cứ nghĩ trồng lúa nước theo cách của bộ đội là khó lắm, nên khi bộ đội Nông trường 1 hướng dẫn, mình vẫn chưa tin đâu. Thấy bộ đội làm lúa tốt, nhiều hạt, mình làm thử, vậy mà thu hoạch lại nhiều gấp mấy lần lúa nương, nên cả gia đình mình, rồi cả bản làm theo. Lúa ăn không hết, mình bán đi mua được ti vi xem thời sự. Bộ đội Cụ Hồ thật giỏi...

Theo giải thích của Trung tá Trần Minh Huệ, Đội trưởng Đội sản xuất số 6, Nông trường 1 thì: Quá trình thực hiện các mô hình trong dự án KT-QP, cán bộ đội sản xuất đến các bản hướng dẫn bà con, sau đó trồng thử lúa tại nhà trưởng bản, chăm sóc đúng quy trình, khi năng suất tăng cao, mọi người thực hiện theo. Đến nay, 100% hộ gia đình đã chuyển sang trồng lúa nước. Còn đối với trâu, bò sinh sản, từ nguồn dự án cấp cho các gia đình nghèo chăn nuôi, khi con bê hay con nghé ra đời được một năm thì chuyển cho gia đình khác để nhà nào cũng có trâu bò làm sức kéo. Quá trình chăn nuôi, cán bộ nông trường và đội sản xuất thường xuyên theo dõi, kiểm tra việc tăng trưởng và dịch bệnh, có phương pháp phòng ngừa kịp thời. Cùng với đó, cán bộ còn bám bản, phối hợp chặt chẽ với cán bộ khuyến nông của xã tư vấn giúp nhân dân về kỹ thuật chăn nuôi, nên bà con càng yên tâm sản xuất...

Đến nay, trên địa bàn 23 xã trong vùng dự án KT-QP của Đoàn KT-QP 379, người dân tin và làm theo phương pháp chăn nuôi, trồng trọt của bộ đội đã thoát nghèo. Nhiều gia đình ngày trước bỏ nhà đi nơi khác, nay nghe tin có bộ đội đến giúp dân đã trở về địa phương. Đến thời điểm này, tỷ lệ hộ nghèo của 23 xã chỉ còn 40% (giảm 52% so với năm 1999). Mới đây, Đoàn KT-QP 379 đã vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng nhì. 

Bài và ảnh: PHÙNG DUY LIỆU