QĐND- Sau khi đánh chiếm Sài Gòn và mở rộng ra các tỉnh xung quanh, từ đầu năm 1949, địch tập trung lực lượng tăng cường đánh chiếm Tây Nguyên, củng cố các đồn bốt; xây dựng bộ máy cai trị, đánh phá, càn quét ác liệt các căn cứ của ta ở Tây Nguyên.

Thực hiện sự chỉ đạo của Khu ủy Liên khu V, nhằm tiêu hao, tiêu diệt một bộ phận sinh lực địch, kết hợp phát động quần chúng nhân dân nổi dậy phá vỡ bộ máy kìm kẹp, đẩy mạnh chiến tranh du kích, Bộ tư lệnh Liên khu quyết định mở chiến dịch Nguyễn Huệ ở nam Tây Nguyên, trọng điểm là vùng tam giác Cheo Reo - Biển Hồ - Ma Đrắc. Lực lượng tham gia chiến dịch gồm hai Trung đoàn 803, 84, một số đại đội của Trung đoàn 108 và bộ đội, du kích địa phương… Hình thức tổ chức lực lượng chiến dịch được đặt dưới sự chỉ huy thống nhất, trực tiếp của Bộ chỉ huy chiến dịch, với phương châm kết hợp chặt chẽ giữa tiến công quân sự và sự nổi dậy của quần chúng. Chiến dịch chia làm 2 đợt. Đợt 1 từ đầu tháng 7 đến cuối tháng 8-1950 tiến hành các hoạt động tác chiến trên đường số 7, kết hợp đánh địch ở Ma Drik (Blang), đường số 21, diệt một bộ phận quân địch, hỗ trợ bộ đội, du kích địa phương vũ trang tuyên truyền tiến lên Biển Hồ. Đợt 2 (trong tháng 9-1950), ta tập trung lực lượng đánh địch phản kích vào vùng Ma Đrắc - Cheo Reo, đường số 21, mở rộng khu du kích Biển Hồ, thọc sâu vào Buôn Ma Thuột, đẩy mạnh chiến tranh du kích, gây nhiều khó khăn cho địch.

Bộ đội Trung đoàn 803 phục kích trên đường số 7. Ảnh tư liệu.

Với phương châm hoạt động tổng hợp về quân sự, chính trị, đầu tháng 7-1950, ta sử dụng Trung đoàn 803 đánh mạnh các cứ điểm trên đường số 7 tiến lên Buôn Hồ, kết hợp đánh tiêu hao địch ra phản kích giải tỏa, đẩy mạnh hoạt động vũ trang tuyên truyền, phát động quần chúng nổi dậy diệt ác phá kìm, giải phóng một số khu vực quan trọng, đánh thắng địch phản kích vào vùng Ma Đrắc - Cheo Reo, đưa lực lượng thọc sâu vào Buôn Ma Thuột. Bộ đội, du kích, các cơ quan dân chính đảng đẩy mạnh các hoạt động tác chiến thu hút, phân tán chủ lực địch, đấu tranh chính trị vào sâu vùng địch tạm chiếm gây cơ sở, gây phong trào, tạo được một khu căn cứ địa vững chắc từ vùng Cheo Reo – Biển Hồ nối tây đường 14 với phía đông của Cam-pu-chia..

Thắng lợi của chiến dịch này đã giải phóng vùng căn cứ nam Tây Nguyên, đánh dấu bước phát triển về khả năng và trình độ bộ đội ta nâng lên tầm nghệ thuật trong tác chiến và vận dụng phương pháp đấu tranh tổng hợp; tổ chức lực lượng linh hoạt, sáng tạo; từng bước thực hành tiến công quân sự và nổi dậy có hiệu quả, đạt được mục tiêu đề ra.

Trần Văn Toản